|
b>Müze ve ören yerlerinin işletmesinin dernekler, vakıflar ve turizmcilere verilmesi için bir proje hazırlanıyor. Tarihi eserlerde sanatsal faaliyet yapılması da kolaylaştırılacak
Kültür ve Turizm Bakanlığı, dernek ve vakıflara müze işletme hakkı, turizmcilere de ören yerlerinin işletme hakkını vermeyi planlıyor.
Bakanlık yetkilileri, az sayıda ziyaretçi çeken müze ve ören yerlerini canlandırmak amacıyla hazırlanmakta olan projeyle ilgili şu bilgileri verdi:
"Müze işletmelerini, gişe gelirleri ve satış üniteleriyle birlikte dernek ve vakıflara vermeye hazırlanıyoruz. Müze ve ören yerlerinin hemen hepsinin işletmesini devrederek, canlanmalarını sağlamak istiyoruz. Yeni reform tasarısı çerçevesinde bu düzenlemeyi sağlayacağız. Çok atıl müzelerimiz var, bunlara talipli çıkması zor olabilir, ancak şimdiden işletmesinin üstlenilmek istendiği birçok müzemiz var. Aralarında Ayasofya, Topkapı, Efes gibi yerlerin de bulunduğu bazı müzeler, devlette kalacak."
Bakanlık, ören yerlerini ortaya çıkaracak, restore edecek ve ziyarete açacak turizm işletmecileri de arıyor. Bu projede, kazı başkanı bakanlıkça tayin edilecek. Ören yerlerinin tüm kazı çalışmaları, giriş ücretleri, bu yerlerde düzenlenecek organizasyonlar, işletmecilere ait olacak.
Ören yerlerini, Aspendos Festivali örneğinden hareketle sanatsal faaliyetlerle canlandırmak istediklerini, turizm bölgelerinde bulunan ören yerlerinde festivaller, konserler düzenlenmesinin planlandığını belirten yetkililer, şu açıklamada bulundu:
'Devlete yük olmasın'
"Turizm beldelerinin belediye başkanları ve valileri ile bir toplantı yapılacak. Bu tür organizasyonların devlete yük olmadan şirketler aracılığıyla düzenlenmesi önemli. Ören yerlerinde düzenlenecek sanatsal faaliyetlere turizmcilerin kataloglarında yer verilecek. Bu sanat ve kültür organizasyonlarını, turizm açısından da çekici hale getirmek amacıyla öncelikle tur operatörlerine devretmeyi düşünüyoruz. Bu amaçla, festival programını turizm sezonu öncesinden hazırlayıp ilgilenebilecek tur operatörlerine dağıtacağız. Sadece bu festivaller için tatil programı yapacak turist potansiyeli olduğuna inanıyoruz.
Çanakkale'den Mersin'e bütün antik tiyatroları, kültürel organizasyonlar için işletmecilere açabiliriz."
'Kime verecekler?'
UNESCO Türkiye Milli Komitesi üyesi Prof. Dr. Coşkun Özgünel: "Afrodisyas veya Troya'yı ihale edebilirsin. Troya'dan yılda 15-16 trilyon para toplanıyor, Efes'ten iki katı. Küçük yerleri ne yapacaklar? Hangi vakıf veya dernek hangi altyapısıyla bunu alacak, işletecek. AB'ye girme eşiğindeki bir ülke, nasıl böyle bir karar verir? Avrupa'da özel müzeler var ama, ailenizden kalan şatoyu müze yapıyorsunuz. Ama bizdeki ören yerleri ve müzeler, devletin öz malı.
Koruma Kurulları için nasıl konferans yaptılarsa, bu karar için de çeşitli kesimlerin görüşü alınmalı. Hangi ören yerinin nemaya dönüşeceğine kim karar verecek? Geriye dönülmeyecek bir kararla koruma altındaki ören yerlerini vermek bana ters geliyor. Yılda 15 kişinin gezdiği, siyasi kararlarla yapılmış müzeleri kime verecekler? Bir müzenin işletilmesi, yılda milyarlara mal oluyor. Sizin aldığınız ücret de devede kulak. Küçük taşra müzeleri kapatılmalı."
'Sanat tamam ama...'
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu: "Sanatsal faaliyetlere karşı değilim. Eski eseri sevdirme açısından sanatsal faaliyetler önemli. Ama antik dönemde 10 bin vat gücünde ses sistemi kullanılmıyordu. Efes'teki antik tiyatroyu düşünürsek, antik dönemde bu kadar yoğun kullanılıyor muydu? Kullanılmadığı kesin. Antik dönemde eskiyen bir eserin onarımı yapılabiliyordu. Çünkü o zamanın yöneticileri bir taş eskidiğinde, hemen yenisinin yapılması emrini veriyordu. Bugün ise Koruma Kurulu karar veriyor ve uzun bir süreç. Bugün bu eserler gerektiği kadar bakılamıyor. Çünkü korumacılık açısından gerekli müdahale yapılamıyor.
Ören yerleri çok iyi seçilmeli, eserin eskimemesi için önlem alınmalı. Avrupa'da eski eseri geziyorsunuz, ama taşa basmıyorsunuz bile. Bu müzeler bakanlığın denetiminde olmalı."
|
