|
b>Türkiye’nin rüzgar potansiyelini değerlendirmesi açısından önem taşıyan rüzgar santrallarının yapımına özel sektörün büyük ilgi göstermesine rağmen gerekli izinler bir türlü çıkmıyor.
Türkiye’nin rüzgar potansiyelini değerlendirmesi açısından önem taşıyan rüzgar santrallarının yapımına özel sektör büyük ilgi göstermesine rağmen gerekli izinler bir türlü çıkmıyor. 2000 yılında sözleşmeleri imzalandığı halde yapımına izin verilmeyen Yap İşlet Devret (YİD) kapmasındaki 17 rüzgar santralının yanında 17 firma, Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu’na (EPDK) 35 proje için başvuruda bulundu.
Enerji talebinin kısa vadeli çözüm arayışları çerçevesinde kurulması öngörülen rüzgar santralları, gerekli izinlerin alınması halinde artacak. Rüzgar Enerji Santralları Sanayi İşadamları Derneği Başkanı (RESSİAD) Başkanı Selahattin Baysal, YİD kapsamındaki 17 projenin yapımına doğalgaz bağlantıları sebebiyle izin verilmediğini belirterek, yeni hükümetin rüzgar santralları kurulmasına bakışının olumlu olduğunu söyledi. Baysal, “Geçmiş hükümet, yaptığı doğalgaz bağlantılarının önünü açmak için yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının önünü açmadı.” dedi.
Elektrik fiyatlarında indirimi tartışmaya açtığı halde yüksek maliyetler sebebiyle bunu yapamayan Türkiye, kurulu hidroelektrik gücünün dört katı olan rüzgar potansiyelini değerlendiremiyor. 2000 Ekim ayında sözleşmeleri imzalandığı halde yapımına izin verilmeyen 17 rüzgar santralının yanında EPDK’ye 35 yeni başvuru daha yapıldı. Halen elektrik üretiminin yüzde 65’ini dışa bağımlı doğalgaz, petrol ve kömür gibi ithal ürünlerle elde eden Türkiye’nin, rüzgar potansiyelini değerlendirmesi halinde dışa bağımlılık oranının yüzde 30’lara düşeceği belirtiliyor.
Türkiye’nin halen kurulu hidroelektrik enerjisi gücünün dört katı büyüklüğünde, yaklaşık 80 bin MW rüzgar enerjisi potansiyeli bulunuyor. Bu potansiyelin teknik açıdan kullanılabilir miktarı ise yıllık 10 bin MW üzerinde olmasına rağmen halen üç santralda, sadece 20 MW elektrik elde ediliyor. YİD modeliyle sözleşmeleri 2000 Ekim ayında imzalandığı halde yapımlarına izin verilmeyen 17 rüzgar enerji santralına ilave yeni santral kurmak için 14 firma, 35 proje için EPDK’ye başvurdu. Yapım finansmanı ilgili firma veya firma grubu tarafından karşılanacak olan sözkonusu projelere lisans verilmesi halinde, önümüzdeki günlerde toplam 35 adet rüzgar santralına yönelik yatırım çalışmalarına başlanmış olacak. 3096 sayılı kanun kapsamında sözleşmeleri imzalanan ancak yapılmayan 17 rüzgar santralının da 4628 sayılı Enerji Piyasası Kanunu çerçevesinde ele alınarak yapımına izin verilmesi isteniyor.
RESSİAD Başkanı Baysal, YİD kapsamındaki 17 projenin yapımına doğalgaz bağlantıları sebebiyle izin verilmediğini belirterek, yeni hükümetin rüzgar santralları kurulmasına bakışının olumlu olduğunu söyledi. Baysal, “Geçmiş hükümet, yaptığı doğalgaz bağlantılarının önünü açmak için yerli yenilenebilir enerji kaynaklarının önünü açmadı. 2002 yılı sonuna kadar bitirilmesi gereken 17 rüzgar santralı bu yüzden yaptırılmadı. Elektrik fiyatlarında indirimi düşünen hükümet, maliyetleri indiremediği için bunu yapamıyor.” dedi.
Türkiye’de ilk rüzgar santralını Çeşme Alaçatı’da ARES’le birlikte kuran Güçbirliği Holding’in, ikisi YİD kapsamında, beşi yeni başvuru olmak üzere toplan yedi santral projesi bulunuyor. YİD kapsamındaki projelerin sözleşmesinin 3096 sayılı kanun kapsamında imzalandığını belirten Güçbirliği Holding Enerji Projeleri Koordinatörü Ferit Arsan, bakanlığın bu projeleri yeni kanuna uydurmaya çalıştığını ifade ederek şunları söyledi: “Türkiye, rüzgar potansiyelini tam anlamıyla değerlendirmesi halinde halen kurulu hidroelektrik gücünün dört katı kadar elektrik enerjisi elde edebilir. Bu, bakanlığın onayladığı potansiyel. YİD kapsamındaki Bandırma projemizde, 20 yıllık ortalama satış fiyatımız 5 sent olarak imzalanmıştı. Bunun yüzde 30’u devlete vergi olarak verildiği için fiyat 3.5 sente düşüyor. YİD kapsamındaki projelerin önünün, yapılan doğalgaz bağlantıları yüzünden kesildiğini düşünüyoruz. Hiç kimse bugün doğalgazın 3.5 sentin altında satın alındığına inanmıyor. Doğalgaz alım fiyatını hiç kimse açıklamıyor.”
Türkiye’nin 80 bin MW rüzgar potansiyeline rağmen halen kurulu üç santraldan 20 MW elektrik enerjisi elde ediliyor. Güçbirliği’nin Çeşme Alaçatı’da yaptığı santral 7.2 MW gücünde ve yıllık 18 milyon kwh elektrik üretiliyor. Yine Alaçatı Germiyan’da otoprodüktör sistemle çalışan Delta Plastik’e ait santral 1.5 MW gücünde. Bozcaada’daki santral ise 10.2 MW gücünde. Projeleri bakanlıkta bekleyen çeşitli güç ve kapasitelerde, ilgili firmalar tarafından kurulması öngörülen santralların büyük bölümü Muğla bölgesinde faaliyet gösterecek. Bursa, İzmir, Osmaniye, Balıkesir, Çanakkale, Karaman ve Hatay gibi rüzgarı yoğun alan iller de yeni rüzgar santralı kurulacak bölgeler arasında bulunuyor.
|
