|
Dünyanın hiç bir ülkesinde, Çin Halk Cumhuriyeti'nde olduğu
kadar kömür kullanılmıyor. Çin hala enerjisinin yüzde
70'ini kömürden elde ediyor. Uluslararası kamuoyu, sayısız
termik santralin atmosfere saldığı karbondioksit emisyonu ile
ilgilenirken, Çin'de halk kömürün zararlı etkilerine maruz kalıyor.
Çin'in kuzeyindeki Chifeng köyü, termik santrallerin yol açtığı tehlikelere
maruz kalan yerleşim yerlerinden sadece bir tanesi. Burada rüzgar ve fırtına her
seferinde yeni bir toz kütlesini beraberinde getiriyor. Chifeng köyünde toz
kümeleri, beyaz-gri bir kütle halinde evlerin, kırların, hayvanların ve
bitkilerin üzerini bir tabaka gibi kaplıyor.
Köyün sakinlerinden Han Shuhong adlı kadın, rüzgar estiğinde her şeyin
korkunç olduğunu belirtiyor. Rüzgar çıktığında dışarıda durmanın mümkün
olmadığını, her şeyin tozla kaplandığını ifade ediyor.
Peki tozlar ve kömür külleri nereden geliyor? Tozlar, köyün yakınındaki kömür
külü tepelerinden geliyor. Oraya da hemen yakındaki termik santralden ulaşıyor.
Çin, enerji ihtiyacını kömürle karşıladığı için, kömür külleri sanayi atıkları
listesinde en başta geliyor.
Greenpeace'ın yaptığı bir araştırma sonucunda, Çin'de geçtiğimiz sekiz yıl
içinde her hafta yeni bir termik santral kurulduğu ortaya çıktı. Greenpeace
Çin'den Yang Ailun, Çin'in her yıl yaklaşık 370 milyon ton kömür ürettiğini
belirterek, sözlerine şöyle sürdürdü: “Bu miktar, Çin'in ürettiği ev çöplerinden
iki kat daha fazla, ya da her iki dakikada bir havuzu doldurabilecek kadar veya
Pekin Olimpiyat yüzme havuzunu bir günde doldurabilecek kadar.”
Çin'in kuzeyinde kömür külleri, zaten verimini kaybetmiş bölgeye ve sınırlı
su kaynaklarına fazlasıyla zarar veriyor. Kömür külleri zehirli olup, kurşun,
kadmiyum ve arsenik gibi ağır metaller içeriyor. Bu ağır metaller toprağa ve
içme suyuna karışarak, oradan da gıda maddelerine bulaşıyor.
Greenpeace Çin'de buna benzer 14 termik santralinde araştırma yaptı. Ancak
hiçbirinde küllerin, profesyonelce depolandığına ya da imha edildiğine
rastlanılmadı. Buna ek olarak bir de küllerin toplandığı tepeler yerleşim
yerlerine son derece yakın konumda. Oysa Çin'de kömür küllerinin yaklaşık yüzde
60'ının geri dönüştürülüp, tuğla ve asfalt olarak değerlendirilebileceğine
dikkat çekiliyor. Greenpeace Çin'den Yang Ailun: "Geri dönüşüm oranları
abartılıyor" diyerek, devletin iddia ettiği gibi yüzde 60 oranında geri dönüşüm
yapılmadığını kaydetti.
Chifeng köyündeki Huan Yulan, zehirli küller nedeniyle hayvan ölümleri
yaşanıyor. Ve son zamanlarda birçok insan, köylerinin bir geleceği olup
olmadığını sormaya başladı.
|
