10 Ağustos Şokundan Dersler:”Daha Güvenli Binalar Hayatlar Kurtarırdı.”
Azad Jammu, Keşmir ve Hazar bölgelerinde ‘Sismik tasarımlı yapılar’ 8 Ekim depreminde binlerce hayatı kurtarabilirdi. Mühendislik ve Teknoloji Üniversitesi(UET) İnşaat Mühendisliği Fakültesi dekanı Dr Akhtar Naeem, “Deprem yaratabilecek aktif fay bölgelerinde yaşayanlar için yapı yönetmeliklerinin eksikliği milli bir felakete yol açtı” dedi.
Pazartesi Daily Times a konuşurken, dekan, CED’den 6 üyeli bir doktora takımının depreme maruz kalmış alanlarda binaların gördüğü zararı değerlendirmek için etkilenmiş alanları ziyaret edeceklerini söyledi. Takımın, yıkılmış binalar kadar sağlam kalmış binalarla ilgili data toplayacağını belirten Naeem, “Bu data daha güvenli binalar inşa etmek için gelecek stratejisi geliştirmekte kullanılacak, “ dedi.
Naeem, etki altında kalmış alanlardan gelen bilgilere göre, kamu binalarının çoğunun -öğrencilerle dolu okullar dahil- yıkıldığını ya da zarar gördüğünü söyledi. Naeem, “Bunun sebebi aktif bölgede olmalarına rağmen potansiyel depreme göre inşa edilmemeleridir,” dedi.
CED fakülte üyesi Amjad Naseer, özellikle Quetta, Azad Keşmir ve Hazar bölgeleri gibi aktif fay hatlarına yakın bölgelerde, hükümetin sismik risk değerlendirme tabloları oluşturması gerektiğini belirtti. İslamabad’daki Margalla Kuleleri’nin yıkılmasını ise idari eksikliklere bağladı. Naseer’e göre, sertifikasız mühendisler bu işi yapıyor ve üniversite derecesi ise bunun için yeterli değil.
İslamabad’daki Gökdelenler Master Plan’a Uymuyor
Başkentin farklı bölgelerindeki yüksek katlı konut binaları 1960’lara tarihlenen şehir master planına uymuyor.
Şehrin master planını Yunan mimarlık ofisi Doxiadis Associates çizdi. Plana göre, şehir üçgen şeklinde olacak ve Margallah Tepeleri’nde biten bir ızgara siteme dayanacaktı. Şehrin farklı alanlarını ve ijeolojik faktörlere göre izin verilen kat yüksekliklerini belirliyordu.
Sonrasında, Başkent İmar Müdürlüğü -Capital Development Authority(CDA)- planın bir bölümünü değiştirmekle kalmadı, temel yapısını çiğnedi.
Doxiadis raporunda, kamu binaları alanı için 12 kata kadar izin veriliyordu. Güneyde 6 katlı, kuzeyde 20 katlı, ticari merkezde ise 4 katlı binalara- oteller için 6 katlı- izin veriyordu. Margallah Kuleleri gibi konut binaları bu plana uymadılar. İnşaaları sırasında da arazinin izin verilen %50’si yerine %75’ini kullandılar.
Cumartesi günü depremde kulelerden biri yıkıldı ve başka bir çok binaya da zarar verdi. CDA müdürü Kamran Lashari İslamabad'daki binaları inceleyip, 3 gün içinde rapor hazırlayacak 3 takım oluşturdu.
Derleyen: Zehra Tonbul