Muhalefetin ve köylülerin tüm itirazlarına karşın; AKP’li milletvekillerinin madencilik çalışmaları için zeytinliklerin kıyımına yol açacak “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” 21 Haziran’da tartışma ve kavgaların yaşandığı 26 saatlik bir çalışmanın ardından TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nunda kabul edildi.
Cumhuriyet’ten Aytunç Ürkmez’in haberine göre; TBMM Genel Kurul’unda görüşülmeye başlanan zeytinlik kıyımı yasasına yönelik başta köylüler olmak üzere toplumdan tepkiler sürüyor. Ankara Barosu Kent ve Çevre Merkezi ise yasa teklifine ilişkin önceki günlerde rapor yayımladı. “Komisyon toplantısında yaşanan tartışmalar, konunun toplumsal hassasiyetini gözler önüne sermiştir” denilen raporda; AKP’nin madenecilik için zeytinlik kıyamını amaçlayan yasa düzenlemesinin tarihsel serüveni ve yasanın hukuka aykırılıkları incelendi.
Danıştay değişikliği yasaya aykırılıktan iptal etmişti
Raporda; zeytinliklerde madencilik çalışmasına yönelik tartışmaların 2013’te Manisa’nın Soma ilçesi Yırca Mahallesi’nde planlanan termik santral tasarısıyla başladığı, bu tasarı için ilgili yönetmelikte değişiklik yapılarak zeytinliklerin “kamu yararı” gerekçesiyle maden projelerine açılmak istendiği; ancak Danıştay’ın değişikliği yasaya aykırı bularak iptal ettiği anımsatıldı. Raporda; “Bu süreçte ‘Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’unun ‘Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinliklerin vegetatif ve generatif gelişmesine mani olacak tesis yapılamaz ve işletilemez” maddesi tüm madencilik girişimlerinin önünde duran hukuki kale işlevi gördü” denildi.
‘Bir daha hiç gündeme gelmez denilmişti’
Bu ilk girişiminin başarısız olmasının ardından iktidarın ısrarından vazgeçmeyerek 10 Aralık 2022’de de zeytinliklerde madencilik için halihazırdaki yasa teklifiyle özdeş düzenlemeler içeren bir yasa teklifi daha sunduğu raporda kaydedildi. Raporda; zeytinliklerin taşınması ve eşdeğer alanların oluşturulmasını öngören madde düzenlemesinin 14 Aralık 2022’de komisyon görüşmeleri sırasında yoğun tartışma ve itirazlar nedeniyle ‘daha sonra değerlendirilmek üzere’ metinden çıkarıldığı anımsatıldı. “O gün ‘Bir daha hiç gündeme gelmez’ denilmişti” denen raporda, “Bugün karşımızda duran teklif, 2022’de geri çekilen düzenlemelerin neredeyse birebir tekrarı. 12 yıldır aynı yaklaşım, farklı paketleme” ifadeleri kullanıldı.
ÇED süreçlerinde idarelerden 3-4 ay içinde yanıt gelmemesi durumunda “izin verilmiş sayılması” kuralının teklifin en sorunlu kısmı olduğu vurgulanan raporda; “Vatandaşın idareye başvurusuna süresinde cevap verilmemesi halinde ‘ret sayılır’ ilkesi uygulanırken, burada tam tersi mantık benimseniyor. İdarenin kamu görevini yerine getirmediği durumlarda otomatik izin verilmesi, kamu yararı ve çevresel koruma açısından ciddi risk yaratır” değerlendirmesine yer verildi.
Haberin tamamına linkten ulaşılabilir.