Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) tarafından ikincisi gerçekleştirilen ''AYD, AVM Tüketici Algı Araştırması''nın 2010 verileri açıklandı.
En az 25 bin metrekare kiralanabilir alana sahip ve bir senedir aktif AVM'si olan 18 ilde 1200 kişi ile yüz yüze görüşmeler ve İstanbul, Ankara, İzmir, Trabzon, Gaziantep ve Erzurum'da toplam 15 oturumla yapılan odak grup çalışmalarının sonuçlarına göre AVM'lerin alışveriş tercihinde ön plana çıktığı görülüyor.
2009'a oranla 2010'da AVM'leri tercih edenlerin oranında artış görülüyor. Özellikle toplu gıda alışverişlerinde AVM'leri tercih edenler, Türkiye genelinde yüzde 22,4 oranla arttı. Sadece oyuncak grubunda 2009 yılına göre 2010'da AVM'lerden alışveriş yapılma oranında düşüş gerçekleşti.
Harcamaya paralel olarak AVM'leri ortalama ziyaret süresi 2009 yılına göre yarım saat arttı. AVM'leri ortalama ziyaret süresi; 2009 yılında 1 saat 53 dakika iken, 2010 yılında 2 saat 24 dakika. Bununla birlikte Anadolu müşterisi AVM'de, İstanbul müşterisinden yarım saat daha fazla zaman geçiriyor. İstanbul'daki AVM'lerde ortalama ziyaret süresi ise 2 saat 17 dakika. Anadolu'daki AVM'lerde ortalama ziyaret süresi ise 2 saat 40 dakika.
Her ziyarette, ziyaretçi 85 TL harcıyor
Türkiye genelinde harcama miktarı bakımından, toplu gıda, giyim/kuşam ve kişisel bakım ürünlerinde düşüş yaşandığı görülürken, ayakkabı, ev tekstili/dekorasyon, oyuncak, kırtasiye ve elektronik ürünlerde artış olduğu görülüyor.
Müşterilerin genelde, alışverişlerinde 2009'a oranla 2010'da 15 lira daha fazla harcama yaptığı belirlendi. Ziyaret başı harcamalarda özellikle üst sosyo-ekonomik sınıf müşterilerinde önemli bir artış yaşanması dikkati çekiyor.
2009'da AVM'lerde harcanan miktar ziyaret başına ortalama 75,7 lira iken, 2010'da AVM'lerde harcanan miktar ziyaret başına ortalama 85,4 lira oldu.
Dışarda yenilen iki yemekten biri AVM'de
Sonuçlara göre, dışarıda yenen her 2 yemekten yaklaşık olarak 1 tanesi AVM'ler içerisinde gerçekleştiriliyor. AVM'lerde yenen yemek sayısının artması food-court kiracılarının cirolarının artmasını sağlarken, gerçekleştirdikleri çekim gücü ile AVM'nin diğer mağazalarına da pozitif olarak değer katıyor.
Araştırmada, müşterilerin yaşam biçimine bağlı olarak sosyalleşmeye daha fazla değer verdikleri düşünüldüğünde AVM'lerin sosyalleşmeye olanak sağlayan restoranlara ağırlık vermeleri gerektiğine vurgu yapılıyor.
Anadolu yatırımları karşılığını alıyor
Araştırma sonuçlarına göre, 2009 yılında Anadolu'da hakim olan cadde mağazaları 2010 yılında birçok kategoride hakimiyeti AVM'lere bırakmış durumda. 2009'da Anadolu'da özellikle giyim, ayakkabı gibi ürün grupları için cadde mağazaları tercih edilirken, 2010 yılında AVM'lerin tercih edildiği görülüyor. Bu da Anadolu'daki AVM yatırımlarının önemini ve potansiyelini ortaya koyuyor.
Ziyaretçiler AVM'lerle ilgili yeni yasa tasarısına tepkili
Araştırmada, yasa tasarısı kapsamında yer alan AVM'lerin pazar günleri saat 18.00'den sonra kapanması ihtimali konusunda hemen her kesimden büyük tepkiler geldiği, özellikle tüm hafta boyunca çalışanlar için AVM'ye ayrılan zamanın pazar günü olmasının, bu tasarıyı kendilerine gelen bir kısıtlama olarak değerlendirmelerine neden olduğu vurgulandı.
Araştırmaya göre, 2010'da outletleri ziyaret edenlerin oranında gözlemlenen haftalık sıklıklar outletlerin potansiyelinin artığının göstergesi. Outlet konseptinin bilinirliğinin günden güne yükselmesi ve uygun fiyat talepleri fazlalaşan tüketicinin beklentilerine cevap verebiliyor olması outlet temalı alışveriş merkezlerine olan ziyaret sıklığının önemli derecede artmasında rol oynuyor.
Bununla birlikte outlet tercihinde ''uygun fiyat'' gerekçesi düşerken, ürün çeşitliliğine bağlı tercih artıyor. Bu durumun outletlerin ayırt edici özelliklerinin ortadan kalkmakta olduğunun göstergesi olduğu dile getirilen araştırmada, bunun için perakendenin outleti besleyen ''seri sonu'' ürünlerinin outletlere özel üretilmesi gerektiğine vurgu yapılıyor.