Depremde Hasar Gören Binaların Güçlendirilmesi Görevi Yöneticide

Yargıtay 18. Hukuk Dairesi, depremde hasar gören binaların güçlendirme çalışmaları konusunda öncelikle yöneticilerin görevlendirilmesi gerektiğini belirterek, güçlendirme projelerinin hazırlatılması, belediyeden onayının sağlanması, ana taşınmazın korunması, onarımı ve bakımı işlerinin yöneticinin görevleri arasında olduğuna karar verdi.
    
İstanbul'da bir apartmanın sakini, ''apartmanın 1 numaralı bağımsız bölümünün sahibi olduğunu, binanın 1968 yılında temelsiz yapılması nedeniyle meydana gelen deprem sonrasında duvarlarda ağır çatlaklar oluştuğunu, zeminin çöktüğünü, belediye tarafından hazırlanan raporda da binanın depreme karşı yüksek riskli olduğunun ve güçlendirilmesi gerektiğinin vurgulandığını, kat maliklerinin ise binanın güçlendirilmesine yanaşmadığını belirterek, güçlendirme için gereken 15 bin liranın mahkemece belirlenecek tevdi mahalline yatırılmasına karar verilmesi'' istemiyle dava açtı. Davacı apartman sakini ayrıca, güçlendirme işlemleri için kendisine yetki verilmesini istedi.
    
Davayı görüşen Bakırköy 9. Sulh Hukuk Mahkemesi, binanın bilirkişi raporu doğrultusunda güçlendirilmesi için yönetime 30 gün süre verilmesine, bu yapılmazsa güçlendirme işlerinin davacı tarafından yapılmasına, 7 bin 100 lira tutarındaki güçlendirme masrafının kat maliklerinden avans olarak tahsiline karar verdi.
Kararın temyiz edilmesi üzerine dosyayı görüşen Yargıtay 18. Hukuk Dairesi, yerel mahkemenin kararını oy birliğiyle bozdu.
    
Karardan
    
Dairenin kararında, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Yasası'nın 19. maddesinin ikinci fıkrasında, ''... ortak yer ve tesislerdeki bir bozukluğun ana yapıya veya bağımsız bir bölüme veya bölümlere zarar verdiğinin ve acilen onarılması gerektiğinin veya ana yapının güçlendirilmesinin zorunlu olduğunun mahkemece tespit edilmiş olması halinde, bu onarım ve güçlendirmenin projesine ve tekniğine uygun biçimde yapılması konusunda kat maliklerinin rızası aranmaz'' hükmüne yer verildiği anımsatıldı.
    
Kararda, dosya içindeki bilirkişi kurulu raporunda, dava konusu ana taşınmazın 12 Haziran 1968'de yapıldığı, davacıya ait 1 numaralı bağımsız bölümde yer döşemelerinde kırılmalar olduğu, duvarlarda çatlaklar oluştuğu, çatlaklar nedeniyle bazı duvarların askıda kaldığı, bazı kolon ve kirişleri arasının açıldığı, bodrum katta ve üst katlarda hasar olmadığına yer verildiği belirtildi.

Bilirkişi raporunda ayrıca, davacının bağımsız bölümündeki hasarın inşaat çökmesinden kaynaklandığı, binanın 2007 tarihli Deprem Yönetmeliğinde belirlenen esaslar çerçevesinde deprem güvenliğinin belirlenmesine yönelik hesap ve tahkiklerin yapılması ve sonuçlarının İTÜ döner sermaye işletmesi esaslarına göre hazırlanmış bir teknik raporla bildirilmesi işinin 7 bin 100 liraya mal olacağı bilgilerinin yer aldığı kaydedildi.

Bilirkişi Kurulu raporunda, binanın güçlendirilmesi için ne gibi işlemlerin yapılması gerektiğinin açıklanmadığı ifade edilen kararda, mahkemece bu güçlendirmeye ilişkin herhangi bir proje de çizdirilmediğine işaret edildi.
Kararda, ''Kaldı ki, kat maliklerinden tahsiline karar verilen 7 bin 100 lira, binanın güçlendirilmesi için yapılması gereken işlerin bedeli değil, deprem güvenliğiyle ilgili hesap ve araştırmalara yönelik teknik raporun düzenlenmesi işi için İTÜ döner sermaye işletmesine ve proje bürosuna verilecek bedeldir'' denildi.
    
Yöneticilerin görevi

Dairenin kararında, deprem yönetmeliklerinin esas alınacağı güçlendirme projelerinin hazırlatılması, bunun belediyeden onayının sağlanması, bilirkişi kurulunca proje kapsamında güçlendirme için yapılması gereken işlemler ve giderlerin hesap edilmesi, ana taşınmazın korunması, onarımı ve bakımı işlerinin Kat Mülkiyeti Yasası'nın 35. maddesinin (d) bendi uyarınca yöneticinin görevleri arasında olduğu vurgulandı.
    
Kararda, yöneticinin bu işi kat maliklerinden toplayacağı avansla yapacağı dikkate alınarak mahkemece, bilirkişinin saptadığı güçlendirme maliyetinin kat maliklerinden avans niteliğinde olarak yasanın 20 (b) maddesi uyarınca toplanması, yapım masraflarının daha fazla olması durumunda kalan kısmının da kat maliklerinden alınması suretiyle güçlendirme yapması konusunda öncelikle yöneticinin görevlendirilmesi gerektiğine işaret edildi. Dairenin kararında, bunun için yöneticiye uygun süre verilmesi, yöneticinin yerine getirmemesi halinde davacının yetkili kılınması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru görülmediği vurgulandı.