İstanbul’un 6 ilçesinde yapılan araştırmada, 100 binadan 49’unda korozyon tespit edildi. Yapılardaki incelemelerde, korozyon hasarının genellikle bodrum kat kolonlarında yoğunlaştığı ve beton üretiminde niteliklerin yetersiz olduğu ifade edilerek, yıkanmamış deniz kumu ile beton üretiminin gerçekleştiği belirlendi.
İstanbul Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Turgay Coşgun’un, İstanbul’un 6 ilçesinde 100 örnek bina üzerinde yaptığı araştırmada, binaların yarısında taşıma gücünü azaltan ‘korozyon’ ortaya çıkarıldı. Avcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Büyükçekmece, Küçükçekmece ve Kadıköy’de 100 binada gerçekleştirilen incelemede, 49 binada önemli ölçüde korozyon etkisi gözlenirken, bunun da depreme karşı binaları önemli ölçüde savunmasız bıraktığına dikkat çekildi. Avcılar’da incelenen 32 binadan 15’inde, Bahçelievler’de 24 binanın 13’ünde, Bakırköy’de 14 binadan 6’sında, Büükçekmece’de 6 binadan 2’sinde, Küçükçekmece’de 10 binadan 5’inde, Kadıköy’de ise 14 binadan 8’inde korozyona rastlandı. Örnek sayısı az olsa da, tümünde korozyon görülen bina ortalamasının yüzde 50 civarında olması anlamlı bulundu. Araştırmada beton kalitesi de ele alınırken, beton kalitesinin standartların çok altında kaldığı gözlemlendi.
Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Coşgun, korozyonun görüldüğü binalarda acilen önlem alınması gerektiğini söyledi. Bu tür binalarda zemin suyunun uzaklaştırılması gerektiğini ifade eden Coşgun, taşıyıcı sistemdeki donatılarda korozyon nedeniyle büyük bir çap kaybının bulunmaması durumunda ise, pas payı temizlenerek donatının ortaya çıkartılıp bölgenin korozyon katkılı tamir harçlarıyla onarılmasını önerdi. Coşgun ayrıca, donatı korozyonu nedeniyle meydana gelen taşıma gücü kayıplarından dolayı yapının taşıyıcı sisteminin onarılması ve güçlendirilmesine karar verilmesi gerektiğini bildirdi.
Araştırmada tespit edilen ölümcül hatalar şunlar:
Binaların büyük kısmında özellikle bodrum katlarında kaba inşaat sonrası ince işçiliğinin yapılmaması nedeniyle kiriş alt kısımları ve döşeme alt bölgelerinin açık bırakıldığı gözlendi.
Su giderlerini ileten borulardaki arızaların giderilmemesi ve ana giderlerle bağlantıların yapılmaması nedeniyle kullanım sularının temel sistemine bırakıldığı bunun da korozyonun oluşumunu hızlandırdığı belirlendi.
Binaların çoğunda yüzey suyunun uzaklaştırılması için gerekli önlemler alınmamış.
Bazı yapılarda ise korozyon etsinin kolonların dış yüzeylerinde olmak üzere üst katlarda da meydana geldiği gözlendi.
Korozyon nedir?
Korozyon, metallerin çevreleri ile girdikleri bir elektro kimyasal reaksiyon sonucu aşınmaya ve bozulmaya uğrayarak niteliklerini kaybetmesi. Betonarme yapılarda özellikle donatılar su, nem gibi nedenlerle korozyon etkisine maruz kalabiliyor. Bunun sonucunda beton zamanla taşıma gücünü kaybeder.