TMMOB Kent Sempozyumu’nun konut oturumunda “TOKİ ve İstanbul” konulu bir konuşma yapan TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nden Mimar Mücella Yapıcı, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nın (TOKİ) İstanbul’daki çalışmalarını ele aldı. Mecliste beklemekte olan 73. madde geçerse İstanbul’un her türlü yapılı ve planlı alanının TOKİ’nin çalışma sahasına gireceğini belirten Yapıcı, TOKİ için İstanbul’da rant kavgasının henüz bitmediğini söyledi. Yapıcı, TOKİ’nin devasa inşaat yapma potansiyelinin sadece yüzde 30’luk bir kısmının dar gelirlilere ayrıldığını belirterek, “Erdoğan Bayraktar, ‘Sosyal devlet olmanın gereği’ diyor. Toplam 78.642 konut ve 130 adet uygulama var. Baktığınızda çoğunun kar amaçlı olduğunu görüyorsunuz” diye konuştu.
ÖZEL YASAYLA KADRO
Üniversitelere tek bir yeni kadro tahsis edilemezken 5492 sayılı özel yasayla TOKİ’ye kadroların tahsis edildiğini söyleyen Mimar Yapıcı, “Son 5793 sayılı yasayla 27 kanun ve 2 kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapıldı. Kamuya ait bütün arsa arazinin satışı, amacı dışında kullanma, planlama ve her türlü yetki maalesef bir kurumun insiyatifine bırakıldı” dedi.
DANANIN KUYRUĞU NERDE KOPTU?
Yapıcı şöyle konuştu “Tam da idari engellerin kaldırılması gibi gerekçelerle Toplu Konut Yasası değiştirildi ve yeni yasalar çıkarıldı. ‘Kamu ihale kanununda ödeneği bulunmayan iş için ihaleye çıkılmaz, ihale öncesi için ÇED (Çevre Etki Değerlendirme) raporu zorunludur. Ancak mülkiyet ve imarla ilgili işlemler bitirildikten sonra ihaleye çıkılabilir’ gibi önemli maddelerin üzeri çizildi. Bu şartlar aranmaksızın yasa kapsamındaki toplu konut projelerinde 'ihaleye çıkılabilir' denildi. 6 Haziran 2003’te 4966 sayılı yasa ile de, ‘TOKİ konut sektörüyle ilgili şirket kurma ve var olan şirketlere iştirak etmek, yurt içi ve yurt dışında 'konut dışında' doğrudan ve iştirakleri aracılığıyla proje geliştirmek, idareye kaynak sağlanmasını teminen kar amaçlı projelere uygulamalar yapmak ve yaptırmak’ gibi maddeler eklendi."
Yapıcı, “Bütün bunlar bir gecede çıkarılan bazen farkına varılan bazen varılmayan değişiklikler aslında dananın kuyruğunun koptuğu yerler” dedi.
ÇALIK, KÂRA GEÇSİN DİYE…
“27 Temmuz 2004’te TOKİ kredilerinin ve emlak vergilerinin yüzde onu kültür varlıklarının onarımına ve bakımına ayrılmıştı. Buna rağmen AKM, Avrupa Ajansı’nın önünde iane bekledi. Tarlabaşı’nda ise Çalık inşaatın karı düşmesin diye bu fondan mahallelilere para ödendi” diyen Mimar Yapıcı, 2004’te çıkarılan 5273 sayılı kanunla TOKİ’nin konut yanında sanayi, üretim, sağlık alanlarına el attığını ve planların, haritaların TOKİ tarafından yapılıp onaylandığını söyledi.