''Kredi Kanalıyla Ekonomide Önemli Bir Doping Var''

ATSO Şubat Ayı Meclis Toplantısında konuşan Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Çetin Osman Budak, Türkiye ekonomisinin cari açık dışındaki rakamların son derece iyi göründüğünü söyledi. Ekonomide büyüme hızının yüksek olduğunu, işsizliğin düştüğünü, bütçe dengesinin iyi, banka karlarının zirvede, takipteki kredilerde de düşüş olduğunu ifade eden Budak, şunları kaydetti:

''2009 küçülmesi telafi edildi ve artı büyümeye geçildi. Yatırım teşviklerinde adeta patlama var. Ancak cari açıkta dünyada ilk sıralardayız. Ekonomide bu rakamlar iyi, ama 2009'da 13 milyar 991 milyon dolar olan cari açığın yüzde 247 artarak, 2010 yılında 48 milyar 557 milyon dolara ulaştığını gözlerden uzak tutmamak gerekiyor. Bu çok ciddi bir artış. Bu durum böyle devam ettikçe ortada sürekli bir risk de var demektir. Türkiye'yi diğer ülkelerle kıyasladığımızda neredeyse İngiltere kadar cari açık verdiğimizi görüyoruz. Ancak İngiltere'nin milli geliri neredeyse Türkiye'nin 4 katı''.

Doğrudan yatırımların çok düşük olmasının sorgulanması gerektiğini de ifade eden Budak, geçen yıl cari açığın bankaların dışardan borçlanmasıyla ve sıcak parayla finanse edildiğini söyledi. Üretime dönük yabancı sermaye girişinin çok düşük kaldığına işaret eden Budak, şöyle devam etti:

''Konut ve arazi alımını çıkarırsanız bu 5 milyar doları bile bulmuyor. Ekonomide gerçek düzelme için cari açık ve doğrudan yatırımlar alanında daha olumlu bir gidişi görmemiz gerekiyor. 2010 yılında ekonomi, dış kaynaklı krediyle dopingli büyüdü. Ekonomide asıl çarpıcı gelişme kredilerdeki artıştır. 2010 yılında nakdi kredi hacmi 2009 yılına göre yüzde 50 civarında artmıştır.

Ekonomiye 2010 yılında yaklaşık 140 milyar liranın üzerinde yeni kredi girmiştir. Bu kredilerin önemli kaynağı da yurt dışından alınan dövizdir. Yani bankaların aldığı sendikasyon kredileri ve özel sektörün yurt dışından aldığı döviz kredisidir. Kredi kanalıyla ekonomide önemli bir doping var. Dopingli büyümeden yatırımlar da olumlu etkilendi. Eğer bunun sonucunda üretim ve ihracat artarsa bu iyi demektir, aksi halde doping bırakan sporcu gibi tekrar düşük oranlı büyümelere dönebiliriz''.

Dopingli büyümede inşaat ve tarım sektöründe soru işaretleri olduğunu ifade eden Budak, sözlerini şöyle sürdürdü.

''Burada önemli bir konu ve soru şudur: Türkiye'de ekonomik büyümede en önemli sektör inşaat sektörüdür. Son bir yılda 1 milyon 100 bin istihdam yaratılmış. Bunun 400 bini sanayi, 350 bini tarım, 230 bini hizmet, 130 bini inşaat. Nasıl oluyor da tarım bu kadar, neredeyse hizmet ve inşaatın toplamı kadar istihdam yaratıyor. Diğer taraftan bu kadar krediye ve büyümeye rağmen inşaat sektöründe neden canlanma düşük? Konut fiyatları halen 2007 yılının altında geziniyor''.