Kuzeye Doğru

Geride bıraktığımız 2024, kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. Yakın gelecekte iklim kriziyle mücadelenin nasıl şekilleneceği, global ölçekte politik ve ekonomik çekişmelerin merkezini belirleyecekmiş gibi görünüyor. İklim değişikliğiyle ilgili bilimsel farkındalığın gelişmesinde büyük rol oynayan kuzey coğrafyalarına yönelik merak ve gözlem faaliyetleri ise “Kuzeye Doğru” sergisinin çıkış noktasını teşkil ediyor. Sanatçıların kuzey ülkelerine yaptıkları seyahatlerin ardından ürettikleri eserlerin bulunduğu sergide Ali Alışır, Murat Germen ve Ali Kazma’nın yakın dönem çalışmalarının yanı sıra Deniz Gül’ün buzu bir tefekkür nesnesi olarak ele almaya davet eden yerleştirmesi yer alıyor.

Ali Alışır’ın evreni hem mikro hem de makro düzeyde anlama ve anlatma isteğini yansıtan “Kozmos” serisiyle ilgili araştırmalar için gittiği İzlanda’da çektiği manzara görüntüleri, sanatçının “Melez Ruhlar” serisindeki dinamik figür kompozisyonlarıyla birleşiyor. Alışır tarafından “Kuzeye Doğru” sergisi için üretilen bu yeni eser, sanatçının yaşadığımız dünyayı fotoğrafın olanaklarıyla keşfetme pratiğinin farklı yüzlerini sunan serileri arasında ortak bir dil arayışına giriyor.

 Ali Alışır, İsimsiz, 2025, Arşivsel pigment baskı, 160x92cm.

Murat Germen, Grönland’ın Ilulissat şehrinde çektiği fotoğraflarda bölgenin çarpıcı coğrafyasından kesitler sunuyor. Grönland dilinde Sermeq Kujalleq olarak adlandırılan, Jakobshavn Buzulu olarak da bilinen buz kütlesini gösteren triptik fotoğraf, bu jeolojik yapının sürekli dönüşüm halindeki etkileyici yüzeyini gözler önüne seriyor. En hızlı hareket eden buzullardan biri olan Sermeq Kujalleq’den kopan kütleler, geçtiğimiz yüzyılda deniz seviyesinin %4 oranında yükselmesine sebep olmuştu. İklim değişimini inceleyen bilimsel araştırmalara sıklıkla kaynaklık eden buzul, 2004 yılından beri UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunuyor.

 Murat Germen, Global warning ilulissat, 2018, c print fuji pearl crystal archive kağıt, 120x80cm, 1-31ap.

Ali Kazma, “Safe” isimli videosunda kamerasını Norveç’te bulunan Svalbard Küresel Tohum Deposu’na çeviriyor. Yeryüzünde yetişen bir milyonu aşkın bitki türüne ait tohumların muhafaza edildiği bu deponun eşsiz konumu, dünyadaki diğer gen bankalarındaki tohumların kötü yönetim, kaza, ekipman arızaları, finansman kesintileri, savaş, sabotaj, hastalık ve doğal afetler nedeniyle kaybolmasına karşı güvenlik sağlıyor. Kazma’nın sanat pratiğine hâkim olan ihtimam, “Safe” videosunda tüm simgesel anlamlarıyla beraber somutlaşıyor ve insanların sebep olabileceği distopik bir yıkıma karşı yine insanlar tarafından geliştirilen bir çözümü izleyicilerin hafızalarına kazıyor.