'Adamını Bulan Şirket Kendine Uygun Yasa için Teklif Verdirtiyor'

Meclis’te görüşülen Yenilenebilir Enerji Kanunu Tasarısı’nın Alt Komisyon görüşmelerinde Oymapınar Hidroelektrik Santralı ve Ulubat Kuvvet Tüneli’ne yönelik iki ‘kıyak’ düzenleme girişimi komisyonu ikiye böldü.

Oymapınar Hidroelektrik Santralı’na yüzde 100 elektrik alım garantisi ve daha önce yürütmesi durdurulan ve lisansı iptal edilen Uluabat Kuvvet Tüneli ve HES yatırımının Su Kullanım Hakkı anlaşması hükümlerinden yararlanmasını içeren iki düzenleme Alt Komisyon’un üyeleri arasında tartışmaya neden oldu. AKP Milletvekili Ali Bayramoğlu’nun önergeleri ile gündeme gelen iki düzenleme, komisyon tarafından uygun görülmemesi nedeniyle tasarıya eklenmedi.

Ancak üst komisyonda düzenlemelerin tekrar gündeme geleceği belirtiliyor. Konuyla ilgili Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Soner Aksoy, iki düzenlemenin alt komisyonda gündeme geldiğini ancak YEK Tasarısının içinde bu tür düzenlemelere olumlu bakmadıklarını söyledi.

Yüzde 100 alım garantisi

Aksoy, “Birçok önerge geliyor. Ancak biz bu kanunu sadece yenilenebilir enerjiye has olmasını istiyoruz. Söz konusu teklif alt komisyondan metne giremedi. Ancak üst komisyonda tekrar gündeme gelebilir” dedi. Ayrıca bir komisyon üyesi, şirketlerin kendi santrallarına özel düzenlemelere yönelik milletvekilleri aracılığıyla teklif verdiklerini söyledi.

TBMM’de görüşmeleri süren Yenilenebilir Enerji Kanunu’nda değişiklik öngören düzenlemeye eklenecek bir önerge ile Oymapınar Hidroelektrik Santralı’na yüzde 100 elektrik alım garantisi verilmesi hedefleniyordu. Oymapınar HES, 29 Temmuz 2005’te Eti Seydişehir Alüminyum Fabrikası’nın özelleştirilmesi sırasında AKP ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a yakınlığı ile bilinen Cengiz Şirketler Grubu’na ait Ce-Ka İnşaat’a ek bir ücret talep edilmeden işletme hakkı 49 yıllığına devredilmesi tartışmalara neden olmuştu.

Özelleştirme öncesinde Seydişehir Alüminyum fabrikasının elektrik tüketimini karşılayan Oymapınar HES, 540 megavat kurulu güce sahip bulunuyor. Antalya Bölgesi, Manavgat Çayı üzerinde bulunan Oymapınar HES’in, yüzde 20 alım garantisi bulunuyor. Üstelik EPDK’nın bu oranı yüzde 50’ye çıkarma yetkisi de bulunuyor.
Buna karşın yapılmak istenilen düzenlemeyle 31 Aralık 2011’e kadar geçerli olmak üzere otoprodüktor sahibi tüzel kişinin ürettiği elektrik enerjisinin 4628 sayılı kanunun 2 maddesinin 3 numaralı alt bendi çerçevesinde EPDK tarafından belirlenen yüzde 20 oranının üzerinde kalan kısmı, TETAŞ tarafından Türkiye ortalama toptan satış fiyatı üzerinden alınması öngörülüyor. Düzenleme, bu sürenin EPDK kararıyla uzatılabileceğine de yer veriyor.

Lisanssız santrala kıyak

Enerji Bakanlığı’nın şirkete özel çıkarmaya hazırlandığı diğer bir düzenleme ise daha önce yürütmesi durdurulan ve lisansı iptal edilen Uluabat Kuvvet Tüneli ve HES yatırımıyla ilgili. EPDK’nın 14 Mart 2005’te Ak Enerji’ye verdiği lisansı ve lisansa dayanak oluşturan yönetmelik hükmü ve tebliğ hakkında yürütmesi durdurulan Uluabat Kuvvet Tüneli ve HES için yargı kararının baypas edilmesi amaçlanıyor. Düzenleme, daha önce ‘su kullanım anlaşması’ imzalamasına karşı, 4628 sayılı kanun kapsamında almış oldukları üretim lisansı hükümsüz kalan kişilere, kendilerine tebliğ edilen sürede DSİ Genel Müdürlüğü’ne başvurmaları halinde, aynı hüküm ve şartlar altında yeniden su kullanım anlaşması yapılmasını öngörüyor.

Şirkete özel düzenleme

Oymapınar’ın Seydişehir özelleştirmesi sırasında otoprodüktör olarak devredildiğini anımsatan CHP Adana Milletvekili Tacidar Seyhan, şimdi de ‘Su boşa mı gitsin?’ gerekçesiyle Enerji Bakanlığı’nın Oymapınar’ın ürettiği elektriğin yüzde 100’üne alım garantisi getirmeye çalıştığını ifade etti. Elektrik arz güvenliğiyle ilgili herhangi bir sıkıntı olması halinde Bakanlar Kurulu’nun alacağı bir kararla zaten bütün santrallardan enerji alabileceğine dikkat çeken Tacidar Seyhan, “Şu anda ihtiyacımız yok ama biz yine de alalım. Su boşa akmasın deniliyor” dedi.

Enerji Bakanlığı’nın şirketlere özel düzenleme hazırlamasını eleştiren Seyhan, aynı şeyin Uluabat HES için de yapılmak istendiğini dile getirdi. Enerji Bakanlığı’nın önergeyle ‘yenilenebilir enerji kanun teklifi’ne eklemeye çalıştığı düzenlemeyle yargı kararını baypass etmeye çalıştığını dile getiren Seyhan, “Aynı şey daha önce de denenmişti. Yargının kararını aşmak için yeni bir düzenleme yapılma yoluna gitmişti. Bunun üzerine Danıştay’a açılmıştı.

Danıştay’ın bu başvuru üzerine kararı tartışmasız açıktı. Kararda Anayasa’nın 138’inci maddesine atıfta bulunarak, yasama, yürütmeyle idare mahkeme kararlarına uyulması gerektiğini vurgulanmıştı. Danıştay Enerji Bakanlığı şimdi de yeni bir düzenlemeyle yargı kararını baypas etmenin yollarını arıyor. Şirket için yapılmak istenen bu düzenleme hukuki ve etik açıdan kabullenilmez” dedi.