AFAD ve yerli yazılım firması
Netcad'ın işbirliğiyle yürütülen proje kapsamında,
Van ve Erciş'teki depremin neden olduğu hasar,
araç üzerine yerleştirilmiş 8 kameralı özel bir teknoloji ile sokak sokak 360
derece olarak ilk kez görüntülendi. Netcad İş Geliştirme Grup Yöneticisi
Mesut Ekinci, Afet Bilgi Sistemi (ABİS)
projesine ilişkin teknik detayları anlattı. ABİS ile tüm afet verilerinin hızlı
ve sağlıklı bir şekilde toplandığını, merkeze aktarıldığını, kurumlar arası
koordinasyonun sağlandığını ifade eden Ekinci, proje kapsamında, kurumun tüm
işleyişinin analiz edildiğini ve bunlara uygun uygulamalar geliştirildiğini dile
getirdi. Ekinci, aynı projede kurulan Türkiye Ulusal Afet Arşivinin de (TUAA)
Türkiye'yi etkileyen doğal ve teknolojik afetlerle ilgili bilgilere
ulaşılabilmesine olanak sağladığını dile getirdi.
Afet alanına elektronik görüntüleme
Ekinci, AFAD'la işbirliği içinde
yürütülen ABİS kapsamında yürütülen projede de bir bölgeden 360 derece görüntü
alabilen sistemin de Türkiye'de ilk kez Van ve Erciş'teki depremlerin ardından
pilot olarak uygulandığını bildirdi. Sistemde, araç üzerine monte edilmiş
gelişmiş bir kamera ve konumlandırma düzeneğinin, 60 kilometre hızla yol alırken
veri toplayabilme özelliğine sahip olduğunu anlatan Ekinci, şu bilgiyi verdi:
''Klasik metotlara göre onlarca kat daha hızlı
veri elde eden sistem, 8 ayrı kamera ile 32 megapiksel, stereo panoramik görüntü
ve görüntü başına 8 milyon üç boyutlu nokta veya saniyede 24 milyon üç boyutlu
nokta toplayabiliyor. Böylece yüksek çözünürlüklü ve koordinatlı fotoğrafların
ve videolar kaydedilebiliyor. Sisteme entegre jeodezik GPS'ler ve IMU
sistemleri sayesinde, 10 santimetre hassasiyetinde veriler toplanabiliyor;
görüntüler de internet üzerinden harita tabanlı kullanabiliyor; üzerinden ölçüm
yapabiliyor ve sayısallaştırma gibi her türlü işlem yapılabiliyor.''
Veriler 500 çekirdekli bilgisayarlarda
işlenecek Ekinci, 500 çekirdekli özel
bir bilgisayarda işlenecek 360 derece görüntülerin, AFAD'ın hasar tespit
çalışmalarında kullanılacağını bildirerek, ''Böylelikle, devletin ilgili
kurumları tarafından hasar tespitinin daha hızlı yapılmış olacağını ve bölgeye
bundan sonra gönderilecek yardımlar ile hak sahiplerine ödenecek tazminatlar da
daha etkin bir şekilde tespit edilecek'' dedi. Uzman ekibin, Van merkez ve
Erciş'te, 3-5 Kasım tarihleri arasında yaptığı çalışma ile 360 derece olarak
görüntülendiğini bildiren Ekinci, şöyle devam etti:
''Bu görüntülerle, 1., 2. ve 3. dereceden hasar görmüş binaların hasar
tespitinden, binaların kapı ve cam uzunlukları ve bir yolun uzunluğuna kadar
ince hesaplar yapılabiliyor. Binalardaki çatlakların uzunluklarına kadar
ölçümler yapılabilir. Böylece sahaya inmeden bu görüntülerin içinden her türlü
veriyi oluşturabiliriz. Diğer yandan çadır kurulacak zeminler çok hızlı şekilde
tespit edilebilir. Afet planlaması yapılırken, yol verisi, bina verisi, oradaki
imar durumu gibi tüm verilerin tamamı sistemde olacak ve kağıt ve kaleme gerek
kalmadan bir tuş mesafesinde bu verilerin hepsini üretip planlama
yapılabilecek.'' Tablet bilgisayarlarla
bina içinden hasar tespiti Ekinci,
sistemin sadece binaları dışarıdan görüntülemediğini, ayrıca tablet
bilgisayarlarla da GPS ve GPRS bağlantılarıyla bina içinde de hasar tespiti
yapabildiğini anlattı. Böylece tablet bilgisayarlar üzerinden toplanacak
görüntülerin ABİS'e veri aktarabileceğini belirten Ekinci, ''Amaç toplanan bütün
verilerin tek bir merkeze aktarılarak sürecin yönetilmesi'' dedi.
AFAD projeyi ülke geneline yaymayı
planlıyor Başbakanlık AFAD Planlama ve
Zarar Azaltma Dairesi Başkanı Turan Erkoç da 360 derecelik
görüntülerle uydu fotoğrafında görülemeyen detaylara da erişilebildiğini ve
hızlı taramalı hasar tespitinin yapılabildiğini söyledi. Erkoç, AFAD'ın uydu
görüntülerinin yanı sıra deprem bölgesine ilişkin daha hızlı tarama yapmak,
afetin etki derecesini hızlı belirlemek ve acil yardım planlarını daha hızlı
yapmak için ABİS projesi kapsamında yürütülen 360 derecelik görüntü alma
teknolojisinden yararlanmak için düğmeye bastığını ve sistemin ilk kez pilot
olarak Van ve Erciş'te denendiğini dile getirdi.
Van'da yapılan bu ARGE çalışmasında yapılarla ilgili daha hızlı veriye
ulaşmak ve gerekli önlem ve tedbirlerin alınmasının amaçlandığını bildiren
Erkoç, bu sistemi, sadece afet sonrası görüntü almak için değil, tüm illerde de
afet tehlike ve risklerinin belirlenmesi, kent bilgi sistemindeki kolaylıkların
sağlanması, acil yardım planlarında uygulamanın daha rahat ve netice verici
olmasını sağlamak için devreye sokmayı planladıklarını ifade etti.
İnşaat mühendislerine ipad'ler
dağıtıldı Kesin hasar tespitinin
yapılabilmesi için artçı depremlerin etki derecesinin azalması gerektiğine
işaret eden Erkoç, şöyle dedi:
''Bunun için de şu anda Van ve Erciş'teki yaklaşık 100 inşaat mühendisine 100
adet ipad dağıtıldı. Bunlar oradaki binaların hasar derecelendirmesini yaparken,
hem bunların içten film ve fotoğraflarını çekecekler. Hasar tespitindeki
kriterleri neye göre verdiklerini görüntülerle de kayıt altına alacaklar. Yani o
binada kullanılan yapı malzemesine kadar her konuyu görüntüleri inceleyerek
anlayabileceğiz.''
Erkoç, hasar tespit çalışmalarıyla ilgili bilgi verirken de bir binanın
sağlamlık ve depreme dayanıklılık testinin bir takım aletsel çalışmalarla,
binadan alınacak numunelerin laboratuvarlarda deney testine tabi tutulması
sonucu yapılabildiğini anlattı. Böylece o binayla ilgili güçlendirme yapılıp
yapılamayacağının ortaya çıkarılacağını dile getiren Erkoç, şöyle devam etti:
''Bu orta hasarlı ve betonarme binalarla ilgili olacak. Yıkık binalarla
ilgili böyle bir çalışma olmayacak. Biz ABİS gibi teknolojilerden yararlanarak
bu süreçte daha hızlı hareket etmek istiyoruz. Bir takım neticelere bu
görüntülerden ulaşmayı ve bununla ilgili hangilerinden numune almamız
gerekiyorsa, bunları anında tespit etmeyi hedefliyoruz. Bu çalışmalarımız
afetzede listelerinin çıkarılması ve hak sahipliği çalışmalarına veri teşkil
edecek. Hak sahipliği çalışmalarının ardından da kalıcı konut planlaması
yapılacak. Valiliklere bu teknolojik destekleri verirken en hızlı teknolojiyi
kullanmayı hedefledik.'' ''İyi
projeleri planlamada kullanacağız''
Turan Erkoç, AFAD'ın afet öncesi ve sonrasında daha hızlı hareket etmek için
üniversiteler, TÜBİTAK ve özel sektörle projeler yürüttüğünü dile getirerek,
şunları kaydetti:
''AFAD olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları ile tüm illerimizin bu
çalışmalardan nasıl yararlanacağını tespit etmek, bunlarla ilgili düzenleyici
kararları, Başbakan Yardımcısının başkanlık ettiği ve 10 bakandan oluşan Afet ve
Acil Durum Yüksek Kurulu onayına sunulan stratejik planlara veri teşkil etmesini
planlamaktayız. Bunun için de yürütülen ARGE projeleri arasında en iyilerini
değerlendiriyoruz.''
|