Güzellik Başa Bela

SPAN lang=EN> Bartın’ın güzelliğiyle ünlü Amasra ilçesi yıllardır ‘termik santral’ kabusu yaşıyor. 2005’te kömür üretmek için Türkiye Taş Kömürü’yle (TTK) sözleşme imzalayan Hema Endüstri A.Ş., Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) da santral için lisans aldı. Çevreciler ve meslek örgütleri, Fatih Sultan Mehmet’in ilk gördüğünde hayran kalıp, ‘Lala lala çeşm-i cihan bu mu ola’ dediği belirtilen Amasra’yı korumak için mücadele ediyor.

Hem tarihi hem doğal güzellikleriyle ünlü Amasra’nın en büyük sorunlarından biri işsizlik. Yaklaşık 800 işçinin çalıştığı, TTK’ya bağlı kömür ocaklarında yıllardır kimse işe alınmıyor. Amasralı gençler iş umuduyla beklerken Hema üç yıl önce ‘11 bin kişiye iş’ vaadiyle ilçeye yatırıma geldi. Bartın-Amasra Çevre Değerleri Koruma Birliği Temsilcisi olan gemi mühendisi Hüseyin Çoban’a göre Hema bu üç yıllık süreçte kimseyi işe almadı ancak Amasra’yı ‘termik santral’ korkusu kapladı.

Kömür de çıkarılamadı
Amasra’nın kömür rezervlerinin bulunduğu alan iki bölgeye ayrılıyor. Mevcut galerinin bulunduğu ve halen kömür çıkartılan A bölgesini, TTK işletiyor. Hiç galeri açılmamış ancak kömür rezervi bulunan B bölgesinin 20 yıllık işletme hakkını Hema A.Ş. aldı. Hema, sözleşme gereği üç yılın sonunda kömür çıkarmaya başlayacaktı fakat süresi dolduğu halde kömür çıkaramadı. TTK Genel Müdürlüğü’ne başvurarak ek süre isteyen Hema’ya 17 ay yeni ek süre tanındı. Bu arada Hema’nın doğa harikası Amasra’ya termik santral kurmak için lisans başvurusu da 2006’da onaylandı. İki yıldır beklenen Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu çıkarsa santral kurulacak.

Çoban santrale karşı çıkarken, “Halk iş kapısı propagandasına kapılmamalı. Bu kadar doğal bir kenti bozmak kimsenin hakkı değil. Enerji üretmek için başka yollar var. Amasra üzerine düşeni zaten yapıyor. Yıllarca kömür üretti, üretmeye devam ediyor. Neden termik santral?” diye soruyor.

Amasra’da kömür çıkartılmasına karşı olmadıklarını ama santral istemediklerini belirten Türk Mühendisler Odası Birliği Bartın İl Temsilcisi Ayşe Sevtap Uzun ise santral kurulursa Amasra’nın çevre ve turizm dengesinin bozulacağını söylüyor. Daha önce kurulmak istenen mobil santrale karşı tüm Amasra’nın direndiğini anlatan Uzun, yine 39 sivil toplum örgütüyle omuz omuza termik santral kurulmasına da karşı çıkacaklarını dile getiriyor.

Batı Karadeniz Yatçılar Birliği Turizmi Geliştirme ve Yaşatma Kooperatifi Başkanı Bedri Yıldırım da Amasra’nın karşılaşacağı çevre kirliliği için Zonguldak Filyos örneğini veriyor:

“Filyos’ta bir tuğla fabrikası var. Bu yaz o bölgede denize açılıp kum midyesi çıkardık. Onlar da kirlilikten nasibini almış. Denizin dibi kırmızı külle dolu. Bir tuğla fabrikası bu zararı verdiyse termik santrali siz düşünün.”