ükümetin önem verdiği projelerden biri olan Haydarpaşa’nın iş ve ticaret alanına dönüştürülmesi projesi İstanbul 5 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun geçtiğimiz mayıs ayında aldığı kararla sekteye uğradı.
Toplam 1 milyon metrekarelik alanın Kadıköy ilçe sınırları içerisinde kalan üçte birlik kısmı artık kentsel ve tarihi sit alanı. Haydarpaşa projesi hayata geçirilse bile Üsküdar ilçe sınırları içerisinde kalan kısmı ile sınırlı kalacak. Projenin adını aldığı Haydarpaşa Garı da Kadıköy sınırlarında kalıyor. Kararın arkasında CHP’li Kadıköy Belediyesi’nin olduğu iddia ediliyor. Belediye yetkilileri ise bu konuda bilgi sahibi olmadıklarını savunuyor.
İstanbul Haydarpaşa Limanı’nı New York’un gökdelenlerle kaplı Manhattan bölgesine benzetecek proje çalışmasına 2004 yılında başlandı. 10 milyar dolarlık proje ile Harem-Kadıköy arasındaki sahil şeridini kapsayan 1 milyon metrekarelik araziye turizm kompleksi inşa edilmesi planlanıyordu. Proje çerçevesinde 340 bin metrekarelik deniz alanı da doldurulacaktı. İş ve ticaret alanına dönüşecek bölge içinde yat limanı, yat kulübü, cruies gemi limanı, 5 yıldızlı oteller, kongre merkezi, fuar alanları, ticaret alanları, alışveriş merkezleri, ofisler, konutlar planlanıyordu.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da Marmaray’ın temel atma töreninde Haydarpaşa Limanı’nın şehrin dışına taşınacağını açıkladı. Ancak, bazı çevrelerden gelen tepkiler üzerine proje beklemeye alındı. 2007 yılından itibaren Haydarpaşa Garı’na artık trenler de gelmeyecek. Gar binasının nasıl değerlendirileceği de henüz belli değil.
Tüm bunlar yaşanırken geçtiğimiz mayıs ayında ilginç bir gelişme oldu. 5 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, aldığı kararla Haydarpaşa Garı ve çevresini kentsel ve tarihi sit alanı ilan etti. Karar Kadıköy ilçe sınırlarında kalan bölümü kapsıyor. Bu durumda mevcut yapılar dışında sit alanında herhangi bir yapıya izin verilemeyecek. Hükümet bölgenin durumunu ancak özel yasa ile değiştirebilir veya 5 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu alacağı ikinci bir kararla düzeltme yoluna gidebilir. Ancak, bu durumda da mayıs ayında çıkan karar aleyhte hüküm oluşturacağından mahkeme yoluyla iptal edilmesi söz konusu olabilir.
Haydarpaşa’nın iş ve ticaret alanı olarak yeniden düzenlenmesi projesine en şiddetli tepkiyi Kadıköy Belediyesi ve Kadıköy Kent Konseyi ile İstanbul Mimarlar Odası gösteriyordu. Kadıköy Kent Konseyi, dünya mimarlarının İstanbul’da yapılan kongresinde de Türkçe ve İngilizce bildiri dağıtarak destek aramıştı.
Harem-Kadıköy arasında bulunan arazinin 600 bin metrekaresi TCDD’ye ait. Arazinin geri kalan kısmı ise Hazine’nin. TCDD’nin projeyle birlikte yıllık 150-200 milyon dolar kira geliri elde etmesi bekleniyordu. Söz konusu projeyle ilgili olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin imar planı değişiklikleri yapılmıştı. Yük limanı olarak dizayn edilen Haydarpaşa Limanı, şehir trafiğini ve İstanbul’un görüntüsünü büyük ölçüde etkilediği için şehir dışına taşınması planlanıyor. Haydarpaşa Limanı’nın Derince’ye taşınması düşünülüyor.
|