Birinci derecede deprem bölgesinde bulunan beş asırlık Beyazıt
Camisi'nin zemininde, geçirdiği beş yıkıcı, 20'yi aşkın şiddetli
depreme rağmen kayma bile olmadı.
Vakıflar Genel Müdürlüğü, 1500-1506 yılları arasında
yapılan ve İstanbul'un fethinden sonra ilk inşa edilen camiler arasında yer alan
Beyazıt Camisi'nin restorasyonu için çalışma
başlattı.
İlk kez restorasyon görecek caminin mevcut durumunun tespiti için yapı ve
zemin deformasyonları izlenerek, rapor hazırlandı. Caminin birinci derecede
deprem bölgesinde yer aldığı belirtilen zemin raporunda, yer altı yaşının
görülmesi, temel derinliğinin belirlenmesi ve zeminden numune alınabilmesi için
üç adet 20'şer metre olmak üzere toplam 60 metre temel sondaj yapıldığı
belirtildi.
Yapılan gözlemler sonucunda zeminde kayma, kabarma, göçme hareketlerine ve
yer altı suyuna rastlanmazken laboratuvar deneyleri de zeminde sıvılaşma
riskinin bulunmadığını, oturma tehlikesinin beklenmediğini ortaya
koydu. Olası şişmelerin
engellenmesi için yüzeysel suların sağlıklı bir şekilde tahliye edileceği
belirtilen raporda, alanın kayma, heyelan, akma gibi kitlesel hareket tehlikesi
ile su baskını, çökme, kaya düşmesi ve çığ gibi doğal afet riski de taşımadığı
kaydedildi. ''Küçük
Kıyamette'' Bile Ayakta Kaldı
Sultan II. Beyazıt tarafından Mimar Yakup Şah'a yaptırılan ve T planlı
camiler arasında yer alan Beyazıt Camisi, ilk olarak 10 Eylül
1509'da meydana gelen ve ''Kıyamet-i Sugra'' yani
''Küçük Kıyamet'' olarak adlandırılan depremi
yaşadı.
Bu deprem en büyük hasarı camilere verirken 109 cami tamamen yıkıldı, ayakta
kalanların tümünün minaresi tahrip oldu. Ayasofya'nın fetihten
sonra yapılan minaresinin yıkıldığı depremde, Beyazıt Camisi ayakta kaldı, bazı
kaynaklara göre yalnızca kubbesi hafif çapta zarar
gördü.
Fatih Camisi'nin tamamen harap olduğu, Topkapı Sarayı, Eski Saray ve surların
etkilendiği, Yerebatan sarnıcının desteklerinden birinin çökmesi sonucu
İstanbul'un sular altında kaldığı 1766 Depremi de Beyazıt
Camisi'ni etkilemedi.
Kapalıçarşı'nın bir kısmının yıkıldığı, Ayasofya'nın büyük zarar gördüğü
1894 Depremi ile yaklaşık 20'ye yakın şiddetli deprem de
Beyazıt Camisi'ne zarar veremedi.
|