Loç Vadisi'ne Santral Akrabaları Böldü

Karadeniz Bölgesi'nde bir hidroelektrik santralı daha tartışmalara neden oluyor. Küre Dağları'ndaki Milli Park'ın tampon bölgesi sınırlarında yer alan Loç Vadisi'nde Orya Enerji'nin yaptığı santrala yöre halkı karşı.

Türkiye'nin en büyük milli parklarından Küre Dağları Milli Parkı'nın tampon bölgesi sınırları içerisinde yer alan Loç Vadisi, hidroelektrik santral (HES) protestolarının yeni merkezi oldu. Doğa Derneği, Devrekani Çayı Havzası'na kurulması planlanan Cide Regülatörü ve HES'in bölgeyi yok edeceğini savunurken, dereden enerji üretecek olan Orya Enerji'nin Genel Koordinatörü Birol Ünal ise, projenin çevreye kesinlikle zarar vermeyeceğini söyledi. Ünal, bölgenin Milli Parklar ile ilişkisi olduğunu öğrendikleri anda projeyi revize ettiklerini belirterek, "Su altında kalacak alanı 960 hektardan 42'ye düşürdük" dedi.
 
Tarkan da karşı çıktı

Kastamonu'daki Loç Vadisi, 2000 yılında bakanlar kurulu kararı ile milli park ilan edilen Türkiye'nin 305 Önemli doğa, 126 bitki alanından biri. Enerji Bakanlığı'nın bölgede bulunan Devrekani Çayı üzerine hidroelektrik santrali kurmak için başvuran Orya Enerji'ye lisans verdiği tarih ise 2008. Cide Regülatörü ve HES yatırımı ile 21.5 MW gücünde santral kurmayı hedefleyen Orya Enerji, 2009 yılında Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunu alarak yatırım için harekete geçti. Yaklaşık 4 bin 800 metrelik tünel sisteminin kurulacağı bölgede 65 metrelik genişliğinde, 35 metre derinliğinde su tutulacak. Su yaklaşık 3.5 metre çapındaki borularla taşınacak. Santralde üretilecek enerji miktarı ise yılda 69 milyon kWh olacak. Orya Enerji, santral için beton dökme çalışmalarına başlarken bölgede yaşayanlar da Doğa Derneği öncülüğünde Loç Vadisi Platformu adında bir sivil girişim oluşturdu. Halkın bir bölümü inşaatı durdurmak için nöbet tutarken, geçen günlerde ünlü sanatçı Tarkan bile HES'e karşı tepkisini açıkladı. Doğa Derneği sözcüsü Yücel Sönmez Loç Vadisi, Küre Dağları'nın, 16'sı nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan 29 endemik bitkiye ev sahipliği yaptığını belirterek, söz konusu HES'le birlikte bu türlerin en az yarısının yok olacağı görüşünü savundu. Sönmez, HES'in 2000 yılında Milli Park ilan edilen bölgenin tampon alanı içerisinde yapılacağını da vurgulayarak, aynı zamanda suç işlendiğini de iddia etti.

Loç Vadisi Koruma Platformu Sözcüsü Erdinç Ay da, ağaçların kesilmeye başlandığını belirterek, regülatörün inşası sonucu Devrekani Deresi'ne 1 metreküp su bırakılacağını söyledi. Ay, suyun zaten azaldığını belirterek, "20 MW kapasiteli HES için akan suyun yetersiz olduğunu mühendisler de söylüyor" dedi. Bölgede santrale desteğin artması için bazı vaatlerde bulunulduğunu dile getiren Ay, "Bu bölgede dört köy var ve hepimiz öyle ya da böyle akrabayız. HES geldi aramızdaki dirlik bozuldu. Ben halamla kavgalıyım, platformdan bir arkadaşım dayısıyla. Bir başka komşumuzun oğulları birbirine girdi. Baba da onlara küstü. Böyle birçok vaka var. Vaatlerle 40 kişi ikna edildi. Kesilen ağaçlar da bu 40 eve yakacak olarak dağıtıldı. Biz mücadeleye devam ettik. doğayı kaybetmemek için akrabaları kaybettik" diye konuştu. Ay, Cide Kaymakamlığı'na başvurduklarını ve pazartesi günü (bugün) bilirkişi beklediklerini belirterek, "Buraya beton döktüler. Köy merasıydı bu alan. Nöbet tuttuk. 3 kez iş makinelerini uzaklaştırdık. Firma işi şu an bıraktı. Ama kesilen bölge havaalanı gibi oldu. Öğrendik ki projede yeri olmayan bir başka yerde şantiye sahası oluşturmaya başlamışlar. Artık mücadelemiz oradan sürecek" dedi.
 
 Milli Park olduğunu ÇED'den sonra öğrendik

Orya Enerji Genel Koordinatörü Birol Ünal, projenin çevreye kesinlikle zarar vermediğini savundu. "ÇED Raporu hazırlarken, bölgenin Milli Parklar ile ilişkisi olduğu ortaya çıktı" diyen Ünal, bunun üzerine sular altında kalacak 960 hektar alanın revize edildiğini belirtti. Yazışmalar sonucu bu alanın 42 hektara düşürüldüğünü vurgulayan Ünal, yeni buldukları aksta 35.5 metre gövde yüksekliğine sahip 2.5 milyon metreküp rezervuar hacimli bir HES'te karar kıldıklarını anlattı. İlk projenin 40 MW olan kurulu gücünün de 21.5 MW'ye düşürüldüğünü belirten Ünal, böylece başlangıçta planlanan 140 milyon kWh elektrik üretiminin de 69 milyon kWh'ye düştüğünü söyledi.

Ünal, "Kesinlikle ev, köprü ya da başka yapı su altında kalmıyor" dedi. Cide HES'in bırakacağı cansuyu miktarında da yanlış yönlendirmeler olduğunu öne süren Ünal, "Yazın 4 ay temmuz-eylül arası santral çalışmayacak" dedi.