Raylarda Yapay Zeka Dönemi

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, yaptığı yazılı açıklamada, demir yollarında hayata geçirilen yapay zeka tabanlı teknolojileri değerlendirdi. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nın (TCDD) dijitalleşme ve yapay zeka tabanlı teknolojilere yaptığı yatırımlarla demir yolu taşımacılığında büyük bir dönüşüm gerçekleştirdiğini belirten Bakan Uraloğlu, "Türkiye'nin demir yolu ağını dijital çağa uygun hale getirmek için yerli ve milli çözümlerle yapay zeka entegrasyonunu hızlandırdık." ifadelerini kullandı.

TCDD-TÜBİTAK iş birliği ile geliştirilen Otomatik Tren Muayene İstasyonu (OTMİ) sisteminin demir yolu güvenliği ve bakım süreçlerinde devrim niteliğinde bir adım olduğunu belirten Uraloğlu, bu sistemin yapay zeka ile entegre edildiğini vurguladı. Uraloğlu, "Eskiden trenler, bakım atölyelerinde manuel kontrollerle incelenirken, artık OTMİ sayesinde hareket halindeyken tüm kritik bileşenleri analiz edilebiliyor. Yapay zeka tabanlı görüntü işleme ve sensör sistemleri ile donatılan bu sistem, trenin her bir parçasını detaylı bir şekilde tarayarak anlık veriler üretiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Bu teknoloji sayesinde, tekerlek aşınmaları, fren disklerindeki hatalar, aks rulman sıcaklıkları, yük dengesizlikleri ve diğer mekanik bileşenlerin gerçek zamanlı olarak analiz edildiğini aktaran Uraloğlu, "Otomatik Tren Muayene İstasyonlarında yapay zeka algoritmaları, toplanan büyük veriyi değerlendirerek olası arızaları daha oluşmadan tespit ediyor ve bakım ekiplerine önleyici müdahaleler için erken uyarılar gönderiyor. Beklenmedik arızaların önüne geçiliyor, bakım maliyetleri düşüyor ve tren sefer sürekliliği maksimum seviyeye çıkarılıyor. Ayrıca, Türkiye genelindeki demir yolu hatlarında uzaktan takip ve analiz imkanı sunarak bakım süreçlerini büyük ölçüde iyileştiriyoruz." dedi.

Yapay zeka destekli trafik ve güvenlik yönetimi
Demir yolu altyapısının sürekli izlenmesi ve bakım süreçlerinin daha etkin yönetilmesi amacıyla, kestirimci bakım sistemlerinin de yaygınlaştırıldığını belirten Uraloğlu, "Özel sensörlerle donatılmış demir yolu araçları, raylardaki olası kırık ve çatlakları, çökmeleri ve elektrifikasyon sistemlerindeki kusurları önceden belirleyerek arızalar oluşmadan müdahale edilmesini sağlıyor. Bu sistem sayesinde, işletme sürekliliği artarken, maliyetler de önemli ölçüde düşürülüyor." ifadelerini kullandı.

Bakan Uraloğlu, demir yolu taşımacılığında güvenliğin en büyük önceliklerden biri olduğunu vurgulayarak, yapay zeka destekli güvenlik çözümlerinin devreye alındığını belirtti. Uraloğlu, "Yapay zeka tabanlı analiz sistemleri makinistlerin yüz hareketlerini, göz kapaklarının kapanma süresini ve baş pozisyonunu takip ederek dikkat dağınıklığını tespit ediyor ve gerektiğinde uyarılar veriyor." açıklamasında bulundu.

'YHT hatları sürekli kontrol ediliyor'
Demir yollarında güvenliği artırmak ve operasyonları kesintisiz bir şekilde yönetmek amacıyla devreye alınan Eryaman İzleme Merkezi’nin de Yüksek Hızlı Tren (YHT) hatlarını sürekli kontrol ettiğini belirten Uraloğlu, "Bu merkezde, tüneller, köprüler, menfezler ve viyadükler gibi kritik altyapılar akıllı kameralar ve sensörler aracılığıyla 7/24 izleniyor. Analiz sistemleri sayesinde rüzgar, sel, deprem gibi doğal afetler anlık olarak taranarak risk değerlendirmesi yapılıyor. Aynı zamanda, uzaktan izleme teknolojisiyle hatlarda herhangi bir olumsuzluk tespit edildiğinde ilgili ekipler hızla bilgilendiriliyor ve müdahale süresi en aza indiriliyor. Demir yolu altyapısı ve üstyapısında yer alan köprü, menfez ve tünel gibi yapıların durumu sürekli analiz edilerek, erken uyarı sistemleri aracılığıyla bakım süreçleri optimize ediliyor." dedi.

Geleceğin demir yolu teknolojileri
Demir yollarının geleceğine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Uraloğlu, otonom trenlerin ve yapay zeka tabanlı sinyalizasyon sistemlerinin ilerleyen yıllarda yaygınlaşacağını belirtti. Uraloğlu, "Yapay zeka destekli enerji yönetim sistemleri sayesinde, trenlerimiz en düşük enerji tüketimiyle maksimum verimlilik sağlayacak. Bu da hem karbon emisyonlarını azaltacak hem de işletme maliyetlerini düşürecek. Son olarak, yolcu deneyimini artırmak amacıyla kişiselleştirilmiş hizmetler yapay zeka tabanlı sistemlerle desteklenecek. Akıllı asistanlar ve chatbot'lar, yolcuların ihtiyaçlarını analiz ederek en uygun seyahat planlarını sunacak. Yolcu konforu, dijitalleşme ile çok daha ileri bir noktaya taşınacak." ifadelerini kullandı.