"Sektör, Yalın İnşaat Uygulamalarıyla Verimliliği Artırıp Maliyetleri Düşürebilir "

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, İnşaat Maliyet Endeksi, 2025 yılı ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22,82 oranında rekor bir artış gösterdi. Bu artışın alt kırılımlarında ise malzeme endeksinin yıllık yüzde 19,17 arttığı görülürken, işçilik endeksindeki yıllık artış ise yüzde 30,16 seviyelerine ulaştı. Özellikle işçilik maliyetlerindeki bu keskin yükseliş, inşaat firmalarının üretim kararlarını doğrudan etkilemeye başladı. Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) 2025 yılının üçüncü çeyreğine yönelik İnşaat Sektörü Analiz Raporu da bu durumu teyit ediyor. Raporda, inşaat harcamalarının reel olarak yüzde 20,2 arttığı görülüyor.

Maliyet artışları nedeniyle çıkış yolu arayan sektör, verimlilik ve maliyet avantajı sağlayacak yeni yöntemlere yöneliyor. Bu noktada, süreç optimizasyonu ve israfın önlenmesi prensipleri üzerine kurulu olan Yalın İnşaat (Lean Construction) uygulamaları öne çıkıyor. Yalın İnşaat uygulamaları konusunda dünyada ve Türkiye’de sektörde öncü olan küresel inşaat ve proje yönetim firması Turner International'ın Avrupa’dan Sorumlu Başkan Yardımcısı ve Türkiye Genel Müdürü Mehmet Sami Kılıç, Yalın İnşaat felsefesinin sektör için hayati bir rol oynayacağını söylüyor. Yalın inşaat uygulamalarıyla sektörde uygun maliyet koşullarının yaratılabileceğini ifade eden Kılıç şunları anlatıyor:

“Turner olarak hem dünyada hem Türkiye’de inşaat sektöründe dijitalleşme, inovasyon ve yalın inşaat yaklaşımının öncüsü konumundayız.  Yalın inşaat süreçlerinde yerel ve özelleşmiş alt yüklenicilerin projeye erken dahil edilmesi, son planlayıcı sistemlerin devreye sokulması, malzemelerin şantiye içinde kolay taşınması, yapı bilgi modellemesi, israfı önlemek ve israfa neden olan süreçleri düzene sokmak gibi birçok alanı kapsayan bir modelle projelerimizi uyguluyoruz. Neden önemli? Çünkü Yalın İnşaat uygulamaları, şantiyelerdeki israfı, gecikmeleri ve gereksiz maliyetleri ortadan kaldırarak hem verimliliği hem de üretim hızını artırmamızı sağlıyor. Özellikle işçilik maliyetlerinin %30’un üzerinde arttığı bir ortamda zaman yönetimi daha fazla önem kazanıyor. Sektöre düşen görev; süreçleri optimize ederek Yalın İnşaat uygulamaları ile PUKÖ yani Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PDCA Plan-Do-Check-Act) döngüsünde operasyonel mükemmelliği hedeflemek. Ancak bu şekilde verimlilik sağlanabilir ve dolayısıyla da maliyetleri düşürmek mümkün olabilir. Yalın İnşaat uygulamaları, proje takvimlerini, kaliteyi ve işveren memnuniyetini artırmak için gereksiz adımları ve kaynakları ortadan kaldırdığı için maksimum verim sağlıyor. Turner olarak danışmanlık verdiğimiz tüm projelere Yalın İnşaat prensibini uygulayarak yaklaşıyoruz. Yalın inşaat uygulamalarıyla geleneksel planlamada kolaylıkla uygulanabilecek değişikliklerle maliyetleri % 2-3 oranında, ön planlamadan itibaren detaylı bir şekilde uygulandığında ise %20’lere kadar düşürmek mümkün." Kılıç'ın bu değerlendirmesi, Türk inşaat sektörünün artan maliyetler karşısında teknolojik, sürdürülebilir ve metodolojik dönüşümünü hızlandırması gerektiğine işaret ediyor. Yalın İnşaatın sunduğu verimlilik avantajı, Türkiye'de inşaat sektöründe artan maliyet sorununa bir çözüm sunma potansiyeli taşıyor.

Yalın İnşaat (Lean Construction) Maliyetleri ve Süreleri Nasıl Kısaltır?
Yalın İnşaat'ın ne olduğu ve Turner'ın büyük projelerde maliyetleri düşürmek için nasıl bir çözüm sunduğunu anlatan Mehmet Sami Kılıç, Yalın İnşaat’ın temelinde Toyota Üretim Sistemi'nden ilham alan, işveren memnuniyetini artırmak için gereksiz adımları ve kaynakları ortadan kaldırmayı vurgulayan bir yönetim felsefesi olduğunu belirterek şöyle devam ediyor: “Amacımız çok net: en yüksek değeri en düşük maliyetle ve en az sürede sunmak. Bu yaklaşım, sadece bir yöntem değil, aynı zamanda Yalın yönetim ilkelerini benimseyerek; artan üretkenlik ve verimlilik, iyileştirilmiş kalite ve güvenlik, iş birliği ve iletişimin artması ile daha az atık ve maliyet sağlamayı hedefleyen bir düşünce yapısıdır. Biz, inşaat sürecinde müşteriye değer sağlamayan, kaynakları tüketen ve zaman kaybına neden olan her şeyi 'atık' olarak tanımlarız ve bunları ortadan kaldırmaya odaklanırız. Bu atıklar; yeniden çalışma gerektiren kusurlar, gerekenden fazla aşırı üretim, tamamlanmayı beklerken kaybedilen bekleme süreleri, etkin kullanılmayan personel yeteneği, gereksiz malzeme taşınması, kullanılmayan envanter, sürece ilişkisiz hareketler ve gereğinden fazla tekrarlanan fazla işlemler olmak üzere sekiz temel unsurda toplanır. Yalın inşaat süreçleri, İşveren Değerini Artırma ve İnsanlara Saygı temel sütunları üzerine kuruludur. Sürekli Gelişim döngüsünü merkeze alır ve PUKÖ yani Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al döngüsüyle operasyonel mükemmelliği hedefler. Bu felsefeyi projelerimizde uygulayarak şeffaflığı, öngörülebilirliği ve verimliliği artırıyor, böylece mevcut yüksek maliyet baskısını azaltmada kritik bir rol oynuyoruz."