Van'da 'Kent, Kültür ve Demokrasi Forumu'

Türkiye Mimarlar ve Mühendisler Odaları Birliğince (TMMOB) üçüncüsü düzenlenen 'Toplum Hizmetinde Bir Mimarlık İçin Kent, Kültür ve Demokrasi Forumu' Van Devlet Tiyatrosu salonunda başladı.

Forumun açılışında konuşan Vali Münir Karaloğlu, Anadolu medeniyetinin en kadim kentlerinden ve 'hidrolik medeniyet' kavramına başkentlik yapan Van'ın, forumun mekanlarından biri olarak kabul edilmesinin memnuniyet verici olduğunu söyledi.

Karaloğlu, şehirlerin insanla doğa arasında bir anlaşma olduğunu belirterek, ''Yaşayan bir organizma olan şehirlere, zaman zaman istemediği şeyler dayatabilirsiniz ama bu canlı organizma benimsemediği her dayatmayı er ya da geç kusar ve dışarı atar'' dedi.

İnsanların yaşam forumlarının yıllar geçtikçe değiştiğini vurgulayan Karaloğlu, şunları kaydetti:

''Önce anne ve babalarımızı evlerden attık, şimdi ergenlik çağındaki çocuklarımız stüdyo evlerde yaşıyor. Yavaş yavaş mutfağı evin dışına çıkarıyoruz. Ticaretin, ekonominin ve zaman geçirmenin bile dinamikleri değişti. Her zamandan daha hızlı iletişim, değişim ve başkalaşım içindeyiz. Bu değişimleri dikkate alarak doğayla yaptığımız sözleşmeyi, kendi aramızdaki mutabakatı, bugün yeniden yorumlamak, demokratik bir uzlaşma yapmak durumundayız. Bazı uzmanlar kaostan, krizden bahsediyor; insana, mimara ve yöneticiye düşen bu kaostan yeni bir yaşam formu çıkarmak ve adil bir sözleşme inşa etmek, şehirlere yeni bir ruh üflemektir. Bu insanlık için önemli bir hedeftir.''

'Ucube Anıt' Tartışması

Mimarlar Odası Van Şube Başkanı Şahabettin Öztürk de bölgedeki tarihi ve kültürel varlıkların son yıllarda restorasyon kapsamına alınmasının önemli bir kazanım olduğunu bildirerek, kamuoyunda 'ucube anıt' olarak bilinen Kars'taki heykelin, arkeolojik ve kentsel dokunun kalbine yapılmasına, Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 2006 yılında izin vermesini, 'talihsizlik' olarak nitelendirdi.

Öztürk, ''Bulunduğu çevre ile hiçbir organik ilişkisi olmayan, proporsiyon ölçülerini aşan, ÇED raporu hazırlanmadan, dahası mülkiyet sorunu çözülmeden, ilgili arkeolog ile hukukçu kurul üyeleri karşı oy kullanmasına rağmen inşa edilen ucube anıta izin verilmesi başlıca bir hatadır. Anıt, inşa çalışmaları sürerken Kars halkının, sivil toplum örgütlerinin, siyasi partilerin tepkisine neden olmuştur'' diye konuştu.

Öztürk'ün konuşmasının ardından kürsüye çıkan Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhcu ise Öztürk'ün Kars'taki yapıyı, 'ucube' olarak nitelendirmesinden mimarlar odası olarak üzüntü duyduğunu ifade etti.

''Ucube kelimesini dil sürçmesi olarak kabul ediyorum'' diyen Muhcu, İnsanlık Anıtının henüz sit alanı olarak tescil edilmemiş bir bölgeye yapıldığını belirtti.

Anıtın, koruma kurulu kararı ile yasalara uygun yapıldığını anlatan Muhcu, şöyle konuştu:

''Anıt yapıldığı dönemde tartışmalar yapılabilir ve farklı görüşler olabilirdi. Nihayetinde Kars'a ve Türkiye'ye barış ve insanlık anıtı kazandırılmıştır. Bu anıt kazandırıldıktan sonra bir siyasetçi, unvanı, titri ve görevi ne olursa olsun, 'ucube' diyerek yıkılmasını istiyorsa bize düşen görev bu konuda önce o siyasetçiyi ikna etmektir. Ama her şeyden önce barış ve insanlık anıtını savunmaktır. Buradaki mimarların, Karslıların ve Vanlıların böyle bir refleks içinde olması beklenir. Böyle bir ortama rağmen nihayetinde Kars anıtı parça parça yıkılıyor ve ortadan kaldırılıyor. Bu insanlık adına, ülkemizin tarihsel birikimi ve demokratik kazanımı adına son derece üzülmemiz gereken bir şeydir.''

Açılış konuşmalarının ardından akademisyenlerin sunumu ile devam eden forumun, 2 gün süreceği bildirildi.