Lütfen Tarayıcı Sürümünüzü Yükseltiniz.

Zeyrek Çinili Hamam'ın Arkeolojik Kazıya Dönüşen 13 Yıllık Restorasyonu

Barbaros Hayreddin Paşa tarafından Mimar Sinan'a inşa ettirilen Zeyrek Çinili Hamam, 13 yıl süren restorasyon sürecinin ardından geçen yıl yeniden hizmete açıldı. Restorasyon ekibinin başındaki Mimar Cengiz Kabaoğlu, çalışmanın bilinmeyenlerini anlattı.

yapi.com.tr/DHA
Zeyrek Çinili Hamam'ın Arkeolojik Kazıya Dönüşen 13 Yıllık Restorasyonu

Osmanlı Donanması’nın Kaptan-ı Deryası Barbaros Hayreddin Paşa tarafından yaptırılan ve 1530-1540 yılları arasında, Mimar Sinan tarafından inşa edilen hamam, 13 yıl süren restorasyon çalışması sonucunda şehre bir kültür mirası olarak yeniden kazandırıldı.

Kazı sonrası, Zeyrek Çinili Hamam bir komplekse dönüşerek, bulunan çiniler sonrasında müze kuruldu. Müzede Osmanlı’da yıkanma kültürü ve ritüellerini merkezine alan hamamın 500 yıllık dokusunu yaşatılıyor. Mimar Sinan tarafından tasarlanmış su ve ısıtma sistemlerini açıklayan şema ve maketlerin misafirleri karşıladığı müze, 3 bin parçalık mavi-beyaz İznik çini parçalarından oluşan seçkinin sergilendiği ve restorasyon sürecinin çıktılarını anlatan bölüm ile devam ediyor.

Hamam ritüeli ile özdeşleşmiş havlular, taslar, değerli metaller ve sedeflerle süslenmiş nalınlar gibi tarihi hamam objelerini içeren özenle hazırlanmış seçkinin sergilendiği bir diğer bölüm ise Osmanlı dönemi hamam kültürünü ziyaretçilerine anlatıyor. Her hafta çarşamba günü Zeyrek Çinili Hamam Müzesi'nde hem Türkçe hem de İngilizce olarak gerçekleşen rehberli turlara, ek bir ücrete gerek olmadan müze bileti ile katılma seçeneği sunuluyor. Zeyrek Çinili Hamam kompleksi içinde yer alan müzede, İstanbul Arkeoloji Müzeleri denetiminde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan Roma, Bizans ve Osmanlı dönemine ait eserler sergileniyor.

Atelier Brückner'in ödüllü tasarımıyla hayata geçen müze, teknoloji ve interaktif sergileme yöntemlerini birleştirerek, ziyaretçileri Bizans döneminden bugüne dek uzanan bir yolculuğa çıkarıyor. Müze pazartesi hariç hafta içi her gün, 10.00-18.00 saatleri arasında ziyaretçilerini ağırlıyor. Perşembe günü ise ücretsiz olarak müzeye girilebiliyor. Müzede, her çarşamba İngilizce ve Türkçe rehberli turlarla, perşembe günleri ise ücretsiz ziyaret imkanı sunuluyor.

‘Hamam sadece mimari değil, tarihi değere de sahip’
Mimar Cengiz Kabaoğlu, “Hamamın en önemli özelliklerinden birisi öncelikle Barbaros Hayrettin Paşa tarafından Mimar Sinan’a inşa ettirilmesi. İki isim de Türkiye tarihi için çok önemli isimler. Hamam sadece mimari değil, tarihi değer de taşıyor. Mimar Sinan’ın birçok eseri var ama burası özellik sade ve yalın bir çizgide mekansal düzenleme yapılmış. İkiz hamam klasik dönemde yapılmış ve çok güzel bir yapı. Zeyrek Çinili Hamam, dönemin klasik mimarisinin en iyi örneklerinden. Çok etkileyici buluyorum. Hamam 500 yılda birçok yangın deprem geçirmesine rağmen olduğu gibi sağlam duruyordu. Yapı bugüne dek özelliklerini korumuş. Hamam konumu bakımından da önemli, Dünya Miras Listesi’nde yer alıyor. Ayrıca, tarihi bölgede ve koruma altında alınmış. Hem hamamlar bölgesinde hem de Bizans’tan kalan su sarnıçları üzerine kurulmuş. Büyük su yollarının üzerinde olması nedeniyle suyun bol olduğu bir yere inşa edilmiş.” dedi.

‘Çinilerin Louvre Müzesi gibi birçok ünlü müzeye dağıtılması büyük ses getirdi’
Hamamda, dantel gibi incelikle çalışarak bu günkü haline getirildiğini söyleyen Kabaoğlu, şunları söyledi:

“Restorasyonda birçok kurul süreci oldu. Parçalar halinde birçok yerde yapılan kazı çalışmalarında buluntular çıktı. İstanbul Arkeoloji Müzeleri denetiminde gerçekleşen kazıda birçok çini bulundu. Bugün bu kazı çalışmasında çıkanlar ile de hamam içerisinde müze kuruldu ve çok önemli bir müze oldu. Osmanlı döneminde yaşayan bir vatandaş izin alarak, burada bulunan çinileri söküp, yurt dışına satmış. Müzelerin özel koleksiyonlarına dağıtmış. Biz bunların peşine düştük. Bina içinde de kazıda çini izlerini aradık. Belirli yerlerde çinileri bulduk.