Fener-Balat-Ayvansaray Sakinleri “Yaşam Alanıma Dokunma” Dedi

Fener-Balat-Ayvansaray semt sakinleri, 13 Ekim Cumartesi günü Fatih Belediyesi tarafından Fener-Balat-Ayvansaray projesi için çıkarılan “acele kamulaştırma” kararı için kitlesel bir basın açıklaması ve yürüyüş gerçekleştirdi.

Fener-Balat-Ayvansaray’a Acele Kamulaştırma

Karar, İçişleri Bakanlığı’nın 16/8/2012 tarihli ve 21879 sayılı yazısı üzerine, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 27. maddesine dayanılarak verildi. 10 Eylül 2012'de alınan karar, 7 Ekim 2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak, yürürlüğe girmiş oldu. Söz konusu 27. madde "Yurt savunması veya olağanüstü durumlarda" uygulanan özel bir karar iken, mahkemenin "kamu yararı yok" deyip kentsel dönüşüm projesini iptal ettiği bir bölgede kullanılmış oldu.

Acele kamulaştırma kararı kamuoyunda Afet Odaklı Kentsel Dönüşüm Yasası olarak bilinen yasa uygulamalarını kolaylaştıracak bir yöntem. Acele kamulaştırma kararı ile devlet, kamulaştırılacak yerlere ödenecek kamulaştırma bedelleri için 5 yıl süre kazanmış oluyor.

2009’dan beri süren Fener-Balat-Ayvasaray projesi, mahkeme tarafından Haziran ayında mahalle kültürünün yok edildiği, tarihsel dokuya zarar verildiği ve projede kamu yararı olmadığı gerekçeleri iptal edilmişti. Benzer gerekçelerle iptal edilen, ancak tamamen yıkılmış olan Sulukule projesinin yanında, bölge yıkılmadan alınan bu karar emsal teşkil ediyordu.

Acele Kamulaştırma Kararı’na Semt Sakinlerinden Protesto

Alınan karar üzerine 13 Ekim Cumartesi günü, semt sakinleri, sivil toplum örgütleri, meslek odaları, sendikalar ve çeşitli aktivistlerin bir arada bulunduğu bir basın açıklaması ve mahalle yürüyüşü gerçekleştirildi. Basın açıklamasına Almanya’dan gelen yaklaşık 20 kişilik bir öğrenci grubu da destek verdi.

Basın açıklaması, “Mahalle yıkan iktidar istemiyoruz” ve “Deprem yıkamadı, yargı yıktırtmadı, siz de yıkamazsınız” pankartları eşliğine başladı.

Basın açıklamasını FEBAYDER sözcüsü Çiğdem Şahin okudu. Açıklamada Şahin, “Fener-Balat-Ayvansaray halkının konut hakkının, barınma hakkının ihlaline, mahalle yaşantılarının yok edilmesine, evlerinin rant için yıkılmasına, bir dünya mirası olarak bölgeye gereken değerin verilmemesine ve ortada kazanılmış bir dava varken kanunsuz şekilde yaşam alanlarının acele kamulaştırılmasına isyanı” vurguladı.

Şahin’den sonra söz alan bir mahalle sakini ise, mahallenin kültürünü ve tarihi dokusunu merak ederek gelen kişilerin, mahalleli ile iç içe yaşamadığını ve mahallelinin ise kendi yaşam alanlarından bambaşka bir yere göçe zorlandığını vurguladı.
Çeşitli meslek odası ve sivil toplum örgütleri temsilcilerinin kısa konuşmalarının ardından mahalle içinde bir yürüyüş gerçekleştirildi ve alınan “acele kamulaştırma” kararı oturma eylemi ile protesto edildi.

****

İstanbul’un pek çok semtinde ilan edilen “kentsel dönüşüm” projelerinin hiçbirisinin başarılı bir fiziksel ve toplumsal dönüşümü sağlayacağı beklenmiyor. Çünkü bugüne kadar gördüğümüz "kentsel dönüşüm" projeleri toplumun çok küçük bir kısmının aşırı derecede zenginleşmesini sağlarken, toplumun büyük çoğunluğunun yoksullaşmasına, evsizleşmesine, kent çeperlerine sürgün edilmesine neden oldu, görünen o ki yeni yasalarla da olmaya devam edecek.

İktidarın, Afet Yasası, Kentsel Dönüşüm, Mütekabiliyet Yasası ile ekonomik gelişmenin en büyük parçası olarak gördüğü inşaat sektörünün önündeki tüm yasal engelleri kaldırması ve sermayenin önünü açması, son 10 yıldır ekonominin lokomotifi olarak gördüğü inşaat sektörünün devamlılığı içindir.

Başbakanın üçüncü köprü yapımını hızlandırmak için verdiği talimatlar, Çamlıca Tepesi’ne dev camii girişimleri, her üniversiteye bir camii, Karadeniz kıyısında iki yeni şehir projesi, İstanbul’a üçüncü havaalanı derken inşaat sektöründeki bu aşırı talebin, ‘Deprem Odaklı Kentsel Dönüşüm’ yasasının ilk uygulamaları ile özellikle tarihi semtlerin eski sakinlerini yerinden etmeye devam edeceği anlamına geliyor.