Mali Kriz, İklim Krizini Unutturmamalı!

/P>

Türkiye

Peki, dünyada bu gelişmeler olurken, Türkiye’de küresel iklim değişiklikleri ve Kyoto Protokolü ne kadar gündemde? Geçtiğimiz günlerde gazetelerde yer alan bir haber bu sorunun cevabını öğrenmemizi sağladı. Habere göre Kyoto Protokolü, Kasım 2008 itibarıyla TBMM Genel Kurul gündeminde 30. sırada bulunuyor. Türkiye’nin gündeminde mali kriz, işsizlik, yoksulluk, terör, şiddet, güvenlik vs. gibi birçok önemli konunun bulunduğu su götürmez bir gerçek ancak küresel iklim krizi geleceğimizi birinci dereceden etkileyecek bir konu. Unutmayalım ki bulunduğu iklim kuşağı nedeniyle Türkiye, küresel iklim krizinden en çok etkilenecek ülkelerin başında. Türkiye, gerek iklim değişikliğiyle ilgili uluslararası müzakerelerde, gerekse Kyoto Protokolü ile ilgili görüşme ve uyum çalışmalarında artık daha faal, daha aktif olmalı ve bir an önce önümüzdeki 10-20-50 yıl için alacağı önlem planlarını netleştirmeli. Şu anki küresel mali kriz esnasında, ekonomiyi belki de biraz daha kötüye götürebilecek olan karbon salınımına kısıtlama getirilmesi gibi önlemlerin kısa vadeli birer acı reçete olduğu doğru. Ama bu önlemlerin şimdi alınmaması, uzun vadede doğal kaynakların kullanılamaz hale gelmesi, tarımsal üretimin kötüleşmesi ve verimsizleşmesiyle, ekonomik durumun daha da içinden çıkılamaz olmasına yol açabilir.

Bir an önce, Türkiye olarak üzerimize düşeni yapmalı ve küresel iklim değişikliğine karşı doğru önlem ve tedbirleri alabilmek için kamu-özel sektör-üniversite-sivil toplum işbirliğini hayata geçirmeli ve gerekiyorsa bu işbirliklerinin sürdürülebilir olması için ulusal ve uluslararası fonlardan yararlanılmalı ve bu konuya bütçeden pay ayrılmalı. Ayrıca, ülkemizdeki işletmelerin sera gazı salınımlarının hesaplanmasına yönelik kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi, bir sonraki aşamada sera gazı salınımının azaltılması için alınacak önlemler ilk adım olacaktır. Dünya, nükleer santrallerle enerji üretiminden vazgeçebilmek için çareler ararken, bizim nükleer santraller kurmayı planlamamız, Kyoto gerçeği ve ülkemizin gerçekleriyle çelişiyor. Çünkü, ülkemizin özellikle hidroelektrik, rüzgar ve güneş enerjisi potansiyelinin yüksek olması, Kyoto ve ülkemiz menfaatleri açısından bir avantaj olarak değerlendirilmelidir. Hidroelektrik, rüzgar santrallerinin sayısının artırılması, güneş enerjisinden daha fazla yararlanılması ve yaygınlaştırılması, sanayinin altyapısının geliştirilmesi ve enerji tüketiminde yenilenebilir enerjinin payının yükseltilmesi, mevcut elektrikli alet ve aydınlatmaların daha tasarruflu olanlarla değiştirilmesi, yenilenmesi (eski elektrikli aletler nedeniyle israf edilen enerji, Keban Barajı’nın yıllık enerji kapasitesinin yarısı kadar) gereklidir.

Küresel iklim değişikliği neticesinde bizi bekleyen global ölçekli sorunlar, belki de bugüne kadar yaşlı yerkürenin karşılaştıklarından çok daha ciddi doğal afetler, felaketler, geri dönülemez, kalıcı iklim değişiklikleri olacaktır. Bu nedenle, Türkiye ve dünya ülkeleri bu sorunu yaratan etkenlerin değil, çözümün birer parçası olacak şekilde hareket etmelidirler.