10
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2014
artışlardır. Avrupa Birliği’nde ise ekonomik büyümenin ivme kay-
betmesi ve deflasyon riski nedeniyle yeni parasal genişleme ön-
lemleri alınmıştır.
Japonya Merkez Bankası da genişletici önlemleri arttırmıştır.
Gelişen ülkelerden Hindistan, Rusya ve Brezilya ise daha sıkı pa-
ra politikasına geçerken, Çin Merkez Bankası daha genişletici bir
para politikası uygulamaya başlamıştır. Ülkelerin para politika-
sı uygulamaları küresel mali piyasalarda oynaklıkları arttırmıştır.
Yeni Küresel Mali Koşullar, USD'nin Güçlenmesi ve
Düşen Petrol Fiyatları
2014 yılında ABD Merkez Bankası’nın genişletici para poli-
tikasını sona erdirmesi ve faiz artışı eşiğine gelmesi ile birlikte
USD, tüm para birimleri karşısında güçlenmiştir. Aynı gerekçeye
bağlı olarak emtia fiyatlarında da gerilemeler yaşamıştır.
Kıymetli madenler, metaller, soft emtialar ve enerji fiyatları
düşmüştür. Beklenmedik gerileme ise petrol fiyatlarında ortaya
çıkmıştır. Siyasi ve enerji–politik gerekçelerin de öne çıkması ile
birlikte petrol fiyatlarında sert düşüşler yaşanmıştır.
Dünya İnşaat Sektöründe Büyüme Hızlandı
2014, küresel ekonomik kriz sonrası inşaat sektörü açısından
iyileşme ve büyümenin en çok hissedildiği yıl olmuştur. Bu iyi-
leşme ve büyüme daha çok gelişmiş ülkelerden kaynaklanmıştır.
Dünya inşaat harcamaları 2012 yılında % 2, 2013 yılında % 3,5
genişledikten sonra 2014 yılında % 5,1 büyümüştür. 2014 yılın-
da inşaat harcamaları büyüklüğü 9,35 Trilyon USD'ye ulaşmıştır.
ABD inşaat sektörü 2013 yılındaki % 3,1 büyümenin ardından
2014 yılında % 3,4 büyümüştür. Küresel kriz sonrası inşaat sek-
törü sürekli küçülen Avrupa Birliği'nde 2014 yılında yeniden ve
kriz sonrası ilk kez büyüme yaşanmıştır. Euro Bölgesi'nde inşaat
sektörü 2014 yılında % 2,6 büyüme göstermiştir. Dünya inşaat
harcamalarında önemli iki ülke Çin ve Hindistan’da inşaat sektö-
ründeki büyüme temposu korunmaktadır. Çin’de inşaat sektörü
2014 yılında % 7,1 olmuştur. Hindistan’da ise inşaat sektörü 2014
yılında % 6,0 büyümüştür.
Yakın Pazarlarımızdaki İnşaat Sektörleri Yavaşladı
Rusya, Ortaasya ülkeleri, Ortadoğu ve Körfez ülkeleri ile Af-
rika’da ise inşaat harcamaları üç gelişmeden olumsuz etkilen-
miştir. İlk gelişme Rusya ile Batı arasında ortaya çıkan gerginlik
ve uygulanan yaptırımlardır. Bu durum, Rusya ve Ukrayna’da in-
şaat sektörlerinin küçülmesine, çevre ülkelerde ise yavaşlama-
sına yol açmaktadır. İkinci önemli gelişme; petrol fiyatlarındaki
sert gerileme ile olumsuz etkilenen kamu gelirleri nedeniyle pet-
rol-doğalgaz ihraç eden ülkelerde inşaat faaliyetlerinin yavaşla-
maya başlamasıdır. Üçüncü gelişme ise Irak ve Suriye'de yaşanan
IŞİD ile mücadelenin tüm Ortadoğu bölgesinde iktisadi faaliyet-
ler üzerinde yarattığı yavaşlatıcı etkilerdir.
DÜNYA EKONOMISI
Dünya Ekonomisinde Farklı Büyüme Eğilimleri
Oluştu
Dünya ekonomisi 2013 yılında % 3,3 büyüme gösterdik-
ten sonra 2014 yılında da yine % 3,3 büyüme gerçekleşmekte-
dir. 2014 yılına daha yüksek bir büyüme beklentisi ile girilmesi-
ne karşın jeopolitik gelişmeler, Batı-Rusya gerginliği ve küresel
mali piyasalardaki dalgalanmalar büyümenin beklentilerin altın-
da gerçekleşmesine yol açmıştır. 2014 yılı, dünya ekonomisinde
kademeli ve sınırlı bir toparlanma yılı olarak geride kalmıştır.
2014 yılında dünya ekonomisindeki öne çıkan gelişme, böl-
gelerde farklı büyüme eğilimlerinin ortaya çıkmış olmasıdır. ABD
ekonomisinde büyüme, kalıcı ve hızlı bir sürece girmiştir. İngilte-
re ve Kanada’da büyüme hızlanmıştır. Avrupa Birliği’nde büyüme
sürmekle birlikte ivme yavaşlamıştır. Japonya ise tekrar resesyo-
na girmiştir. Buna bağlı olarak 2014 yılında gelişmiş ülkeler % 1,8
büyüme göstermiş olacaktır.
Gelişen Ülkelerde Büyüme Yavaşladı
ABD Merkez Bankası’nın genişletici para politikasını sona er-
dirmesi ile ortaya çıkan mali koşullar gelişen ülkelerin ekonomik
performanslarını sınırlamaktadır. Rusya’ya uygulanan yaptırımlar
ile petrol ve emtia fiyatlarındaki gerilemeler sonucu bu ürünlerin
ihracatçısı gelişen ülkeler olumsuz etkilenmektedir. Çin’de ekono-
mik büyüme % 7,0’lere kadar gerilemiştir. Rusya küçülmüştür. Bre-
zilya’da büyüme yavaşlamıştır. Tüm bunlara bağlı olarak gelişen ül-
keler 2014 yılında 2013 yılının altında ve % 4,4 büyümüştür.
Dünya Ticaretinde Yavaşlama
Dünya ekonomisindeki yavaşlamaya bağlı olarak dünya tica-
reti, 2012 ve 2013 yıllarının ardından 2014 yılında da zayıf bir per-
formans göstermiştir. Son üç yıldır dünya mal ticaretinde büyü-
me yıllık ortalama % 1,5’e kadar inmiştir.
2014 yılında dünya mal ticaretinin miktar bazında % 3,5, de-
ğer bazında ise % 2,3 büyüdüğü ve 18,73 Trilyon USD'ye ulaştığı
öngörülmektedir. Dünya mal ticaretine konu olan tüm emtia fi-
yatlarında 2014 yılında önemli gerilemeler yaşanmıştır. Bu gerile-
meler de dünya mal ticaretinde değer bazında büyümenin sınırlı
kalmasına yol açmaktadır.
Dünya mal ticaretinde yavaşlama ihracat olanaklarını sınırlamak-
ta ve küresel ölçekte rekabeti daha da arttırmaktadır. Önemli ihra-
catçı bölgelerin ve ülkelerin ihracatları da bundan etkilenmektedir.
Küresel Para Politikaları Belirleyici Oldu
2014 yılında gelişmiş ülke merkez bankalarının ve özellikle
ABD Merkez Bankası’nın para politikaları belirleyici olmuştur.
ABD Merkez Bankası parasal genişleme programını yıl içinde ka-
demeli olarak azaltarak sona erdirmiştir. ABD ekonomisindeki
toparlanma ile bir sonraki aşamada beklenti, faiz oranlarındaki
