İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİSİ › Asansör
|
117
Dünya asansör ihracatı 2013 yılında 2012 yılına göre % 9 ar-
tarak 5.6 Milyar USD seviyesine yükselmiştir.
Son yıllarda kentsel dönüşümün yanı sıra 3 büyük ilimizin dı-
şındaki orta ölçekli iller ve büyük ilçelerde hızla sayısı artan çok
katlı binaların asansör ihtiyacını arttırması, sektördeki firma sayı-
sı ile istihdamı da hızla yukarılara taşımıştır. Üretim, kurulum ve
bakım işlevlerini yürüten firma sayısı 2.000 civarındadır. Çalışan
sayısı da 25.000 kişiyi bulmuştur.
2014 yılı itibariyle kullanılan asansör sayısı konut dışında,
ofis, otel, hastane, kamu ve endüstriyel alanlarda kullanılanlar
ile birlikte yaklaşık 350.000 civarındadır. Son yıllarda her yıl or-
talama 20.000 civarında asansör üretilmektedir. 2014 yılında
pazar büyüklüğü 500 Milyon Euro'ya ulaşan sektör asansörün
yanında asansör parçaları, aksam üretimi ve ihracatını da hızla
arttırmaktadır.
Sektörde yeni uygulamaya başlanan bakım yönetmeliği ve
güvenlik mevzuatları sonucu 2013 yılında 151.475 asansör kont-
rolden geçmiş bunların 44.329’u emniyet standartlarına uy-
gun bulunmuştur. 96.452 asansör ise kullanımdan men edilmiş-
tir. 2013 yılı denetlemeleri sonucu kullanılabilir asansör oranı
% 37’dir. 2014 yılında ise Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Deneti-
mi Genel Müdürlüğü’nce 1.406 asansör denetlenmiş ve bunların
778’i kullanıma uygun bulunurken 569 adedinin ise gereken kri-
terleri taşımadığı tespit edilmiştir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu'na dayanılarak ya-
yımlanan yönetmelik uyarınca il ve ilçe belediyelerine, TÜRKAK
tarafından akredite edilmiş A tipi muayene kuruluşları ile anlaş-
ma yaparak, muayenelerini yürütmek zorunluluğu getirilmiştir.
2014 yılı başına kadar 440 belediye ve 34 organize sanayi böl-
gesi, 18 farklı muayene kuruluşu ile anlaşarak yıllık kontrollerine
başlamıştır. 2.950 belediyenin henüz % 15’i muayene işlemleri-
ne başlayarak yasal zorunluluklarını yerine getirmiştir. Bu bele-
diyelerin asansörlerin yoğun bulunduğu ve kullanıldığı il ve il-
çe belediyeleri olması nedeniyle 2013 yılında mevcut kullanımda
bulunan asansörlerin % 50’sinin denetlendiği ve muayenelerinin
yapılmış olduğu sonucunu doğurmaktadır.
Sektör ayrıca Türkiye pazarında dünya pazarını elinde tutan
çokuluslu şirketlerle rekabette öne geçmesi için ortaklık veya
satın almalarla ölçek büyütmek zorunda bulunmakta, ayrıca fi-
nansman, sermaye yetersizliği, düşük verimlilik, kalifiye işgücü,
teknolojik ve endüstriyel birikim ve paylaşım sorunlarında hızla
yaratacağı iyileştirmelere de ihtiyaç duymaktadır.
SEKTÖR PROFILI
ASANSÖR
Firma Sayısı
2.000 (üretim-bakım-montaj)
İstihdam
25.000
Tüketim
350.000 (kullanımda)
İhracat
54.9 Milyon USD
İthalat
115.7 Milyon USD
YILLAR İHRACAT DEĞIŞIM (%)
İTHALAT DEĞIŞIM (%)
2008
5.253.590
22,51
4.964.313
18,33
2009
4.151.862
-20,97
4.025.335
-18,91
2010
4.116.676
-0,85
4.120.233
2,36
2011
4.963.399
20,57
4.695.299
13,96
2012
5.166.486
4,09 4.924.551
4,88
2013
5.628.806
8,95
5.372.100
9,09
DÜNYA ASANSÖR İHRACATI VE İTHALATI (2008-2013) (BIN USD)
Kaynak: International Trade Center
GTİP 842810 Kodlu Ürün
DÜNYA ASANSÖR DIŞ TİCARETİNDE İLK 10 ÜLKE
(2013) (MILYON USD)
Kaynak: International Trade Center
GTİP 842810 Kodlu Ürün
SIRA ÜLKELER
İHRACAT SIRA ÜLKELER
İTHALAT
1
Çin
1.217 1
Rusya
457
2
Almanya
629 2
İngiltere
213
3
Filipinler
530 3
Suudi
Arabistan
204
4
Endonezya
499 4
Çin
198
5
Malezya
282 5
Kanada
183
6
Avusturya
271 6
İsviçre
170
7
Polonya
258 7
Hollanda
163
8 Kanada
208 8
Fransa
158
9
Rusya
192 9
ABD
147
10 ABD
170 10 Avustralya
134
20 Türkiye
50 11
Türkiye
126
2013 yılı dünya asansör dış ticaretinde Çin 1.2 Milyar USD'lik
ihracatı ile ilk sıradadır. Çin, daha çok Afrika ülkeleri ile asansör
standartları ve yönetmelikleri Batı ülkelerine göre düşük olan
ülkelere ihracat yapabilmektedir. Almanya, 629 Milyon USD'lik
ihracatı ile ikinci sırada yer almaktadır. Çokuluslu şirketlerin bir-
çok ülkede montaj hatları kurması sonucu Filipinler, Endonez-
ya ve Malezya gibi ülkeler asansör ihracatlarını hızla arttırarak
asansör ihracatı yapan ülkeler listesinde ilk 5 içinde kendilerine
yer bulmuşlardır. Türkiye 50 Milyon USD'lik ihracatı ile 20. sı-
radadır. 2005 yılından sonra inşaat sektörü büyümesi dikkat çe-
ken Rusya, yüksek katlı binaların sayısının hızla artması sonucu
ithalat yapan ülkeler sıralamasında uzun yıllar ilk sırada yer al-
maktaydı. 2013 yılında da 457 Milyon USD ile en fazla asansör
ithalatı yapan ülke konumunu sürdürürken İngiltere 213 Milyon
USD Suudi Arabistan ise 204 Milyon USD'lik ithalat yapmış-
tır. Türkiye 126 Milyon USD'lik ithalatı ile 11. sırada yer almıştır.
