166
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2014
Mobilya sanayi küresel imalat sanayi içinde geleneksel ve
köklü bir üretim alanı olup, yıllar itibariyle gelişimini ve büyüme-
sini sürdürmektedir. Ana ve yan sanayiyi içeren dünya mobilya
sanayinin üretim değeri 2004 yılında 284 Milyar USD iken 2008
yılında 350 Milyar USD'ye ulaşmıştır. Küresel krizin etkisi ile bir-
likte üretim değeri 2010 yılında 341 Milyar USD'ye kadar gerile-
dikten sonra yeniden hızlı bir artış eğilimine girmiş ve 2013 yılın-
da 446 Milyar USD'ye yükselmiştir.
Dünya mobilya sanayisinde üretimi belirleyen en önemli un-
sur küresel ölçekteki mobilya tüketimidir. Tüketim kademeli ola-
rak artış eğilimi göstermektedir. 2004 yılında 273 Milyar USD
olan mobilya tüketimi 2008 yılında 386 Milyar USD'ye kadar
yükselmiş ancak küresel ekonomik krizin etkisi ile 2009 yılında
340 Milyar USD'ye gerilemiştir. İzleyen yıllarda tekrar artış eğili-
mine giren tüketim harcamaları, 2013 yılında 440 Milyar USD'ye
kadar yükselmiştir.
1990’lı yılların başından itibaren mobilya üretiminde dönü-
şümle beraber üretim giderek sanayileşmeye başlamıştır. Son
yirmi beş yılda sektörün üretim alanında önemli gelişmeler sağ-
lanmıştır. Yerel ve ihtiyaca yönelik üretimden, ulusal ve ulusla-
rarası pazarların taleplerine yönelik üretime geçilmiştir. El eme-
ği yoğun üretimden de teknoloji destekli seri üretime geçilmeye
başlanmıştır. Seri üretim ile birlikte ürün standartları oluşmuş,
üretim ölçekleri büyümüş, daha kaliteli ve yüksek katma değer-
li ürünler üretilmeye başlanmış, inovasyon ve tasarım kapasitesi-
nin gelişmesi ile sanayide markalar oluşmaya başlamıştır.
2000’li yıllarda ise üniversite-sanayi işbirliği, Ar-Ge faaliyetle-
ri, uzmanlaşmış işgücü ile girdi tedarik ağlarının gelişmesi sanayi-
nin üretim alanını desteklemiştir. Sektörde markalaşma ve tasa-
rım bilinci oluşmuş ve gelişme sürecine girilmiştir.
Mobilya sanayisinde sağlanan bu gelişmelere rağmen üretim
halen büyük ölçüde küçük ve orta ölçekli girişimlerin ağırlıklı ol-
duğu yapı içinde gerçekleşmeye devam etmektedir. Son yıllarda
yurtiçi ve yabancı üretim yapan büyük ölçekli firmalar ve marka-
ların ortaya çıkmış olmasına rağmen üretim yaygın şekilde küçük
ve orta ölçekli firmalar tarafından yapılmaktadır.
Bu gelişmeler çerçevesinde Türk mobilya sanayisinde üç
grup işletme yapısı öne çıkmaktadır. El emeği ve zanaatkâr ağır-
lıklı, geleneksel üretim yapan küçük ölçekli firmalar, otomasyon
ve teknoloji katkısı ile seri üretim yapan büyük ölçekli ve mar-
kalaşmış firmalar. Üretim yapmamakla birlikte üçüncü bir grubu
yerli ve yabancı mobilya gruplarının - markalarının açtıkları büyük
ölçekli mobilya-marketler oluşturmaktadır.
SEKTÖR PROFILI
MOBILYA
Firma Sayısı
65.000 (Mağazalar Dahil)
İstihdam
200.000 üretim + 50.000 Satış
Üretim
6 Milyar USD
Tüketim
4.9 Milyar USD
İhracat
2.4 Milyar USD
İthalat
991.7 Milyon USD
TÜRKİYE MOBİLYA ÜRETİMİ (MILYON USD)
Kaynak: MOBSAD/MOFSED/CSIL World Furniture Outlook
YILLAR
ÜRETİM DEĞERİ
2004
2.851
2005
3.757
2006
3.790
2007
4.746
2008
5.415
2009
4.160
2010
4.813
2011
5.456
2012
5.603
2013
6.024
DÜNYA MOBİLYA ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ (MİLYAR USD)
Kaynak: CSIL WORLD FURNITURE OUTLOOKS, 2013
YILLAR
ÜRETİM
TÜKETİM
2004
284
273
2005
291
297
2006
325
318
2007
340
355
2008
350
386
2009
352
340
2010
341
353
2011
376
403
2012
434
421
2013
446
440
DÜNYA KİŞİ BAŞI MOBİLYA HARCAMALARI (USD)
Kaynak: MOBSAD/MOFSED/CSIL World Furniture Outlook
ÜLKELER
2009
2011
2013
Çin
64
90
111
İtalya
264
245
182
Almanya
278
305
284
Polonya
82
86
92
Japonya
115
136
122
Kanada
286
333
344
ABD
191
201
214
Malezya
38
58
64
Meksika
16
17
16
Romanya
35
34
35
Vietnam
11
13
15
Türkiye
51
66
65