BR> Marmara Denizi’nin dibindeki fayın haritasını
çıkardılar
Prof. Dr. Celal Şengör, dünyanın en saygın yer bilimcileri arasında kabul
ediliyor. 1990 ’da Avrupa Akademisi’ne seçilen, 1993 ’de de TÜBA (Türkiye
Bilimler Akademisi) kurucu üyesi olan Şengör, 1994’te ise Rusya Doğa Bilimleri
Akademisi üyeliğine seçildi. 2000’de ABD Ulusal Bilimler Akademisi yabancı
üyeliğine seçilen ilk Türk olma unvanını kazandı. Şengör, 1999 depreminden sonra
2000’de Fransız ünlü yer bilimci Prof. Xavier Le Pichon ile birlikte Marmara
Denizi ’nde gemilerle yapılan deniz araştırmalarını başlattı. Bu araştırmanın
koordinatörlüğüne de Prof. Dr. Naci Görür getirilmişti. Şengör, yerli ve yabancı
bilim adamlarıyla birlikte, bu deniz araştırmaları sonunda Marmara’nın dibindeki
fayı haritalamayı başardı. Böylece İstanbul’u tehdit eden fayın türü, büyüklüğü,
boyutları, uzunluğu ve kaç parçadan oluştuğu bu çalışmalar sayesinde belirlendi.
Bu çalışmalar sonunda Marmara Denizi, Şengör’ün öncülüğünde dünyanın en iyi
bilinen denizi haline geldi. Bu araştırma ve çalışmalar hala sürüyor.
PİRİ REİS turistik gemi gibi kullanıldı
Marmara Denizi’nde bu araştırmalar neden bu kadar geç
başladı?
- 2000’den öncesine kadar Marmara Denizi’nin altındaki bütün detaylı derinlik
araştırmalarını TSK yapıyordu. Deniz Kuvvetleri’ne bağlı Seyir Hidrografi ve
Oşinografi Dairesi yapıyordu. Doğal olarak bu araştırmalar askeri amaçlar için
yapılıyordu ve bir yapısal jeolojinin ihtiyaç göstereceği hassasiyette değildi.
Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi’nin içine girdiği bilindiği halde, bugüne
kadar detaylı olarak haritalanmadığı için Marmara’daki fay daha önce tespit
edilemedi. Burada sorumlu olan kurumların büyük eksiklikleri var. 1960’lı
yıllarda kurulmuş Türkiye’de çeşitli üniversitelerimize dağılmış 5 tane deniz
araştırma enstitüsü vardı. Bu 5 araştırma enstitüsü, 1993 senesi itibariyle son
çeyrek yüzyılda 4 tane makale üretmiş. 5 üniversitenin 5 gemisi var ve 4 tane
makale üretilmiş. Bu gerçek bir skandaldır. Dünyanın neresinde olursa olsun, o
gemilerden sorumlu olan adamlar hapse girer. Hiç şakası yok, çünkü bu gemiler
sürekli kullanılmış. Ben bir tanesine şahidim. Piri Reis gemisi, 9 Eylül
Üniversitesi’nin bazı hocalarını Mayorka’da bir toplantıya götürdü getirdi.
Kimse bunun hesabını sormadı. Bu gemi acaba oraya giderken ne
araştırdı?
|