"Uzmanın Görevi, Yatırımcıyı ve / veya Tasarımcıyı Doğru Yönlendirmektir"

strong>Yeşil bina denilince daha çok ticari yapılar akla geliyor. Bunun dışında da yeşil bina uygulamaları var mı?

Şu anda yapılacak olan bütün binalar, özellikle otel, alışveriş merkezi, ofis gibi ticari yapılar, sanayi tesisleri yeşil bina kriterlerine uygun olarak inşa ediliyor. Ama elbette ‘yeşil’ konut projeleri de var. Örneğin şu anda Dumankaya ile Kurtköy’deki Flex projesini yapıyoruz. Ayrıca ESİN Yapı’ya ait ve Zincirlikuyu’da inşaa edilen Istanbloom binası da danışmanlığımızda LEED sertifikası almaya çalışan bir ofis ve konut projesidir. Konut sektöründen de bu anlamda ciddi bir talep olduğunu söyleyebiliriz.



Foto: Wilo Pompa A.Ş.

En başından bu yana sürecin içinde olan biri olarak, yatırımcıların ‘yeşil bina’ algısında ne gibi değişiklikler gözlemliyorsunuz?

Siemens’in Gebze projesi yapılırken, ‘yeşil bina’ konusu Türkiye’de çok az bilinen bir konuydu. Yatırımcılar, öncelikle maliyetin ne olacağıyla ilgileniyorlardı. Bu konuda uzman olsun olmasın, herkes fikir yürütüyordu. Kimisi yüzde 1, kimisi ise yüzde 10 civarında ek maliyet getireceğini iddia ediyordu. Oysa sertifika, danışmanlık ücretleri ve bazı simulasyonlar dışında bu işin ek bir maliyeti yok. Bu, sadece bir bilinç işi; yapacağınız işi doğru noktasından yakalamanız yeterli. Örneğin malzeme seçimini, rengi ve şıklığı yanında insan sağlığına etkilerini de değerlendirerek yapmak gibi. Yeşil binalar her şeyden önce, tasarım ve inşaat sürecinde ilgili tüm kişilerin, partnerlerin bilgi düzeylerinin ciddi biçimde artmasına, daha bilinçli tasarım yapmalarına ve daha bilinçli bir satın almaya yardımcı oluyor. Şöyle söyleyeyim; piyasa kabülleri belirleyici olduğu için bu konuda ne kadar çok talep gelirse, yatırımcılar da o kadar ilgili olacaklardır; yeşil bina sayısı da o kadar artacaktır.

Uluslar arası yatırımlarda görülen artışın bu anlamdaki yansımalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Gerçekten yurtdışından ciddi bir ilgi olduğunu görüyoruz. Türkiye’de proje düşünen uluslar arası şirketler, yatırımlarının mutlaka yeşil bina kriterlerine uygun olmasını istiyor. Bu konuda bir anekdot aktarmak isterim. Yaklaşık üç yıl önce LEED kriterleri kapsamında değerlendirdiğimiz  bir projede, yatırımcı daha ilk değerlendirme toplantısında sertifikaya gitmeyeceğini belirtti. Aynı yatırımcı, yaklaşık iki yıl sonra yine geldi ve LEED sertifikası almak istediklerini söyledi. Sahaya gittiğimde binanın kaba inşaatının bittiğini, elektro-mekanik sistemlerinin siparişinin verildiğini gördüm. Bu noktada artık yapılacak bir şey kalmamıştı. Nedenini sorduğumda, yabancı bir yatırımcının projeyle ilgilendiğini, ancak LEED sertifikası olması şartını aradığını öğrendim. Artık kullanıcıların da yeşil binaları tercih edeceklerini söyleyebiliriz. ABD’de ekonomik kriz öncesinde çalışanların en önemli kriterlerinden biri de çalıştıkları ofis binasının yeşil olup olmadığıydı. Bugün görüyoruz; LEED sertifikası almış hiçbir yatırımcı pişman değil.