İNŞAAT SEKTÖRÜ › Altyapı Yatırımları
|
45
ne, içme suyu sisteminin rehabilitasyonundan hastane yapımına
kadar pek çok alanda kullanılır olmuştur.
Bugün, hemen bütün dünya ülkelerinde kamunun, altyapı ya-
tırımlarının finansmanında, özel sektörle işbirliği yapması gerekti-
ği ve özel sektörün altyapı yatırımlarının finansmanında daha bü-
yük rol alması gerektiği kabul görmektedir.
İçme suyu, atık su arıtma tesisleri, kanalizasyon işleri, baraj-
lar ve göletler, sulama ve drenaj tesisleri, elektrik üretim tesisle-
ri (hidroelektrik, jeotermal, nükleer, rüzgâr santralları, biyoenerji
tesisleri), elektrik iletim ve dağıtım hatları, yeraltı kablolama işle-
ri, demiryolu, raylı sistem, karayolu v.b. her türlü ulaşım, haber-
leşme vb. alanlara yapılan yatırımlar, kamu altyapı yatırımları ola-
rak adlandırılmaktadır.
KAMU ALTYAPI YATIRIMLARI
Kamu Enerji-Ulaştırma-Haberleşme Altyapı Proje
Tutarı 242,8 Milyar TL
Kamunun altyapı yatırımlarında en önemli payı enerji ile ulaş-
tırma-haberleşme yatırımları almaktadır. 2012 yılında kamunun
bu alanlardaki mevcut altyapı projelerinin tutarı 197,1 Milyar TL,
2013 yılında ise 211,5 Milyar TL olurken 2014 yılında 242,8 Mil-
yar TL’ye yükselmiştir.
ALTYAPI YATIRIMLARI
Özel sektörün etkin faaliyet gösterebileceği koşulların sağ-
lanması için ve ayrıca halkın talep ve beklentilerinin karşılanması
amacıyla, temel kamusal hizmetlerin, yeterli, hızlı ve etkili, kalite-
li ve eşit bir biçimde sunumunun sağlanması ülkelerin en önem-
li hedeflerinden birini oluşturmaktadır. Kamunun gerçekleştirdiği
otoyollar, limanlar, elektrik ve diğer altyapı yatırımları özel sek-
tör için dışsallıklar yaratmaktadır. Bu tür altyapı yatırımları, özel
sektörün üretken yatırımlarını kolaylaştırmakta, etkinlik ve ve-
rimliliği ile kârlılığını arttırmakta ve sermaye birikimine de katkı-
da bulunmaktadır.
1980’li yıllara kadar, büyük ölçüde kamu kaynakları (bütçe,
dış kredi, tahvil ihracı) ile finanse edilen altyapı yatırımları, çok
yüksek maliyetli yatırımlar olması ve kamu kaynaklarının sürdü-
rülebilir altyapı finansmanında yetersiz kalması gelişmiş, geliş-
mekte olan tüm ülkeleri yeni arayışlara itmiştir
1980’li yıllarda başlayan liberal ekonomi rüzgârı ile altyapı fi-
nansmanında kamu-özel sektör işbirliği ile finansman maliyetinin
ve riskin paylaşılmasını sağlayan yeni modeller geliştirilmesine
neden olmuştur. 1980’li yıllarda az sayıda ülkede uygulanan bu
tür modeller, 1990’lı yıllardan itibaren çok sayıda ülkede uygula-
ma alanı bulduğu gibi, bu modeller ulaşım sektöründen enerjiye,
atık su arıtma tesislerinden katı atık depolama-toplama tesisleri-
Kaynak: T.C. Kalkınma Bakanlığı
KAMU YATIRIMLARININ SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI (BIN TL)
2012 YILI
Sektörler
Proje Sayısı
Proje Tutarı
2011 sonu harcama
Etüt-Proje Devam Eden Projeler
Yeni Projeler
2012 Yatırımı
Enerji
168
38.724.283
20.249.930
51.230
3.465.669
216.036
3.732.935
Ulaştırma-
Haberleşme
420
158.328.238
78.000.690
172.033
8.945.410
2.913.721
12.031.164
2013 YILI
Sektörler
Proje Sayısı
Proje Tutarı
2012 sonu harcama
Etüt-Proje Devam Eden Projeler
Yeni Projeler
2013 Yatırımı
Enerji
199
41.738.457
21.714.240
88.631
3.716.349
485.785
4.290.765
Ulaştırma-
Haberleşme
428
169.738.402
88.004.347
185.179
10.386.456
2.943.461
13.515.096
2014 YILI
Sektörler
Proje Sayısı
Proje Tutarı
2013 sonu harcama
Etüt-Proje Devam Eden Projeler
Yeni Projeler
2014 Yatırımı
Enerji
188
39.174.768
22.100.312
74.765
3.174.190
176.505
3.425.460
Ulaştırma-
Haberleşme
444
203.650.028
93.921.745
190.404
9.670.545
3.135.622
12.996.571
