İNŞAAT SEKTÖRÜ › İş Güvenliği
|
53
İnşaat sektöründeki faaliyetler son yıllarda önemli ölçüde ge-
nişlemiş ve çeşitlenmiş olup sektörde istihdam 2014 yılı ekim
ayında 2,0 milyon kişi ile en yüksek seviyesine ulaşmıştır. İnşaat
sektörü ayrıca mühendislik, mimarlık, teknoloji ve sürdürülebilir-
lik gibi alanlarda da ilerlemeler sağlamaktadır.
Sektörde yaşanan bu ilerleme ve gelişmelere karşın inşaat
sektöründe iş güvenliği ve iş kazaları tam tersi bir görüntü çiz-
mektedir. 2014 yılında yaşanan iş kazaları sektördeki bu sorunu
daha da öncelikli hale getirmiştir.
Sektördeki iş güvenliği açığı ve iş kazaları verileri, sektörün
itibarını önemli ölçüde olumsuz etkilemektedir. Daha önemlisi
ölümlü kazaların yüksekliği ile çok sayıda çalışan, hayatını kay-
betmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun iş kazaları istatistiklerine göre
son on yılda en yüksek ölümlü iş kazaları ve sürekli iş göremez-
liğe yol açan kazalar inşaat sektöründe meydana gelmektedir.
İnşaat sektörü çalışanları iş güvenliği açısından önemli risk-
lerle karşı karşıyadır. Bu riskler, Türkiye’nin genel teknolojik ve
sosyo-ekonomik yapısının yanında, inşaat işkolunun kendine öz-
gü koşullarından kaynaklanmaktadır.
Bununla birlikte müteahhitlik işlerinde serbesti ve kayıtdışılık,
iş güvenliğine yeterince önem verilmemesi, niteliksiz ve vasıfsız
işgücü çalıştırma, iş güvenliği maliyetlerine katlanmak istenme-
mesi ile yeterli denetimin olmaması gibi nedenlerle inşaat sektö-
rü iş kazaları ve ölümlü iş kazalarında en yüksek payı almaya de-
vam etmektedir.
Bu çerçevede inşaat sektöründe iş güvenliği konusunda
önemli bir bilinçlenmeye, denetime ve yeni düzenlemelerle uy-
gulamalara ihtiyaç olduğu açıktır.
YILLAR
IŞ
KAZALARINDA
ÖLÜM SAYISI
INŞAAT
KAZALARINDA
ÖLÜM SAYISI
INŞAAT KAZALARININ
PAYI (%)
2004
843
263
31.19
2005
1.096
290
26,45
2006
1.601
397
24,79
2007
1.044
359
34,38
2008
866
297
34,29
2009
1.171
156
13,32
2010
1.444
475
32,89
2011
1.700
570
33,53
2012
744
256
34,41
2013
1.360
521
38,31
2014/9
1.414
298
21.07
YILLAR
TÜRKIYE
GENELINDE
INŞAAT
SEKTÖRÜNDE
INŞAAT
SEKTÖRÜNÜN
PAYI (%)
2004
1.693
349
20,61
2005
1.639
324
19,76
2006
2.267
428
18,87
2007
1.956
364
18,60
2008
1.694
377
22,25
2009
1.885
241
12,78
2010
2.085
319
15,29
2011
2.216
336
15,16
2012
2.209
347
15,71
2013
1.860
463
24,89
2014/10
1.284
296
23,05
Kaynak: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Kaynak: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
TÜRKİYE GENELİNDE VE İNŞAAT SEKTÖRÜNDE ÖLÜMLÜ
İŞ KAZALARI SAYISI
TÜRKİYE GENELİNDE VE İNŞAAT SEKTÖRÜNDE İŞ KAZALARI
NEDENİYLE SÜREKLİ İŞ GÖREMEZ OLAN KIŞI SAYISI
Bu konuda 2015 yılına sarkan önemli gelişme, Uluslararası
Çalışma Örgütü'nün (ILO), 1988 yılında kabul edip, 1991 yılında
yürürlüğe giren 167 sayılı inşaat işlerinde güvenlik ve sağlık söz-
leşmesinin Türkiye tarafından da onaylanması olmuştur. Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren uluslararası sözleşme ile
inşaat sektörü çalışanlarına iş güvenliği ve uluslararası standart-
lar kazandırılması amaçlanmaktadır.
Sözleşme, 'inşaat alanındaki herhangi bir işlem, faaliyet veya
nakliye dahil, alanın hazırlanmasından, projenin tamamlanmasına
kadar olan tüm inşaat işlerine, yeni bina yapımına, inşaat mühen-
disliğine, montaj ve sökme işlerine' uygulanacak. Sözleşmede, in-
şaat işlerinin görüldüğü alanlar, inşaat işlerinde kullanılan araç,
malzemelerde güvenlik ve sağlık, üye ülkelerin hükümetlerince
konuya ilişkin önlemlerin alınması, işçi ve işverenlerin yükümlü-
lüklerine ilişkin hükümlere yer verilmektedir.
Bu kapsamda uzun yıllardır taraf olmadığımız anlaşmanın in-
şaat sektörü ile ilgili maddelerinin imzalanarak yürürlüğe konul-
ması önemli bir gelişme olmuştur. Ancak sadece hukuki düzenle-
melerin varlığı yeterli olmayacaktır. Uygulama ve denetim önem
kazanacaktır.