|
Mimarlık Müzesi’nin yeni
sergisi “PoMi Kataloğu: Soylu Bir Mimarlığa Doğru” (Towards a Gentrified
Architecture) adını taşıyor. Sergi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mimarlık
bölümünde 2002 yılından beri yürütülmekte olan atölye derslerinin toplamında
oluşturulan bir kent kataloğu niteliğini taşıyor. Pomi’nin (Potansiyel Mimarlık
İşliği), bu serginin konusu olarak bir kent kataloğu oluşturması fikri,
Eskişehir’in modern mimarlık mirası bakımından önemli miktarda malzemeye sahip
bir kent olmasından kaynaklanıyor. Sergi çalışmalarının başlama süreci ise
Eskişehir’de Kılıçoğlu Sineması, Apartmanı ve İşhanı’nın yıkılmak istenmesiyle
başlayan modern mimarlık mirası tartışmalarına dayanıyor.
Eskişehir Osmangazi
Üniversitesi öğrencilerinin Levent Şentürk yürütücülüğünde hazırladığı kent
kataloğunun içeriği, çoğunlukla kolektivite ve bireysel yaratıcılık arasındaki
çatışmaya dayandırılıyor. Kolektif bir malzeme havuzunun, öncelikli olarak
üretilip yapılandırılmasının üzerine, bu havuzun hızla tahrip edilmesine
dayanan, tasarımsal bir çözündürme süreci biniyor. Kolektif süreç, bir ay
süreyle, kentte bir kataloğa malzeme olabilecek her şeyin fotoğraflanması ve
bunların çizgi diline dökülmesiyle şekilleniyor.
Sergi için atölyenin on
öğrencisi, insanlardan banklara, duraklardan binalara, köprülere kadar her şeyi
fotoğraflandırarak 2.000 nesnelik bir çizim havuzu oluşturdu. Bunlara, yüzden
fazla yapı kataloğu, el ilanı, reklam ve her alandan dergilerden toplanan anonim
nesneler eklendi. Bundan sonra, hazır çizimlerin bozularak chimera* haline
getirilmesiyle, geleceğin ‘soylu’ kent ucubeleri belirmeye başladı. Sıralama,
yazarlara göre değil konulara göre yapıldığı için, ayrışık bir katalog üretilmiş
oldu. Eskişehir kataloğunun başlıca konu başlıkları; iç mekânlar, devlet,
genetik, konut, toplum, spor, anıt ve kamusal mekândan oluşuyor.
*Chimera ya da ejderha.
Başı, gövdesi ve kuyruğu başka hayvanlara ait bir canlı. Bu, mimari tasarıma
uyarlandığında mutant nesneler elde edilir.
PoMi
(Potansiyel Mimarlık İşliği) Kataloğu
Katalog çalışması,
Eskişehir’de Kılıçoğlu Sineması, Apartmanı ve İşhanı’nın yıkılmak istenmesiyle
başlayan modern mimarlık mirası tartışmalarına dayanıyor. Bu yapıların en
yalınkat anlamda bir belgeleme çalışmasıyla, sokak sokak gezerek
fotoğraflandırılmasının kentsel bir atölye çalışması için, el yordamıyla da
olsa, katkı sağlayabileceği düşünüldü. Kılıçoğlu Sineması ile benzer bir kaderi
paylaşmaya aday binalar bulmaya başlanınca, bir yapının başına gelebilecek en
kötü şeyin yıkılmak olmadığı fark edildi. “Beterin beteri var” düstûru,
özellikle de son yıllarda ülkemizdeki kentsel dönüşüm maskaralıkları
düşünüldüğünde, acı bir alay ya da kara mizah çalışmasına girişmek için doğru
zaman olduğunu düşündürdü. Kılıçoğlu Sineması yıkılacak ve yerine sözgelimi
vasatın altında bir alışveriş merkezi yapılacaktıysa şayet: “Delikanlı, bu
kadarı az / Halbuki neler neler bulunmaz / söylenecek…” diye burun tiradına
başlayan Cyrano gibi, “O da bir şey mi? Kem gözle bakınca buraya yapılacak neler
neler bulunmaz”, diye fikir yürütmek mümkün hale geldi.
PoMi Kataloğu: Towards a
Gentrified Architecture, Haziran sonuna kadar Sanal Mimarlık Müzesi’nde www.mimarlikmuzesi.org izlenebilecek.
|
Sergiler
