İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki olarak 2005 yılında
kurulan İspark’a 50 bin İstanbullu borçlu çıktı. İspark’a borcu
olanların büyük bölümünü esnaf oluştururken toplam borç tutarı 1 milyon
TL’ye ulaştı. İspark kurulduğundan bu yana borcunu ödemeyenler arasında
ödeyeceği para tutarı 1000 liraya ulaşanlar bile bulunuyor. İspark yeni yılda
esnafla arasındaki alacağı yeniden yapılandırmayı planlıyor. Alacaklarını tahsil
edemeyen kurum, 2010’da borcunu ödemeyenler için hukuki işlem de başlatacak.
Ortalama borç 10-15 lira
İspark yetkililerinin verdiği bilgiye göre şimdiye kadar 50 bin borçlunun 6
bini ödeme yaptı. Ortalama 5-10 TL arasında değişen ödenen borçların toplamı 70
bin liraydı. Kalan 44 bin kişinin ise 1 milyon TL’lik borcu bulunuyor. Bu
tutarın büyük kısmını esnafın borçları oluşturuyor. İşyerlerinin önünde dört yıl
önce başlayan İspark uygulamasından sonra park ücretlerini ödemeyi reddeden
esnaf arasında borcu 1000 liraya ulaşanlar bile var. Yıllık cirosu 100 milyon
TL’yi bulan İspark’ın alacakları kabarınca bir ay önce bilgilendirme
çalışmalarına başladı. İspark, www.ispark.com.tr isimli internet sitesinden
plaka girilerek borç sorgulaması işlemini uygulamaya koydu. Ayrıca 250 bin adet
el broşürü de bastırıp araçların üzerine bıraktı.
Ailevi nedenler...
İspark park kullanımıyla ilgili detayları özel bilgi saydığı için internet
borç sorgulama sayfasında göstermiyor. İnternetten sadece park sayısı ve borç
tutarına ulaşılabiliyor. İspark, güvenlik ve ailevi nedenlerle parkın nerede ve
hangi saatte yapıldığını internette açıklamadıklarını belirtiyor. Park
ayrıntılarını görmek isteyenlerin ruhsatlarıyla birlikte park görevlilerine ve
İspark noktalarına gitmesi gerekiyor. Borçlarını kabul etmeyenler ise kuruma
itiraz dilekçesi verebiliyor. İtirazları değerlendiren İspark bazı borçları
iptal edebiliyor. Kurum şimdiye kadar toplam 700 itiraz dilekçesi almış.
Fotoğraf da çekiyor
İtirazlardaki yanlışlıkların büyük kısmı plakalardaki harf hatalarından
kaynaklanıyor. El terminallerindeki bilgiler araç sahibine gösterilip teyit
ediliyor. Fotoğraf çekme özelliğine de sahip olan elektronik el terminallerinde
şimdilik bu özellik kullanılmıyor. El terminalleri, park ile ilgili ayrıntılı
bilgileri kaydedip merkezi sisteme gönderiyor. İspark yetkilileri,
İstanbullulara güvendikleri için borçlarda çok sorun çıkmadığını söylüyor. Park
detaylarını gün, saat ve dakika bazında gören araç sahibinin itiraz
etmeden borcunu ödediği belirtiliyor. İstanbul’daki 1700 İspark noktasında
şimdilik 700 adet el terminali bulunuyor. Yeni yılda el terminali sayısının 1000
adede çıkması planlanıyor.
Gecikme faizi yok
İspark görevlilerinden ya da internetten kredi kartı ile taksit yapılarak
park borcu ödenebiliyor. Bu ödemelerde de yüzde 20 oranında indirim yapılıyor.
50 TL’ye kadar olan park ücreti saha personeline ödeniyor. İspark, borç
sorgulamadaki tutarın ceza değil parklanma tutarı olduğunu vurguluyor. Bu
bedelin içinde herhangi bir gecikme faizi de bulunmuyor.
Kredi kartına taksit
Ödeme noktalarından ya da internet sitesinden kredi kartına (World, Axess ve
Bonus ) sekiz taksitle ödeme yapılabiliyor. Yine banka yoluyla da araç sahibine
havale imkânı sunuluyor. Borcundan haberi olmayan araç sahipleri internet
sorgulamasında şaşırıyor. Çünkü kısa süreli park yapılırken el terminaline giriş
yapan otopark görevlisine çıkarken haber vermek gerekiyor. Ayrıca ücreti ödenen
ve belirtilenden daha uzun süre kalan araçlar da borçlu çıkabiliyor.
Esnafa kriz programı
Şimdiye kadar İspark’a borcunu hiç ödemeyenler için de yeni yılda çalışma
yapılacak. Borçlar şimdilik ev ve işyerlerine posta yoluyla gönderilmeyecek.
Yeni yılda alacakların büyük kısmını oluşturan esnaf için borçları yeniden
yapılandırılacak. Esnaf kriz nedeniyle zor durumda kaldığı için taksit sayısının
artırılması ve farklı ödeme alternatifleri sunulması gündeme gelecek.
Yetkililer, İspark kamu kurumu sayıldığı için borçları tahsil etmek zorunda
olduklarını söylüyor. Yani İspark 2010’da tüm borçlarını temizlemek istiyor.
Yılda 100 milyon TL ciro yapıyor
İspark İstanbul’da 500 noktada bulunuyor. Günde 250 bin, ayda 10 milyon
TL’lik ciroya ulaşan kurumun yıllık cirosu ise yaklaşık olarak 100 milyon TL.
1700 personeli olan İspark yetkilileri, bu tutarın tamamının kendilerinden önce
değnekçilere gittiğini söylüyor. Yetkililer şimdi cirolarının yüzde 18’ini KDV
olarak ödediklerini ve dört yılda devletin kasasına 250 milyon TL koyduklarını
belirtiyor.
En iyi ciro nerede?
İspark’ın cirosunun en büyük kısmını 1. Bölge olarak tanımlanan Kadıköy,
Şişli ve Eminönü ilçeleri oluşturuyor. İspark’ın günlük 250 bin liralık
cirosunun üçte biri sadece bu üç ilçeden geliyor. 1. Bölgede park ücreti de
diğer ilçelere göre yüksek tutuluyor. İspark, birçok toplutaşıma aracının
bulunduğu bölgeye gelenlerin araçlarını daha az kullanması için böyle bir ücret
politikası uyguladıklarını anlatıyor.
İspark karaya sığmadı
Her gün 75 bin İstanbulluya hizmet veren İspark’a kara parçaları yetmiyor.
Kurum, İstanbul Boğazı’nda ‘Marina Park’ ve helikopter park hizmetleri de vermek
istiyor. İstanbul Belediyesi marina olarak bilinen 10 yeni yüzer iskele
projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor. Belediye Avrupa’da özellikle Akdeniz
uygulanan yüzer iskele (marina) projelerini İstanbul’a kazandırmak için çalışma
başlattı. İspark tarafından işletilecek yüzer iskelelerde, restoranlardan
toplantı odalarına kadar farklı sosyal alanlar bulunacak. Öncelikli olarak
Tarabya, İstinye ve Paşabahçe projeleri hayata geçirilecek.
12 milyon dolar harcanacak
İBB'nin yapacağı projede, İstinye ve Tarabya'ya büyük ve orta ölçekli tekne
ve yatlar, Paşabahçe'ye de orta ve küçük ölçekli yatlar demir atacak. Yaklaşık 5
bin yat ve teknenin bekletileceği yüzer iskele işletmesi için Koç Holding, Doğuş
Grubu ve Jefi Kamhi gibi kişi ve kuruluşlar görüşmeler yapıldı. İlk aşamada
Tarabya ve İstinye yüzer iskeleleri 12 milyon dolara mal
olacak.
|