Yurtdışında müteahhitlik ve inşaat
malzemeleri sektörlerinin önünü açan teknik müşavirleri güçlendirmek
için 30 milyon dolarlık destek hazırlandı. Devlet
Planlama Teşkilatı, müşavirleri yurtdışında konuşlandırıp yatırım ve
ürünleri pazara rahat sokmayı hedefliyor. Yatırımlara planlama
aşamasından girerek yurtdışında müteahhitlik ve inşaat malzemeleri sektörünün
önünü açan teknik müşavirleri güçlendirmek için 30 milyon dolarlık devlet
desteği hazırlandı.
Dış Ticaret Müsteşarlığının (DTM) birkaç yıldır ofis, pazar
araştırması, tanıtım, fizibilite ve sözleşme aşamalarında verdiği ancak çok
sınırlı sayıda firmaya ulaşan desteklerin uygulama esasları değişti. DTM
yetkilileri, geçen yıl 25 milyon dolar olan teşvikin artırıldığını belirtirken,
"Gönül ister ki 30 milyon dolar yetmesin, 70-80 milyon dolar gereksin. Ama henüz
bu teşvikin yeterli olup olmadığını sorgulamak için bile erken. Hele bir bunu
kullanalım. Yıllardır arabamız var ama benzinimiz yok. Müteahhitlik arabasını
ittirerek ilerletiyoruz. Artık benzini depoya damlatsak araba kendiliğinden
yürüyüp gidecek" dedi.
Yetkililer, özellikle Amerika'nın yıllardır bu yardımlara benzer desteklerle
müteahhitlikte ilerlemek istediği ülkelere önce teknik müşavirlerini
gönderdiğini ancak Türkiye'nin 2004 yılından bu yana tebliğini çıkardığı
destekleri bir türlü işletemediğini söyledi. Bu nedenle destekten yararlanmanın
kurallarını basitleştirdiklerini belirten yetkililer, bu sayede sektörün daha
hızlı ve etkin biçimde desteklenmesini hedefliyor. Söz konusu destekten geçen
yılın ekim ayı itibariyle yalnızca 3 firma yararlanmaya hak
kazanmıştı. Pazara giriş enstrümanı
DTM yetkilileri, teknik müşavirlere desteği düzenleyen söz konusu tebliğin
2006 yılında çıkarılan uygulama usul ve esaslarını daha anlaşılır, uygulanabilir
ve ölçülebilir anlayışla yeniden düzenlediklerini kaydetti. Teknik müşavirliğin
yıllardır gelişmiş ülkelerin kullandığı modern bir pazara giriş enstrümanı
olduğunu söyleyen yetkililer, "Müşavirlerini yurtdışına konuşlandırıp
yatırımlarını, ürünlerini bu şekilde pazarlara daha rahat soktular. Türkiye bu
konuda biraz geç kaldı. 40 yıla yakın zamandır müteahhitlerimiz dışarıda ama
müşavirlerimizi bu ülkelerde konumlandıramamıştık. Siz hiç yapılan işlerde
kontrol müşavirinin Türk olduğunu duydunuz mu? Ya da projeyi Türk müşavirlerin
hazırladığını? Burada oran ancak binde 1'dir" dedi.
Yenilenen destek sistemiyle hem teknik müşavirlik sektörünün hem de Türk
müteahhidi ile inşaat malzemesi sektörünün güçlendirilmesini istediklerini
söyleyen yetkililer, böylelikle projelerin düşünce aşamasındayken pazara girecek
olan müşavirlerin bu sektörler için uygun altyapıyı oluşturacaklarını vurguladı.
Yetkililer, bunun gerek gidilen ülkenin yatırım ve iş yapma ortamına ilişkin
altyapının kurulması, gerek projelerden erken haberdar olunması, gerekse bu
projelerde Türk malzemelerinin kullanılmasının sağlanması şeklinde
gerçekleşebileceğine işaret etti. Projeler takibe
alınacak
Yetkililer, "Yurtdışında müteahhitlerimiz çalışıyor ama müşavirlik
boşluğundan ancak ihaleye çıkınca projelerden haberleri oluyor. Ancak bu aşamada
da iş daha zor. Desteklerle amacımız projenin düşünce aşamasından itibaren
yurtdışı projelerini takibe alabilmek. Böylelikle düşünce geliştirelim, onların
fizibl olduğunu devlet yardımlarıyla kanıtlayalım, projelendirme yapalım,
şartnamesini de biz belirleyelim. Böylece projeye Türk malzemesinin
standartlarını da adapte edelim" diye konuştu.
Desteklerden yararlanmak isteyen teknik müşavirlerin bağımsız ve etik
çalışmasının önemine dikkat çeken yetkililer, bu nedenle yararlanma
koşullarından birinin firmanın Uluslararası Müşavir Mühendisler
Federasyonu (FIDIC) kurallarına uygunluğu olduğunu bildirdi.
Sektöre verilen desteklerde belli sınırlar dahilinde belirlenen masraflar
değişen oranlarda karşılanıyor. Kira, demirbaş, tanıtım, personel, hukuk ve mali
müşavirlik masraflarının yüzde 70'i, pazar araştırmasının yüzde 95'i, tanıtım
faaliyetlerinin yüzde 70'i destek kapsamında. Ayrıca fizibilite etüdünün
hazırlanması ile sözleşme aşamasında da 30 bin dolara kadar destek var.
|