20 Bin Flamingonun Ürediği Gediz Deltası'na Otoyol Projesi!

Hürriyet'te yer alan habere göre, İzmir Kuş Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği (İZKUŞ) ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü arasında 2008 yılında imzalanan İzmir Kuş Cenneti protokolü 4 ay önce sona erdi ve bakanlık protokolü yenilemedi. Oysa yıllardır bu protokol doğrultusunda alanda ortak çalışma yapılıyor ve dünyaya örnek gösterilecek projeler hayata geçiriliyordu.

Dünyanın en büyük yatay flamingo adası da bu projelerden biriydi. Akademisyenlerin, sivil toplum örgütlerinin, devlet yetkililerinin ve gönüllerin katılımıyla yapılan flamingo yuvaları ve koruma çalışmaları sayesinde alana gelen flamingo sayısı da yıldan yıla artış gösterdi. Yuvalara bu yıl yaklaşık 20 bin flamingo üremek için geldi.

6 ayda ÇED çıktı

Ancak protokolün iptaliyle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ve Bakanlığın birbirini suçlayan açıklamaları da art arda geldi. Bakanlık İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni alandaki sorumluluklarını yerine getirmemekle ve yatırım yapmamakla, Belediye, Bakanlığı keyfi davranmakla suçluyor.

İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZKUŞ Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir Kuş Cenneti için bugüne kadar yaptıkları harcamanın 26 milyon lira olduğunu belirtiyor ve “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin destekleriyle Kuş Cenneti’nde yapılan bunca işi görmezden gelip üstüne ‘hiçbir şey yapmadınız’ gibi ağır ithamlarda bulunmak, devlet ciddiyetiyle bağdaşan bir tavır değildir” diyor.

Alanın korunması için bugüne kadar 19 güvenlik görevlisi üç memur ve itfaiyesinden elektrikli aracına kadar ellerinden gelen tüm olanakları seferber ettiklerini anlatan Aziz Kocaoğlu, yatırıma karşı çıkmadıklarını ancak alanın korunmasını arzu ettiklerini söylüyor: “Biz körfezdeki projemiz için dört buçuk yılda ÇED raporu alırken, Bakanlık köprü ve tüm geçit için altı ayda ÇED onayı aldı. Projeye karşı değilim ancak bu boyutta bir projeye altı ayda çıkan ÇED raporu yeterince irdelenmeden ve incelenmeden yapılmış demektir.”

Gediz Deltası’na akademisyenlerin öncülüğünde sivil toplum örgütlerinin, gönüllülerin ve devlet yetkililerin birlikte inşa ettiği 6.5 dönümlük yapay ada ve üzerine yapılan yuvalar, ulusal ölçekte nesli tehlikede olan flamingoların kaderini değiştirdi. Altı yıl önce alanı terk eden kuşların bu yıl üreme rekoru kırması bekleniyor.

Sivil toplum tepkili

Sivil toplum örgütleri ise hem Bakanlığa hem de İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne kızgın. Konunun protokol etrafında dönen sorumluluktan çok alanı yatırıma ve ranta açmak olduğunu savunan Doğa Derneği, TMMOB, EGEÇEP ve 85 kişi, projenin iptali için dava açtı. 1980’li yıllardan bu yana alanda çalışan Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Sıkı da bugüne kadar alanda yapılan örnek çalışmaların protokolün iptal edilmesiyle riske girdiğini söyledi. Tarafların sorunun çözülmesi için birlikte çalışmaya devam etmesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Sıkı, dünyada Fransa, İspanya ve Güney Afrika Cumhuriyeti’nde yapılan benzer adalar arasında en büyük yüzölçümüne sahip üreme adasında bu yıl üreme rekoru kırılacak olmasına birlikteliğin dağılması nedeniyle sevinemediklerini kaydetti.

Köprü ve tüp geçiş

İzmir Körfez Geçişi projesi kapsamında toplam 12.6 kilometre otoyol ve 16.4 kilometre raylı sistem bulunacak. Otoyol güzergâhının deniz kesiminde, 4.2 km uzunluğunda körfez köprüsü, 1.9 km uzunluğunda batırma tüp tünel ve bu iki yapıyı birbirine bağlayan yaklaşık 880 metre uzunluğunda yapay ada yer alacak. 2017 yılında başlaması planlanan İzmir Geçişi Köprüsü’nün 2023 yılında işletmeye açılması hedefleniyor.

Bakanlık konu ile ilgili bir açıklama yaptı

Bakanlığın açıklamasında şu ifadeler yer aldı:“Bazı basın organlarında ve sosyal medya platformlarında İzmir Körfez Geçişi Projesi'nin kuş cennetinde yaşayan flamingolara zarar verebileceği yönünde gerçek dışı iddialara yer verilmiştir. Gediz Deltasında bulunan bu alan, dünyanın en büyük flamingo adalarından birisidir. Nesli azalmakta olan bir tür Bakanlığımızın üstün gayretleri neticesinde kendisine yaşam alanı bulmuş, yok olmaktan kurtulmuştur. Bakanlığımızın gereken hassasiyeti fazlasıyla gösterdiği bu alanın heba edilmesine seyirci kalması mümkün değildir."

"Flamıngoların etkilenmesi söz konusu değil"

İzmir Körfez Geçişi Projesi’nin flamingo adasına yaklaşık 12 kilometre mesafede olduğu belirtilen açıklamada iddiların asılsız olduğuna şu ifadelerle dikkat çekildi:

"İzmir Körfez Geçişi Projesi, Gediz Deltası Ramsar Alanı sınırına 1.5 kilometre mesafede, haberde adı geçen flamingo adasına ise yaklaşık 12 kilometre mesafededir. Projenin meşakkatli bir sürecin sonunda hayata döndürülen flamingoları etkilemesi söz konusu değildir. Bu iddia da kuş cenneti protokolünün feshi ile alakalı gündeme gelen diğer iddialar gibi asılsızdır."