AB'ye Ulaştırmada Uyumun Bedeli 20 Milyar Eurodan Fazla

Avrupa Birliği (AB), Türkiye'nin 2020'ye kadar ulaştırma altyapısı ihtiyaçlarını ve bunları karşılayacak öncelikli projeleri belirledi. Öncelikli 33 proje arasında İstanbul ve Çukurova'da yeni havalimanı; İstanbul, İzmit, Kayseri, Samsun, Eskişehir ve Balıkesir'de demiryolu lojistik merkezleri; Çandarlı ve Filyos'ta liman; Halkalı-Kapıkule hattında hızlı tren ağı kurulması gibi çalışmalar bulunuyor. Geçen günlerde tamamlanan bir AB projesi kapsamında AB uzmanlarının hazırladığı bu yol haritasına uyumun maliyeti ise, 20 milyar euroyu aşıyor. Ancak söz konusu projelerin AB'den hibe alma şansı yüksek ve bunlardan 2'si için bu yönde çalışmalara başlandı. Trafik tahminleriyle ortaya konan bu projeler, Türkiye'nin Avrupa ağlarına entegrasyonu için de önem taşıyor.
 
Müzakerenin yolunu açtı

Referans'ın sorularını yanıtlayan AB Komisyonu Türkiye Temsilciliği Ulaştırma Sektörü Yöneticisi Göktuğ Kara, çalışmanın geçen günlerde yaklaşık 1 milyon euro bütçeyle tamamlanan "Ulaştırma Altyapı İhtiyaç Değerlendirmesi (TINA) Projesi" kapsamında yapıldığını bildirdi. Kara, tüm AB ülkelerinde yapılan bu çalışmada öncelikle Türkiye'nin en yoğun trafiğini de içeren temel bir ulaştırma ağının belirlendiğini belirtti. Bu ağ üzerinde trafik tahminleriyle 2020'ye kadar oluşabilecek sıkışma noktaları ile sorunların da belirlendiğini bildiren Kara, ardından bunları aşacak yatırımların ortaya konduğunu söyledi. Kara, bu yatırımlar için öncelikli 33 proje önerildiğini belirtti. Çalışmanın bağlayıcı olmadığını bildiren Kara, ancak AB'nin Türkiye'ye bakarken ulaştırma altyapısında neye ihtiyacı olduğunu görmesinin ve "trans-Avrupa ağları" faslını müzakere etmenin yolunu açtığını vurguladı.

Türkiye'yi trans-Avrupa ağlarına katmanın nihai amaç olduğunu çünkü bu konunun müzakerelere de tabii olduğunu belirten Kara, projenin ortaya koyduğu resmin önemi ve önerilen projelerin Türkiye'nin de öncelikleri olduğunun altını çizdi. Bu ağdaki ihtiyaçların Türkiye'ye maliyetinin 20 milyar euronun üzerinde olduğunu söyleyen kara, "Yatırım gereklilikleri demiryolları ile karayollarında yoğunlaşıyor" dedi. Diğer yandan öncelikli projelerin AB hibesine konu olabileceğini vurgulayan Kara, şu an bunlardan "Halkalı-Kapıkule hızlı demiryolu hattı" ile "Çandarlı Limanı" yatırımı için proje hazırlandığını kaydetti. Kara, projelerden en az birinin 2009 sonu başlamasının planlandığını belirtti.
 
Karayolları alarm veriyor

Proje sonunda Türkiye'ye ulaştırma yatırımlarına söz konusu ağa etkilerini göz önünde bulundurarak karar vermesinin önerildiğinin altını çizen Kara, demiryolu reformu yapılması ihtiyacını da vurguladı. Kara, yolcu taşımacılığında 2004 verileriyle özel araçların yüzde 52, otobüslerin yüzde 42, demiryolunun yüzde 3.3 ve havayolunun ise yüzde 1.8 pay aldığını kaydederken; çalışmada önerilen projelerin gerçekleştirilmesi halinde bile uzun vadede karayolu ulaştırmasının ağırlığının ortadan kalkmadığına işaret etti.