|
ayrimenkul sektöründe 2007 yılında yaşanan patlama ile Türkiye'de yıldızlaşan sektörlerden biri de çimento oldu. Çimento talebi iki yılda 12 milyon tondan 44 milyon tona çıktı. Üretim de 2007'de 50 milyon tona ulaştı. 2010'da talebin 50 milyon tona ulaşması beklenirken üretimde ise 80 milyon tondan söz ediliyor.
Çünkü Türkiye'nin yıllardır klasik dertlerinden biri depreşti. Talep artınca yatırımlar moda haline geldi. Geçen yıl yatırımına başlanan çimento fabrikası sayısı 12 civarındaydı. Ancak dünyada yaşanan mortgage krizinin Türkiye'ye yansımaları da başladı. Gayrimenkul sektöründe durgunluk itiraf edilmese de ciddi bir biçimde yaşanıyor.
Bu yüzden bir yandan talebin gerileyeceği, diğer yandan da yeni kapasiteler devreye girerek üretimin artacağı çimento sektörünü 2008'de zor bir yıl bekliyor. Buna bir de Irak pazarındaki gerilemeyi eklersek sektörde ciddi bir rekabetin yaşanacağını söylemek sürpriz olmaz.
Kapasite artışlarıyla birlikte sektörde yapı değişiyor. Yıllardır bölgesel olarak çalışan çimento fabrikaları rekabet nedeniyle ulaşabildiği her yere satış yapıyor.
Türkiye'ye güvenerek geldik
Sektörün durumunu Türkiye'deki yeni oyunculardan Portekizli Cimpor'un CEO'su Edney Viera ve Çimento Grup Başkanı Şefik Tüzün ile konuştuk. Cimpor tam bir yıl önce çatısı altında üç çimento fabrikası, üç çimento öğütme tesisi, 12 hazır beton tesisi ve iki agrega ocağı bulunan Yibitaş Lafarge'ı rekor bir fiyatla 535 milyon euroya satın almıştı.
Viera, sektördeki kapasite artışları ve daralmaya rağmen Türkiye'ye gelmekten mutlu olduklarını söylüyor. Grup olarak Türkiye'ye uzun vadeli baktıklarını ve sektörün önümüzdeki yıllarda gelişeceğine inandıklarını söyleyen Viera, "Amacımız Türkiye'de durumumuzu sağlamlaştırmak. Ankara'da 100 milyon dolarlık yatırımımızı da bu nedenle yapıyoruz" diyor.
Dünyada mortgage korkusunu da değerlendiren Viera, "Bütün umudumuz durgunluğun gerilemeye dönüşmemesi. Bu nedenle grup olarak yatırımlarımızı gelişen ülkelere yapıyoruz" yorumunu yapıyor. Türkiye'de kişi başına düşen çimento tüketiminin 2006'da 563 kg olduğunu, bu rakamın Avrupa Birliği'nde 800-1000 kg, İspanya'da ise 1000-1200 kg olduğunu da sözlerine ekleyen Viera, "Yani daha gidecek çok mesafe var. Türkiye gelişen bir ülke. Biz Türkiye'ye güvenerek geldik" diyor.
Viera aslında Brezilyalı. İki ülkeyi birbirine çok benzetiyor ancak Türkiye'nin geleceğinin daha parlak olduğu görüşünde. Bunu neye dayandırdığını ise şöyle anlatıyor:
"Türkiye gelecekte Avrupa Birliği üyesi olacak. Bu çok şey kazandırıyor. Çok önemli standartları getiriyor ve gelişmeyi hızlandırıyor. Brezilya'nın böyle bir hedefi yok. Türkiye'nin geleceği iyi, biz de iyi yıllar yaşayacağız."
Çimentoda Rusya umut haline geldi
Cimpor'un Çimento Grubu Başkanı Şefik Tüzün ise sektörde güçlü bir üç yıl yaşandıktan sonra talebin gerilemeye başladığını söylüyor. Büyümenin yüzde 18-22'lerden yüzde 4-5'e gerilediğini söyleyen Tüzün, çimento sektörünün 2008 yılında otoyol, toplu konut, alışveriş merkezleri ve enerji yatırımları sayesinde yüzde 5 civarında büyüyeceğini dile getiriyor.
Sektörde artan yatırımlar ve kapasitelerle kartel tartışmalarının sonuna gelindiğini de sözlerine ekleyen Tüzün, "Portekiz'de 3 oyuncu, Türkiye'de ise şu anda 20 oyuncu var. Rekabet nedeniyle bölgesel çalışmalar sona geldi. Artık herkes her bölgede satış yapabiliyor. Bu da ciddi bir rekabet yaratıyor" diyor.
Satın almalar artacak
Yeni kapasitelerin devreye girmesiyle sıkıntılı günlerin yaklaştığını da anlatan Tüzün, sektör için Irak pazarının bittiğini, bugünlerde tek alternatifin ise Rusya pazarı olduğunu söylüyor. Olimpiyatlar sayesinde inşaat sektörü canlanan bu pazarda ise yerli üreticilerin devreye girmesiyle daralma yaşanacağını söyleyen Tüzün, şöyle devam ediyor:
"Türkiye'de fizibilite yapmadan yatırımlar yapıldı. Sektörde önümüzdeki dönemde konsolidasyonlar olabilir. Ekonomi bunu söylüyor. Bundan sonra sektörde yeni fabrika kurmak yerine satın almalar gündemde olacak. Satma niyetinde olanların olduğunu da duyuyoruz. Uzun vadede uygun fırsatlar çıkarsa biz de değerlendireceğiz. Artık çimento fabrikaları bile farklılaşmak zorunda. Standartlara uygun üretim, çevreye dikkat etmek yeterli değil. Farklı ürünler üretilmesi gerekiyor."
|
