|
Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde çevreye
verilen önemin artması ve alternatif enerji kaynağı yaratma çabaları çöpün
değerini de artırdı. Çöp dağlarında oluşan gazdan elde edilen elektrik ve
biyogaz önemli bir ekonomik değer haline geldi. İstanbul Büyükşehir
Belediyesi bünyesinde faaliyet gösteren İstanbul Çevre Koruma
ve Atık Maddeleri Değerlendirme Sanayi ve Ticaret AŞ (İSTAÇ), çöpten
enerji üreterek 2009 için 220 milyon TL ciro hedefi koydu.
2009-2010 yatırımları için de 25 milyon TL bütçe ayıran İSTAÇ, bu yıl içinde
çöpten enerji elde edilmesini sağlayan pek çok yeni tesisin temelini atacak.
İSTAÇ geçen yıl 150 milyon TL ciro elde etmişti.
İSTAÇ'ın yeni yatırımları hakkında bilgi veren Sistem Geliştirme Müdürü
Oğuz Can, bazı projelerde krize göre düzenlemeler yapmaya
çalıştıklarını söyledi. "Yatırımları mutlaka biz yapalım" gibi bir
yaklaşımlarının olmadığını kaydeden Can, "Yap-işlet gibi farklı iş modellerine
açığız. Böylece kriz döneminde yatırımlara devam ederken kamu kaynağını etkin
kullanarak birçok projeyi hayata geçirebiliyoruz"
dedi.
İstanbul'da depolu 46 milyon ton çöp var
İstanbul'da günde 14 bin ton çöp çıktığını ve bunların Avrupa ve Asya
yakasındaki iki depolama sahasında toplandığını belirten Can, söz konusu
depolarda 1994'ten bu yana toplanmış 46 milyon ton atık olduğu bilgisini verdi.
Entegre atık yönetim planmasıyla bu atıkların önemli bir enerji kaynağı olarak
değerlendirilebileceğine dikkat çeken Can, İstanbul genelinde 2023 yılına kadar
atık yönetim strateji planı, katı atık mastır planı ve AB çevre mevzuatına uygun
bir şekilde hazırladıklarını, bu doğrultuda pek çok projeye başlayacaklarını
söyledi.
Can'ın sözünü ettiği projelerden ilki, evsel atıkların organik kısmından
biyogazlaştırma tesisi kurulması. Yap-işlet modeliyle kurulması planlanan tesis
için yıl sonunda ihaleye çıkılacak. Günlük 150 ton üretim kapasiteli tesisten
ilk aşamada 1 megavatlık enerji elde edilecek. Projeyle ilgili atık
kaynaklarının tespit edilmesi ve teknoloji çalışmalarının tamamlandığını aktaran
Can, "Tesis, üretilecek enerjiyi kademeli olarak 3 megavata kadar çıkaracak
şekilde tasarlanıyor" dedi.
2009 içinde ihalesine çıkılacak projelerden bir diğeri de tıbbi atıkların
sterilizasyonu. Tesisin 24 ton gün kapasiteli olarak kurulması
planlıyor.
Yurtdışından da teklifler geliyor
İSTAÇ'ın diğer önemli projelerinden biri ise evsel atıkların termal sistemle
bertarafı. İlk planda bin ton gün kapasiteli kurulması planlanan tesisten 30-35
megavat elektrik elde edilmesi planlanıyor. Projenin yatırım maliyetinin 150
milyon euroyu bulacağı tahmin ediliyor.
Çevre Bakanlığı'nın atıkların termal bertarafıyla ilgili bir yönetmelik
hazırlandığını söyleyen Can, "Avrupa'yla Türkiye arasında atık bertaraf
maliyetleri konusunda büyük bir fark var. Orada insanlar atık bertarafı için
yıllık hane başına 15-80 euro gibi bir rakam ödeyebiliyor. Ama bizim çevre
mevzuatına bakınca böyle bir maliyet kalemi olmadığını görüyoruz. Dolayısıyla
çevreyi doğru metodolojilerle yönetirken maliyet de önemli" dedi ve ekledi:
"Bizim çöpümüzün kalorifik değeri düşük. Dolayısıyla karışık çöpün, termal
sistemle bertarafı zor. İlave yakıt kullanmanız gerekiyor. Bu da işletme
maliyetlerinizi artırıyor. Bu yüzden teknik ve finansal fizibilitenin hassas
yapılması gerekiyor. Bunun üzerinde 1 yıldır çalışıyor." Önümüzdeki yıl
ihalesine çıkılacak olan tesisin temelinin 2011'de atılması planlanıyor.
İSTAÇ'ın İstanbul'un yanı sıra Anadolu ve yurtdışına yönelik projeler de
geliştirdiğini belirten Can, "Anadolu'da Bitlis, Kütahya ve Hatay'da
projelerimiz devam ediyor. İSTAÇ, Türkiye'nin atık yönetim firması olacak.
Yurtdışında komşu ülkelerden ve Avrupa'daki bazı ülkelerden hem danışmanlık hem
yatırım konusunda ciddi talepler geliyor. Burada iki parametre var. Teknoloji ve
kalite olarak belli bir çıtanın üstündeyiz" diye konuştu.
|
