|
19 Haziran’da 588.5 milyon kilowat saat
üretim, 587.2 milyon kilowat saat tüketim oldu. Üretimle tüketim arasındaki fark
ilk kez 1.3 milyon kilowat saat (kWh)’ye indi. Türkiye’nin her saat ortalama 26
milyon kWh elektrik tükettiği düşünüldüğünde durumun vehameti daha iyi
anlaşılıyor. Bakanlık trafo bakımı, arıza gibi bahanelerle ve gezdirme yöntemi
ile kesintiler yapıp durumu idare ediyor.
Son bir kaç yıldır elektrik üretim ve tüketiminde bıçak sırtında
yürütülen dengede kritik sona gelindi. Enerjide son 5 yıldır doğru düzgün
yatırım yapılmaması nedeniyle Türkiye’nin elektrik üretimi artık talebi
karşılayamayacak düzeye erişti. Sıcakların artmasıyla 16 Haziran Salı günü
belirgin olarak bozulmaya başlayan rakamlar 19 Haziran 2008’de çok ciddi alarm
verdi. Elektrik üretim ve tüketim değerleri arasındaki fark ilk kez 1.3 milyon
kWh’ye indi.
19 Haziran tarihine ilişkin rakamlar, artan sıcaklarla birlikte
üretimin, tüketimi karşılayamadığı günlere girildiğini de gösteriyor. 19 Haziran
günü elektrik tüketimi 587 milyon 224 bin kWh’ye çıkarken, üretim ise 588 milyon
553 bin kWh’de kaldı. Aradaki fark 1.3 milyon kWh’ye kadar geriledi. Türkiye her
bir saatte ortalama 26 milyon kWh elektrik tüketiyor. Bu rakam dikkate
alındığında 19 Haziran’da Türkiye’nin başabaş noktasından ancak yarım saatlik
elektrik tüketimi kadar uzak olduğu gerçeğini ortaya koydu.
Aslında enerjide ilk sinyaller Mayıs ayında geldi. Geçen ay
elektrik üretimi, tüketimi karşılayamadı. Mayıs ayı toplamında 45 milyon kWh
elektrik açığı oluştu. Bakanlık olmayan elektriği, tüketime veremeyeceği için
durumu 'gezdirme'yle kurtarmaya çalıştı. Böylece Mayıs boyunca Türkiye’nin
birçok yerinde trafo bakımı veya arıza gerekçeleriyle sık sık elektrik
kesintileri yapıldı.
Durumun ciddiyetini artıran nokta, artık sıcak günlere giriliyor
olması. Tüketimdeki ani bir artış yaşanması durumunda 'gezdirme'nin de işe
yaramayacağı tahmin ediliyor.
Nitekim sıcaklar artınca ve akşamlar Euro 2008 maçları yüzünden
genelde evde geçirilince tüketim hızla artmaya başladı.
16 Haziran’da elektrik üretimi 542.8 milyon kWh olurken, tüketim
541.2 milyon kWh’ye çıktı. O gün üretimin tüketimi sadece 1.6 milyon kwh aştığı
görüldü. Zaten başabaş olan dengedeki bozulma ilerleyen günlerde de devam ederek
19 Haziran’da kritik noktaya geldi. Elektrik tüketimi 3 gün içinde 46 milyon kWh
artarak 587.2 milyon kWh’ye yükseldi ve aradaki fark 1.3 milyon kWh’ye kadar
düştü.
Planlı kesintiler geliyor
Peki ne oldu da üretim rakamları S.O.S vermeye başladı. Uzmanlar
son 5 yılda enerji yatırımlarının ihmal edildiğini, mevcut tesislerin yüzde 10
verimlilik artışı yaratabilecek rehabilitasyonunun yapılmadığını
belirtiyor.
Buna bir de kuraklık nedeniyle nehirler üzerine kurulan
Hidroelektrik Santralleri’ndeki (HES) üretim kaybı eklenince Türkiye’nin
elektrik üretimi tüketime yetmez oldu. Uzmanlar artık gezdirmenin de işe
yaramayacağını, HES’lerde kapasitenin daha da düşeceğini ve Temmuz ayından
itibaren planlı kesintilerin devreye gireceğini belirtiyorlar.
Barajlar boşaldı santrallerde üretim
düştü
EÜAŞ ve bağlı ortaklıklarına ait hidroelektrik santrallerin
üretimi, yıllar içinde yaşanan kuraklığın da etkisiyle belirgin olarak düştü.
Türkiye’de 2004’te 40.7 milyar kWh elektrik üreten hidroelektrik santraller 2007
yılı sonu itibarıyla 30.9 milyar kWh elektrik üretti. Buradan kaynaklanan
ihtiyaç ise kömür ve doğalgazdan karşılandı.
|
