|
üresel ısınma etkisini giderek hissettiriyor. Türkiye, Avrupa ülkeleri ve ABD’de son yılların en sıcak kışı yaşanıyor. Sıcak hava etkisinin Ocak sonuna kadar sürmesi bekleniyor.
* İngiltere’de meteoroloji kayıtlarının tutulduğu 1659 yılından bu yana en sıcak kışın yaşanması bekleniyor. Aralık ayında en düşük sıcaklık 13.6 derece olarak ölçüldü. Bu rakam İngiltere ortalamasının 3 derece üzerinde.
* Fransa, Avusturya, İtalya ve Macaristan’a kadar uzanan Alp Dağları’nda son 1300 yılın en yüksek sıcaklıkları gözleniyor. Avusturya Meteoroloji Enstitüsü’nün incelemelerine göre, rakımın 3000 metrenin üzerinde olduğu bölgelerde dahi sıcaklığın 10 dereceye dayandığı ortaya çıktı.
* ABD’de meteorolojik kayıtların tutulduğu 1895’ten bu yana en sıcak kış yaşanıyor. Ülkenin kuzey kesimlerinde ortalama hava sıcaklı 13.9 derece... Hava sıcaklığı mevsim normallerinin 4 derece üzerinde.
* Kuzey Rusya, Kanada, ve Doğu Rusya’da sıcaklıklar mevsim normallerinin 6 derece üzerinde...
* 2005’ten bu yana Kuzey Kutbu’ndaki buzulların yüzde 2.3’ü eridi.
Nedeni Sıcak Su Akıntısı
İngiliz Meteoroloji Kurumu Met’in sözcüsü John Hammond, yaşananları en son 1998’de meydana gelen El Nino fenomenine bağladı. İngiliz yetkili, Eylül 2006’dan bu yana dünyanın zayıf bir El Nino etkisine girdiğini belirterek şöyle konuştu: “Güney Amerika bölgesindeki okyanus suları soğuyor. Kuzey bölgelerdeki sular ise ısınıyor. Atlas Okyanusu’ndaki akıntılar, Avrupa ülkelerine doğru sıcak ve nemli hava akımlarının gelmesine neden oluyor. Ocak ayı sonuna doğru Rusya ve İskandinavya’nın kuzeyinden gelen soğuk ve kuru hava dalgası ile sıcak ve nemli hava dalgası çarpışacak. Bu durum Avrupa ülkelerinde aşırı kar yağışı ve fırtınalara neden olacak.
Kesinti Çözüm Değil
Son yılların en sıcak kışını geçiren Türkiye’de kuraklık arttı, yağış miktarı azaldı, su kaynakları can çekişmeye başladı... Susuzluk kapıya geldi dayandı. İlk sinyali Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek verdi: “Dev bir sıkıntı ile karşı karşıyayız. Böyle giderse bir ay sonra kısıtlamalara ya da dönüşümlü su verilmesine başlayabiliriz.”
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, dün barajlardaki su seviyesinin sürekli düştüğünü belirterek uyardı: “Ankara’ya iki ayrı taraftan su geliyor. Günde yaklaşık 900 bin metreküp su alıyoruz. Bunun yarısını Kurtboğazı’ndan, yarısını da Çamlıdere’den alıyoruz. Kurtboğazı’nda kalan su 18 milyon metreküp. Kurtboğazı’nı besleyen, arkasındaki Akyar ve Eğrekkaya Barajları’nda da toplam 14-15 milyon metreküp su var. Buradan günde 400 bin metreküp civarında Ankara’ya su veriyoruz. Sadece Kurtboğazı’nı düşünsek, su bitiyor.”
Çamlıdere’de de su seviyesinin düştüğünü, motopomplarla su çekilmesi gerektiğini kaydeden Başkan Gökçek, “Şimdiye kadar başımıza gelen bir iş değil. Yeni motorlar koydurduk oraya. Ankara’ya suyu çekerek vereceğiz. Ancak bu yolla da Çamlıdere’den Başkent’e en fazla 400-600 bin metreküp su sağlanabilir. Bu mutlak bir kısıntı anlamına geliyor” dedi ve kesintiyi şöyle duyurdu: “Havalar böyle giderse en fazla 1 ay sonra kısıtlamalı veya dönüşümlü su verilmesine gideceğiz. Bir gün bir bölgeye su vereceğiz, bir gün vermeyeceğiz. Bir bölgeye su verdiğiniz zaman, alt kotlarda bütün vatandaşlar yükleniyor. Üst kotlara isteseniz de istemeseniz de suyu gönderemiyorsunuz. Bütün bu işi çözmek için elimizde de yeterince su yok.”
Kocaeli'ne Acil Önlem
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi de kentin su kaynağı olan Yuvacık Barajı’nda 6 günlük su kaldığını duyurmuş, ardından acil önlem paketi devreye sokulmuştu.
Geçen yıl Gerede’den Kazan’a kadar olan bölgeye kar ve yağmurun yağdığını, Kazan’dan sonra kar ve yağmurdan eser kalmadığını anlatan Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek, “Çok enteresan, barajların bulunduğu bölgede yağışlarda felaket bir azalma var. Sıkıntımız büyük” diye konuştu. Başkan Gökçek şöyle dedi: “Yeni yaptığımız Kavşakkaya Barajı bitti sayılır. Ama bitse dahi, Allah yağmur vermezse bu işin çözümü ve tedbiri yok. Vatandaşlardan canı gönülden dua istiyorum. Allah inşallah su verir.”
Doğa Da Şaşkın
En sıcak kış nedeniyle Alplerin 1100 metre yüksekliğinde yılan çiçeklerine ve bazı vadilerde baharda açan hor çiçeklerine rastlandı. Sibirya’dan Estonya’ya kadar, kış uykusuna yatması gereken ayılarsa sığınacakları yerler fazlasıyla ılık ve nemli olduğu için kış uykusuna çekilecek yer bulmada zorluk çekiyor. Yatabilenleri ise sıcak hava nedeniyle baharın geldiğini sanarak kış uykularından uyanmaya başladı.
Uludağ’da, İsviçre’de kayak merkezleri hâlâ kapalı
* Geleneksel olarak Kasım ortasında açılan Alpler’deki çoğu turistik tesis, kar yağışı olmadığı için hâlâ kapalı.
* Türkiye’nin en önemli kayak merkezi Uludağ’da da durum farklı değil. Uludağ’ın oteller bölgesinde gölgelik alanların dışında hiç kar yok.
* İspanya’nın Pirene Dağlar’ında yeterli kar olmadığı için toplam 953 kilometre uzunluğunda olan kayak pistleri kapalı tutuluyor. İspanya Çevre Bakanlığı, kış turizmi sektöründe çalışan 40 bin kişinin iş kaybı riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı.
* İsviçre’de ise kayak sezonu açılışının başarılı olmadığı, yaz mevsiminin uzadığı, kış giysileri satışlarının düştüğü belirtiliyor. Avusturya’daki kayak merkezleri de açılışı erteledi.
Yuvacık Barajı’nda 6 günlük su kaldı, Sapanca’da su düzeyi 10 metre düştü
Yuvacık Barajı’nda yapılan son ölçümler toplam 1 milyon 540 bin metreküp su kaldığını gösterdi. Kentteki günlük su tüketimi ise 350 bin metreküptü. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nden barajdaki suyun sadece 6 gün için yetebileceği duyuruldu. Sapanca’da gölün su düzeyi 32’den 31 metreye düştü. Bunun dikine 10 metrelik çekilme anlamına geldiği belirtildi. Ankara Kurtboğazı’nda da su seviyesi düştü.
Yağış miktarı düştü
Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü verilerine göre 3 büyük kent de dahil olmak üzere birçok bölgede yağış miktarları uzun yıllar ortalaması ve geçen yıla göre belirgin oranda düştü. İstanbul’da geçen yılın Kasım ayında 141 milimetre olan yağış miktarı, bu yıl Kasım ayında yüzde 42’lik azalma gösterdi. İzmir’de geçen yıl 156 milimetre olan yağış miktarı bu yıl yüzde 60 azaldı. Ankara’da ise geçen yıla oranla yüzde 44’lük azalma yaşandı.
Kuraklık arttı
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün Ekim ayı “Kuraklık Haritası” na göre Şanlıurfa, Merzifon, Bolu, Bursa ve Kırklareli çevreleri ile Bilecik ve Bodrum çevrelerinde “kuraklık” hakim oldu. Bu yıl Ekim ayı ile geçen yıl ekim ayı kuraklık haritası karşılaştırıldığında, geçen yıla göre bu yıl ekim ayında Türkiye’nin güneybatısı daha kuraklaştı. Uzun yıllarla kıyas yapıldığında ise Bursa ve Bilecik çevrelerirnir daha da kuraklaştığı görülüyor.
Su Fakiri Olacağız
1990 iklim şartlarına göre, Türkiye’de bir yılda kişi başına düşen su miktarı 3070 metreküp. İklim şartlarının değişmeyeceği kabul edilse bile, sadece nüfus artışı nedeniyle 2050’de Türkiye’de bir yılda kişi başına düşen su miktarı 1240 metreküp olacak. Artan nüfusa, küresel iklim değişimi sonucu daha kurak bir iklime sahip olacağımız göz önüne alındığında, 2050’de Türkiye’de kişi başına düşen su miktarı 700 ile 1910 metreküp arasında olacak. Bu da şu an Kıbrıs adasındaki kişi başına düşen su miktarı kadar. Diğer bir deyişle, değişen iklimi ve artan nüfusuyla Türkiye su yoksulu bir ülke olacak.
Halk Gönüllü Su Tasarrufuna Çağrılmalı
* İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ve Afet Yönetim Merkezi Öğretim Üyesi Prof. Miktad Kadıoğlu: Bütün dünya ülkelerinde kuraklık birinci sırada doğal afet olarak algılanıyor. Oysa Türkiye’de kuraklıkla mücadele kurallarımız yok. Susuzluk kapıda. Örneğin, halk kışın başında gönüllü olarak su tasarrufuna çağrılabilir. Bu aylarda yağmur yağması gerekiyor. Şu anda yüksek basınç merkezi baskı yapıyor ve Türkiye’ye yağış giremiyor. Buna blokaj deniyor. Blokaja zaman zaman bu aylarda rastlanır. Bu da kuraklığı getirir.
|
