|
Euro’nun değer kaybının etkisiyle dövize güvenin kalmadığını belirten
uzmanlar, yatırımcıların güvenli liman olarak gördükleri altın ve gayrimenkule
ilgilinin artacağını, bunun da konut fiyatlarını yükselteceğini kaydediyor.Öte
yandan, satışa sunulan proje sayısının fazlalığına dikkat çekenler, sektörde
yoğun rekabet olduğu için konut fiyatlarının yükselmeyeceğini söylüyor. Ayrıca,
gözde olan gayrimenkul yatırımlarının düşük kiralarının etkisiyle cazibesini
kaybedeceği belirtiliyor.
Türkiye'nin önde gelen konut üreticilerinin
değerlendirmeleri
Uzun vadeli düşünenler için fırsat var
Ali Ağaoğlu (Ağaoğlu Grubu): “Uzun vadeli düşünenler için
Türkiye ve özellikle İstanbul’daki emlak fiyatlarının taban olduğunu ve alım
için bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Faizler yükseldi. Ama biz bu yükseliş
oranını sübvanse ettik. müşteriye yansıtmadık. Önemli olan faiz oranları değil,
ev alacakların ödeme gücü.”
Faizler yükselecek
Nazmi Durbakayım (Teknik Yapı): “Şimdiki faiz oranları reel
faiz değil. Bankalar zararına kredi kullandırıyor. 4. çeyrekten itibaren
faizlerde yükseliş öngörüyorum. Global piyasalarda rüzgârlar ters yönden esiyor.
Bu faizlerde tüketiciler için önemli fırsat var. Maliyetler artıyor. Bankacılar
da maliyet hesabına başladı. Geçmiş yıllardaki tecrübelerimizden biliyoruz,
bankacılar maliyet hesabına başlarsa faizler yükselir. Ev almak isteyenlerin
dikkatli olması gerekiyor. Ucuz konut piyasasında sıkıntı yaşanabilir.”
Hem fiyatlar yükselecek hem de faizler
Ali Dumankaya (Dumankaya İnşaat): “Konut şirketleri yaz
döneminde zam yapmaz. Yeni sezona girerken zam yapar. Yeni sezonda faizler de
yükselecek, fiyatlar da... Önümüzdeki 2-3 aylık yaz durgunluğu ciddi yatırımcı
ve oturum amaçlı ev almak isteyenler için önemli fırsatlar barındırıyor.”
Emlak cazibesini koruyor
Tamer Özyurt (Özyurtlar İnşaat): “Faizler yükselse bile,
gayrimenkul cazibesini kaybetmez. Gayrimenkul İstanbul’da en cazip yatırım
aracı. Az parası olanlara, sağlam şirketlerin gelişme akslarında yaptığı
projelerden konut almasını öneririm. Çok parası olanlar ise dükkan ve mağazadan
şaşmasın. Hem iyi kira getirisi isteyenler hem de aldığı gayrimenkulün yüksek
prim yapmasını isteyenler için ticari gayrimenkul en iyi enstrüman.”
Sağlık yatırımdan daha önemli
Süleyman Çetinsaya (Avrupa Konutları): “İstanbul’un sağlıklı
konutta ihtiyacı çok fazla. Sağlıklı insan, sağlıklı aile, sağlıklı çocuk,
sağlıklı konutlarda ve sitelerde olur. Gecekondularda doğan, büyüyen ve yaşayan
insanlarda fiziksel ve ruhsal sorunlar fazla olur. Bence bu primden de,
faizlerin yükselmesin de, fiyatların artmasında da önemli. Bugünkü ortam
nitelikli konut sahip olmak isteyenler için bulunmaz fırsatlar
barındırıyor.”
İyi araştırmak gerekli
Emrullah Turanlı (Taşyapı): “Ev almak için çok iyi bir
dönem. Ama iyi araştırmak gerekiyor. Alınacak evin lokasyonu, metrekaresi, net
ile brüt arasındaki farkı çok iyi araştırmak gerekiyor. Ev alanlar manavdan
domates alırken gösterdiği özeni ev alırken göstermiyor. Yaz döneminde piyasalar
durgun. Araştırma yapmaları için çok iyi bir fırsat.”
Bu faizler bir daha zor görülür
Ahmet Özyazıcı (Özyazıcı İnşaat): “Türkiye için bu faiz
oranları tarihi dip seviyelerde. Faizler çok düşük. Bankalar krediyi kolay
veriyorlar. Faizler yükselişe geçtiğinde, hem taksitler artıyor hem de bankalar
kredi verirken incele eleyip sık dokuyorlar. Bu kadar düşük faiz oranını Türkiye
bir daha zor görür.”
İyi bir dönem kaçan fırsat yok
Fikret İnan (Fi-Yapı): “Ev almak için son derece iyi bir
dönem. Metrekare bazında fiyatlar maliyet seviyelerinde. Faiz oranları çok
düşük. Ama kaçacak bir fırsat da yok. Öyle tahmin ediyorum ki seçime kadar
piyasa böyle gider. Seçimlerden sonra oluşacak hükümete ve politikalarına göre
yeniden değerlendirmek gerekiyor.”
Fırsatlar çoğalıyor
Bülent Ataman (Ataman İnşaat): “Yaz dönemi konut alıcısı
için çok fırsat barındırıyor. Fiyatlar ve kampanya koşulları bir önceki sezona
ait. Yeni sezonda fiyatlar yükselecek. İstanbul’da kalan veya tatilini yapıp
gelenlerin projelerini dolaşması için uygun dönem. Ayrıca yollar boş. Normal
sezona göre satış ofislerine daha kısa sürede gidilebilir. Satış ofislerine
gelen ziyaretçi sayısı az. Bu durumda projeyi daha detaylı inceler. Müşteri
temsilcilerinden daha fazla ilgi görürler. Nereden bakarsanız bakın fırsatlar
var.”
2010’da alanlar kârlı
Serdar İnan (İnanlar İnşaat): “Bu sene alanlar kârlı.
Gelecek yıl alanlar orta halli. Bir sonraki yıl alanların hali meçhul.
Gayrimenkul piyasası 7 yıllık döngülerle hareket eder. Bu yıl 2003’e benziyor.
2012’ye kadar piyasalarda yükseliş bekliyorum. 2015’te piyasalar yine bir dip
yapacak. Konut alırken hesap yapanlar, bunları göz önünde bulundursun.”
Gelişim aksları ciddi prim vaat ediyor
Murat Kurum (Emlak Konut GYO Genel Müdürü): “Gayrimenkul
yatırımında hesap kısa vadeli yapılmaz. Uzun vadeli düşünenler için büyük ve
önemli fırsatlar var. İstanbul’un ve diğer kentlerin gelişme aksları bu anlamda
ciddi prim vaat ediyor. Yatırım için düşünenlerin gelişme aksında yatırım yapıp
beklemesi gerekiyor. Kayabaşı, Halkalı, Bahçeşehir, Ispartakule ve Ataşehir’i
yatırım için öneririm.”
Şu anda tatili iptal edip ev alma dönemi
Gökçen Kuzu (Kuzu Grup): “2 bin 750 konuttan 650’sini son 1
ayda sattık. Elimizde satılacak ev kalmadı. Toplam 400 evimiz kaldı. Bunun da
300’ü rezervasyonlu. Ev satmak için söylemiyorum. Tüketiciler için söylüyorum:
Arsa bedelleri yükseliyor. İnşaat maliyetleri artıyor. Bu artış yaz tatili
bittiğinde fiyatlara da yansır. Tatili iptal edip ev alınacak dönem.”
Ev almak bu kadar kolay olmamıştı
Atilla Yavuz (Ucra Grup): “Şu anda uygun proje, uygun
lokasyon, uygun metrekareli konut almak için çok iyi fırsatlar var. Piyasada
lüks ve lüks ötesi konutlar sosyal konut fiyatına satılıyor. İstanbsul’da ev
sahibi olmak hiçbir zaman bu kadar kolay olmamıştı. Böyle bir dönemin 10-20
yılda bir bile geleceğini düşünmüyorum.”
Uzmanlar konut fiyatlarını değerlendirdi
Ev fiyatları yükselir çünkü...
1- Arsa fiyatları artıyor. Kat karşılığı ve hasılat
paylaşımı sözleşmelerindeki artış oranı tüketicinin aleyhine.
2- Maliyetler artıyor. Özellikle demir ve çimento ile
başlayan maliyetlerdeki artış sürüyor. Bu artış sonbahardan itibaren fiyatlara
yansıyacak.
3- İlkbaharda İstanbul’da 50’nin üzerinde yeni proje ve eski
projelerin yeni etapları satışa çıktı. Bu projelerin önemli bir kısmında satış
oranı yüzde 30 seviyesinde. Normal koşullarda şirketlerin satış oranı yüzde 30’u
aştığında, inşaatı tamamlama riski azalıyor. Yüzde 30 ve üzeri oranını
yakalayanlar ‘tok satıcı’ haline dönüşecek. Sonbaharda satışa çıkarılacak proje
sayısı sınırlı. Bu durumda eldeki satılmayı bekleyen konutlar daha değerli hale
gelecek.
4- Euro değer kaybediyor. Dolar ve diğer döviz
enstrümanlarının ne olacağı belli değil. Güvenli yatırım arayanların önünde iki
alternatif var. Altın ve gayrimenkul. Gayrimenkul kira getirisiyle altının da
önüne geçiyor.
Ev fiyatları yükselmez çünkü...
1- Arz, yani satışa sunulan proje sayısı her geçen yıl
artıyor. Bu artış, talebi fazlasıyla karşılıyor. Talebin bu kadar güçlü olduğu
bir piyasada artış olmaz.
2- Maliyetler artıyor. Ama rekabetin bu kadar yoğun olduğu
bir ortamda inşaatçıların maliyeti sineye çekmekten başka şansı bulunmuyor.
3- Satışlarda yüzde 30’u aşamayan şirketler daha yoğun
rekabete girişecekler. Dolayısıyla sonbaharda da fırsatlar bitmeyecek.
4- Gayrimenkul güvenilir bir yatırım aracı. Ama reel bazda
arz fazlası dolayısıyla kiralarda gerileme var. Arz fazlası devam ettiği sürece
kira getirisi için gayrimenkul cazibesini kaybediyor. Ayrıca kira çarpanları,
yani bir gayrimenkulün brüt kira geliriyle fiyatını karşılama rasyosu
tüketicilerin aleyhine işliyor.
|
