İş Dünyası Büyüme Verisini Değerlendirdi

Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 1,8 daraldı. İş dünyası temsilcilerinin veriyle ilgili açıklamaları, terörün yarattığı olumsuzluğa karşı daha çok çalışma mesajında birleşti.Türkiye İhracatçıları Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, büyüme verisinin çok da olumsuz olmadığını ifade ederken, Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir bu kadar sert bir düşüşü öngörmediklerini söyledi.

15 Temmuz darbe girişimi, azalan turist sayısı, terör olayları ve zayıf dış talep nedeniyle büyümenin 3. çeyrekte düşük gelmesini beklediklerini belirten ASO Başkanı Nurettin Özdebir, işletmelerin faaliyet karlarında geçen yıla göre yaşanan azalmanın da daralmaya işaret ettiğini bildirdi.

Özdebir, büyümenin beklediklerinden de düşük geldiğini ancak bu kadar sert bir düşüşü öngöremediklerinin altını çizerek, "27 çeyrektir büyüyen ekonomi, 2009 yılından beri ilk kez küçüldü. 3. çeyrekte hane halklarının tüketim harcamalarında ve ihracatta meydana gelen ciddi düşüş büyüme hızını negatife çekmiştir. Devlet harcamalarında meydana gelen yüzde 24'e yakın artış ise ekonomik küçülmenin daha da kötü olmasını engellemiştir." görüşünü aktardı.

'Revizyonun zamanlaması kötü'

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK), milli gelir hesaplama yönteminde yaptığı revizyonun zamanlamasının kötü seçildiğine dikkati çeken Özdebir, "Değişiklik için yılbaşı beklense daha iyi olurdu. Yeni seriye kriz yılı olan 2009 fiyatlarıyla başlanmış olması da talihsiz bir seçim olmuştur. Yeni ve eski çeyreklik büyüme hızları arasında önemli farklar görülmektedir." ifadesini kullandı.

Özdebir, 3. çeyrekte imalat sanayinde üretimin yüzde 3,2 azaldığını hatırlatarak, sanayide işler kötüyken, ekonominin iyi olmasının mümkün olmadığını vurguladı. Yatırımlardaki yüzde 0,6'lık düşüşün, reel sektörde beklentilerin olumsuz, morallerin bozuk olduğunu gösterdiğine değinen Özdebir, "Terörün de yapmak istediği budur. Bu nedenle moralimizi yüksek tutup, işlerimize yoğunlaşmamız gerekmektedir. Geçtiğimiz günlerde açıklanan ekonomik destek paketinin de bu beklentileri olumluya çevirmede rol oynayacağını düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.

Büyükekşi: İndiğimiz gibi çıkarız

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, ekonomideki daralmanın çok olumsuz olmadığına, bardağın dolu tarafına bakmak gerektiğine dikkat çekti. Büyükekşi, “Son çeyrekte yüzde 2,5-3 civarında bir büyüme bekliyoruz. Gelecek yıl da net dış ticaretin büyümeye pozitif katkı vermesi ile yine birçok gelişmiş ekonomiden daha yüksek büyüme rakamlarına ulaşacağımıza inanıyoruz. İndiğimiz gibi çıkacağız” diye konuştu.

Büyükekşi, Türkiye ekonomisinin 27 çeyrek boyunca art arda büyümesinin, yerel ve küresel tüm direnç ve olumsuz gelişmelere rağmen ne kadar sağlam temeller üzerinde durduğunun bir göstergesi olduğunu belirtti. Bu yılın 3.çeyreğinin ise her şeyin üst üste geldiği bir dönem olduğunu vurgulayan Büyükekşi, “Rusya ile yaşanan sorunlar ve terör olayları nedeniyle turizm sektörü tarihinin en kötü sezonunu geçirdi. Temmuz ayında yabancı turist sayısı yüzde 37 azalırken, ağustosta yüzde 38, eylülde yüzde 33 düştü. Aynı dönemde net dış ticaret büyümeye negatif katkı verdi. Ramazan ve Kurban Bayramları tatilinin uzunluğu sanayi üretimini olumsuz etkiledi. Darbe girişimi sonrası S&P, anlaşmamız olmamasına rağmen acele alınmış bir kararla ülke notumuzu indirdi. Moodys’in eylülde Türkiye’yi yatırım yapılabilir seviyenin altına indirmiş olması, ülkemize ilişkin risk algısını ve iştahını belirledi. Bu gelişmeler büyümeyi tersine çevirdi. Ancak bardağın dolu tarafını görmek gerekir. Bir darbe girişimi atlatmış, hain terör saldırılarına maruz kalmış, uluslararası derecelendirme kuruluşları tarafından notu kırılmış bir ülkeyiz. Buna rağmen gelen veri çok da olumsuz değil” şeklinde konuştu.

'Sipariş miktarı olumlu işaretler veriyor'

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi son çeyreğe ilişkin değerlendirmesinde ise “Ekim ayı sanayi üretim endeksi yıllık bazda yüzde 2 artış gösterdi. Merkez Bankası İktisadi Yönelim Anketi, alınan kayıtlı ihracat sipariş miktarı ile toplam sipariş miktarındaki artış ile olumlu işaretler veriyor. Bu gelişmeler çerçevesinde son çeyrekte yüzde 2,5-3 civarında bir büyüme bekliyoruz” dedi.

Büyükekşi, 2017’nin büyüme ve ihracatın ivme kazanacağı bir yıl olmasını beklediklerini vurgulayarak “Hükümetimizin aldığı önemli kararlar var. Bunlar hem yatırım ortamını hem tüketimi hem de ihracatı olumlu etkileyecektir. Gelecek yıl net dış ticaretin de büyümeye pozitif katkı vermesi ile yine birçok gelişmiş ekonomiden daha yüksek büyüme rakamlarına ulaşacağımıza inanıyoruz” dedi.