|
ergi Konseyi, Türkiye'de her bin kişiye 29 metrekare gayrimenkul düştüğünü ve bu oranın en az 10 kat artırılması gerektiğini açıkladı. Konsey, kira gelirlerinde indirim ve istisnalar kaldırılarak, düz oranlı vergileme uygulanabileceğini belirtti.
Vergi Konseyi, yeni Gelir Vergisi Kanunu'nun yazılım çalışmaları kapsamında, bu vergiyle ilgili çeşitli gelir unsuru ve faaliyet alanlarıyla ilgili çeşitli tespit ve değerlendirme çalışmasında bulundu.
Yabancı fonlar kullanılmalı
Özel Çalışma Grupları toplantılarında, gayrimenkul sermaye iratlarındaki durum da masaya yatırıldı. Konuyla ilgili oluşturulan çalışma grubunun raporunda, ülkemizde gayrimenkule daha fazla yatırım zorunluluğuna dikkat çekilirken, bunun için yabancı fonlardan da yararlanılabileceği vurgulandı.
Gayrimenkuldeki kayıt dışılığa da işaret edilen raporda, kiracı-ev sahibi ihtilafları için Borçlar Kanunu'nda değişiklik yapılarak, beyan edilen tutarın esas alındığı bir düzenleme getirilebileceği, beyanın üzerindeki kira tahsiline de engel olunabileceği kaydedildi.
Vergi Konseyi Gelir Vergisi Kanunu Çalışma Grubu'nda, gayrimenkul sermaye iratlarıyla ilgili ortaya konan tespit ve değerlendirmelerden bazıları şöyle:
Yaşanan problem, mevzuattan çok, kira ve satış gelirlerindeki kayıt dışılıktan kaynaklanıyor. Emlak Komisyonculuğu Kanunu çerçevesinde, kontratın belli bir makamın onayından geçirilmesi gibi otokontrol tedbirlerinin uygulanması gerekmiyor.
İstanbul'un yüzde 52'si kaçak olduğundan envanter çıkartmak mümkün görülmüyor. Ayrıca hem hukuken, hem de uygulamada güçlükler bulunuyor.
Kiraya yatırım yapılabilir
Türkiye'de gayrimenkul envanteri için belediyelerdeki vergi bankalarından da yararlanılabilir.
Kiralık konut tespitinde, muhtarlık kayıtlarından yararlanabilir. Burada kira değerlerini belirlemek mümkün olmuyor. Ancak yine de öncelikle kiralık konutlar belirlenerek, kişilerin beyanname vermesi sağlanmalı ve istisnalar kaldırılarak, düz oranlı olarak vergileme yapılabilir.
Türkiye'de kiralık konut üretimi teşvik edilmeli. Kiracıların da korunduğu ortamda bir denge kurulmalı. ABD'de sadece kiralık konuta yatırım yapan yatırım ortaklıkları bulunuyor.
Burada ticari ve konut farkı gözetilerek, dual sistem çerçevesinde yüzde 10 veya yüzde 15'lik vergi oranı üzerinde durulabilir.
Yine sermaye kazançları çerçevesinde, tek oranlı ve menkul sermaye iratlarına bağlı yeni bir vergileme sistemine gidilebilir.
Bin kişiye 29 metrekare
Türkiye'de her bin kişiye 29 metrekare gayrimenkul düşüyor. Avrupa Birliği (AB) ortalamasına göre bu rakam oldukça düşük ve en az 10 kat artırılmalı.
Kiracıyla ev sahibi arasındaki ihtilaflar konusunda Borçlar Kanunu'nda değişiklik yapılarak, beyan edilen tutarlar esas alınabilir. Bu şekilde beyan ettiğinden fazla kira tahsil edilmesi engellenebilir.
İki kişi arasında yapılan kira sözleşmesinin bir üçüncü kişiye onaylatılması suretiyle, kayıt dışının psikolojik etkiyle azaltılması söz konusu olabilir.
Mortgage Kanunu gereği 4-5 bin dolayında değerleme uzmanına ihtiyaç bulunuyor. Ancak kurulan değerleme büroları, rayiçlerin düşük olması nedeniyle büyüyemiyor. Bu büroların bir an önce teşvik edilmesi gerekiyor.
5 milyar dolar kapıda
Türkiye'ye gelmek isteyen 5 milyar dolarlık fonlar bulunuyor. Ancak yeterli arsa ve alan üretilememesi, fonların gelişini olumsuz etkiliyor.
Karaparanın gayrimenkul alımıyla aklandığı da göz önünde tutulmalı.
Gayrimenkul alımı için alınan kredilerden gayrimenkulun gerçek değerinin belirlenmesinde yararlanılabilir. Çıkarılacak bir düzenlemeyle, gayrimenkul vergi değerinin, kredi değerinin altında olamayacağı belirtilebilir.
|
