İzmir Kalkınma Ajansı'nın (İZKA),
projelere hangi kriterlere göre destek verdiği, kuruluşunun üzerinden 4 yıl
geçmesine karşın halâ sorgulanıyor. Geçen yıl 18 milyon lira kaynak ayrılarak
açılan ve “kırsalda ekonomik çeşitlilik” ile “turizmde rekabet edilebilirlik ve
yenilik” başlıkları altında başvuru kabul edilen 46 projede, kamu yararı
sorgulanıyor. Projeleri inceleyen ve kimlikleri gizli tutulan “uzman” kişilerin
nasıl bir değerlendirme yaptığı, hangi kriterleri kullandığı 4 yıl önce kurulan
İZKA'nın en tartışmalı konusunu oluşturuyor.
İZKA'ya Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 2008 ve 2009 yılları için toplam
54 milyon 690 bin lira aktarıldı. 2010 için de bu rakam 18 milyon lira olarak
belirlendi. Başvurusu incelenen projelerden 46'sı mali destek kazanma şansı
yakaladı. Ancak projelerin içerikleri ortaya çıktıkça, “kimin parasını kime hibe
ediyorsunuz?” sorusu yüksek sesle sorulmaya başlandı.
İZKA tarafından yapılan açıklamada, “projelerin mali ve teknik incelemesini,
bağımsız, kimlikleri gizli iki değerlendirmeci yapmaktadır. Mali kapasite,
ilgililik, yöntem, sürdürebilirlik, bütçe ve maliyet etkinliği adı altında beş
konuya bakılmaktadır. Projelerin iyi olması yeterli değildir. Bu yönden
incelenmesi ve ayrı ayrı puanlanması gerekmektedir” deniliyor.
Ancak bugüne dek “bayatlamayan ekmek”, “pet şişeden şeffaf levha üretimi”,
“kuruyemiş altyapısını geliştirme”, “sızma yağ için yeni şişe”, “marul
ambalajı”, “bebek odasında kullanılacak su bazlı boya” gibi farklı başlıklı
başvurulara hibeler verildi. Bu yıl başvurusu tamamlanan ve kaynak alma hakkı
kazanan projeler arasında da bina ruhsatında “konut” olarak görülen ve ev
pansiyonculuğu yapılan otele, “yineleme” adı altında, Alaçatı'da sadece su
basması bulunan “butik otel” inşaatına da “turizmde rekabet edilebilirlik ve
yenilik” kapsamında mali destek verilmesi kararlaştırıldı. Öte yandan Urla'da
zeytinyağı müzesi kurmak ve ilçenin turizm potansiyelini artırmak amacıyla
destek isteminde bulanan Levent Köstem'in projesiyse, “desteğe
değer bulunmadı” ifadesiyle reddedildi.
Temele yüksek puan!..
Köstem, Urla'ya en büyük zeytinyağı müzesi ve atölyesi kurmak için çalışmalar
yaptığını belirterek, “Ben zaten kendi olanaklarımla çalışmaları sürdürüyorum.
Malımı mülkümü satarak müzeyi ve atölyeyi oluşturuyorum. Destek verirlerse de
olurdu. Proje değerlendirmesine itiraz ettim. Projem 54.5 puan alırken daha
inşaatı bitmemiş, sadece temeli olan otele 65 puan veriyorlar. Ben bu müzemi ve
atölyemi kendi olanaklarımla tamamlayacağım. Bu alanda bölge köylülerimiz
ürünlerini satacak. Atölye çalışmalarında gençlerimiz, köylülerimiz yeni
beceriler kazanacak” dedi.
İZKA Yönetim Kurulu Üyesi Zekeriya Mutlu, projelerin
değerlendirilmesi aşamasında yönetim kurulunun daha etkili olması gerektiğine
inandığını belirterek, “Projeleri inceleyen uzmanlar var. Projeler incelenirken
de kime ait olduğu bilinmeden, belirlenen temaya göre inceleme yapılır. Projeler
de kentin stratejik planlanmasına göre yapılıyor. Projelerin
değerlendirilmesinde yönetim kurulunun daha etkili olması gerektiğini düşünüyor
ve savunuyorum. Bunun yanı sıra proje değerlendirme uzmanlarının özel sektörden
odalara dek geniş bir alandan oluşması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
İZKA Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Porsuk ise, inceleme
kurulunun işini titizlilikle yaptığına inandığını söyledi. Porsuk, tartışmaların
her proje döneminde yaşandığını, kalkınma ajanslarının arayış içinde olduğuna
değinerek, “200'ün üzerinde proje başvurusu yapılıyor. Bunların ancak yüzde 25'i
desteklenebiliyor. Projelerin yazımında, oluşturulmasında prosedür yanlışları
var. Bu nedenle projeler elenebiliyor. Ancak incelemeler titizlilikle yapılıyor
ve kalkınma ajansları içerisinde İzmir en iyisi” diye konuştu. İZKA Yönetim
Kurulu Üyesi Ender Yorgancılar da, kalkınma ajanslarının yönetmelikler
çerçevesinde hareket ettiğini, bu değişikliklerin de Ankara'yla görüşülerek
yapılabileceğini söyledi.
|