Uzun zamandır emlak fiyatları ile sigorta arasındaki
ilişkiye değinmek istiyordum ama bir türlü fırsat bulamadım. Şu sıralar tam
zamanı. Çünkü yaz ayları, genellikle konutların alınıp satıldığı dönemlerdir. Şu
bir gerçek ki gerek sigortalılarda gerekse sigortalı adaylarında, emlak
fiyatlarıyla sigorta konusunda ciddi kafa karışıklıkları var.
Aslında bu karışıklığın nedeni, bizim ülkemizde emlak fiyatlarında bir
standardın olmamasından kaynaklanıyor. Daha açık anlatımla isteyen istediği,
kendi kafasına göre belirlediği fiyattan ev satmaya, birileri de o evi almaya
çalışıyor. Bakarsınız, bazen aynı semtte, hatta aynı apartmanda, aynı büyüklükte
iki ev satılıktır; birinin fiyatı 200 bin TL'dir, diğerininki 150 bin TL.
Gelelim olayın sigorta boyutuna. Öncelikle şunu belirteyim, sigorta bir
zenginleşme aracı da değildir. Sigorta şirketleri konutu sigortalarken de hasar
öderken de Bayındırlık Bakanlığı'nın açıkladığı metrekare birim fiyatlarını ve
yeniden inşa değerini baz alır. Diyelim ki sigorta şirketine gittiniz ve "Benim
evimin değeri 500 bin TL, bu değerden sigorta ettirmek istiyorum" dediniz...
Şirket, Bayındırlık Bakanlığı'nın açıkladığı metrekare değerlerine bakar ve
size, evinizi 500 değil ancak 300 bin TL'ye sigortalayabileceğini söyler. Evin
içindeki eşyaların hırsızlığa, su basmasına ve yangında, depremde hasar
görmesine karşı sigortalanması ise tamamen ayrıdır. Arsa,
sigortaya konu olmaz
Yok, siz illa da evinizi 500 bin TL üzerinden sigortalatma konusunda ısrar
ederseniz, sigorta şirketi sigortalar ama o ev yangında kül de olsa, depremde
yerle bir de olsa size dönüp ödeyeceği hasar tutarı yine Bayındırlık
Bakanlığı'nın resmi verileri üzerindendir. Kısacası, o 500 bin TL'yi
alamazsınız. 500 bin TL üzerinden prim ödemiş olabilirsiniz... Hasar olduğunda
sigorta şirketi, resmi verilerin dışında ve ısrarınızla ödediğiniz fazla primi
size iade eder. Şimdi burada biraz duralım ve sigortalıların bir türlü
anlamadığı, bundan dolayı da kafalarının karıştığı noktayı izah edelim. Sigorta,
sizin konutunuzun yeniden inşası için vardır. Konutun bulunduğu arsa, sigortaya
konu değildir. Yani, sigorta şirketleri arsayı sigortalamaz. Eviniz yıkılsa da
arsaya bir şey olmaz. Müstakil bir konutta oturuyorsanız, arsa sizindir ve yine
o arsanın üzerine sigortadan aldığınız parayla ev inşa edebilirsiniz. Yok
apartmanda oturuyorsanız da arsada hisseniz vardır. Zaten konutların
fiyatlarının bu kadar yüksek olmasının sebebi de arsa fiyatlarının
yüksekliğindendir. Banka kredisi ile alınan
konutlar
Gelelim bir başka konuya... Daha açık anlatımla kimsenin fazla
dillendiremediği noktaya. Asıl sorun, bankadan konut kredisi kullanarak alınan
evlerde. Bunu da bir örnekle anlatalım... Diyelim ki 500 bin TL'ye bir konut
alacaksınız ve bunun yüzde 75'i, yani 375 bin TL'si için konut kredisi
kullanacaksınız. Doğal olarak evinize bir şey olup, zor duruma düşmemeniz
için sigorta yaptıracaksınız. Başka çare yok. Oysa sigorta şirketi yukarıda
bahsettiğimiz nedenlerden dolayı, konutunuzu ancak 350 bin TL'ye sigortalıyor.
İşte sorun da burada başlıyor. Maalesef aradaki fark sizin üzerinizde kalıyor.
|