|
Elektrik Piyasası
Yasası'nda değişiklik öngören yasa tasarının alt komisyondaki
görüşmeleri tartışmalı başladı. Elektrik Üreticileri Derneği (EÜD) Başkanı
Önder Karaduman, aynı bölge için yapılan birden çok rüzgar
santralı başvurularında TEİAŞ'ın ihale yaparak en yüksek iletim bedelini verenin
ihaleyi kazanmasının yanlış olacağını belirterek bunun "lisans ticareti"ne sebep
olacağını kaydetti. Karaduman, TEİAŞ'ın aynı bölgede hangi işletmecinin santral
kuracağına ihale ile karar vermeden önce "teknik ve mali kriterler"e göre
değerlendirme yapılmasının şart olduğunu belirtti. Enerji Piyasası
Düzenleme Kurulu, geçen yıl kasım ayında rüzgar
santralı başvurularını almıştı. 750 başvuru gelmesi ve aynı bölge için birden
fazla talepte bulunulması üzerine, yatırım yapacak şirketin seçimi için yarış
ortamı yaratılması gündeme gelmişti. EPDK'nın ihaleye çıkma yetkisi
bulunmadığından yasa değişikliği yapılması kararlaştırılmıştı.
Elektrik Piyasası
Yasası'nda köklü değişiklikler öngören yasa tasarısının önceki gün
(salı) alt komisyondaki görüşmelerinde, rüzgâr enerjisine dayalı elektrik
santralları kurmak isteyenlerin seçimine yönelik öngörülen yöntem, özel sektör
tarafından eleştiri konusu oldu. Referans'ın sorularını cevaplandıran EÜD
Başkanı Karaduman, öncelikle teknik ve mali kriterler oluşturularak, bu
kriterlere uygun işletmeciler arasında seçim yapılması gerektiğini kaydetti.
İhaleye sadece rüzgâr santralı kurup işletebilecek yeterlilikteki yatırımcıların
girmesi gerektiğini kaydeden Karaduman, aksi durumda en yüksek bedeli vererek
projeyi alan ve bu projeyi diğer şirketlere satmak isteyen kişilerin sektöre
girebileceğini kaydetti. Bunun sektörde düzensizliğe neden olabileceğini
söyleyen Karaduman, ihale yönteminin lisans bedeli olarak kapalı zarfla
tekliflerin alınması ve en yüksek lisans bedelini ödeyene o bölgede santral
kurma hakkı tanınması gerektiğini vurguladı.
Elektrik fiyatları
artar
Karaduman, taslağın mevcut halinde
öngörülen ihale yönteminin elektrik fiyatlarını ve üretim maliyetlerini
artıracağını ancak lisans bedeli üzerinden yapılacak ihalenin bunu
engelleyebileceğini savunarak teminat mektubunun nasıl ve ne şekilde verileceği,
ödemenin nereye yapılacağına yönelik usul ve esasların ise yönetmelikle
belirlenmesinin önemine dikkat çekti. Karaduman, en yüksek bedeli ödeyen
şirketten teklif ettiği bedel karşılığı kati teminat mektubu alınması
gerektiğini belirterek, "Bu ihale yöntemi yatırımcıyı yatırıma teşvik edeceği
gibi, konulacak olan teknik ve mali kriterler ise ciddi ve gayriciddi
yatırımcıyı birbirinden ayrıştıracaktır" dedi.
Gelir TEİAŞ'a
verilmeli
Karaduman, yasa tasarısı ile kamunun
elektrik üretim şirketi EÜAŞ'ın özelleştirilmesinden elde edilecek gelirin
yeniden EÜAŞ'a ve Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu ve BOTAŞ'a sermaye
artırılmak ve yatırımlarıyla ilişkilendirilerek ödenmesinin öngörüldüğünü ancak
bunun doğru olmadığını belirtti. Liberal piyasa yapısı oluşturulmak istenirken,
özelleştirilen kuruma yeniden para aktarılmasının sektörde rekabeti olumsuz
etkileyeceğini kaydeden Karaduman, piyasada faaliyet gösteren özel sektör
şirketlerinin böyle bir kaynaktan beslenmediğine dikkat çekti. Karaduman, bunun
eşitsizlik yaratacağını ve özelleştirme gelirlerinin sadece sistemin işleticisi
konumundaki kamunun elektrik iletim şirketi TEİAŞ'a aktarılmasının uygun
olduğunu ifade etti. Elektrik hizmetleri ile doğrudan ilişkisi olmayan TKİ ve
BOTAŞ gibi diğer kuruluşların ise kendi faaliyetleri ile ilgili gelir elde
etmelerinin doğru olacağını ifade eden Karaduman, arz güvenliğinin sağlanması ve
piyasanın gelişimi için iletim altyapısının güçlendirilmesinin önemine dikkat
çekti.
Özel sektör yeni teşvikler
istiyor
Tasarı ile elektrik üretim
yatırımlarının özel sektör tarafından yapılmasını sağlamak amacıyla birçok
teşvik öngörülürken özel sektör bu teşviklerin genişletilmesini de istiyor.
Karaduman, 2012 yılı sonuna kadar işletmeye girecek tesislerin, işletmeye
alındığı tarihten itibaren 4 yıl süreyle Kurumlar Vergisi'nde yüzde 10 oranında
indirim yapılmasını, elektrik üretimi için doğalgaz kullanan tesisler için de
2012 yılı sonuna kadar organize sanayi bölgelerine (OSB) uygulanan doğalgaz
satış fiyatının geçerli olmasını istediklerini ifade etti. Karaduman, OSB'lere
indirimli gaz satışı yapıldığını ve OSB'lerin de indirimli gaz temin etmeyen
özel sektör şirketleri gibi dengeleme ve uzlaştırma piyasası kapsamında kamuya
elektrik sattığına dikkat çekti. Karaduman, OSB'lerin üretim maliyetinin
indirimli uygulama nedeniyle diğer üretim şirketlerinden daha az olduğunu ve
bunun piyasada eşit olmayan bir durum yarattığını vurguladı. Karaduman, Plan ve
Bütçe Komisyonu'ndan geçen hafta alt komisyona havale edilen tasarının ilk
görüşmelerinde özel sektörün dinlendikten sonra dışarıya çıkarıldığını ve
görüşmelere bu şekilde devam edildiğini belirterek bu durumu özel sektör olarak
üzüntüyle karşıladıklarını da ifade etti.
|
