Sebzeler 'Kent Bostanı'nda Sessiz Sedasız Yetişiyor

İstanbul'un en lüks semtlerinden Nişantaşı'nda bir park. Yolu düşenler bilir, Askeri Müze'nin hemen arkasındaki Cumhuriyet Parkı. Daha doğrusu yeni adıyla "Nişantaşı Sanat Parkı". Neden "Sanat Parkı" olduğunu hemen açıklayalım ki, parkın bir köşesinde gördüğünüz ya da göreceğiniz "Kent Bostanı"na anlam vermeniz daha kolay olsun. Nişantaşı Sanat Parkı Sinpa AŞ ve Şişli Belediyesi'nin ortaklaşa gerçekleştirdiği bir proje. Proje kapsamında park üç yıl boyunca çeşitli sanat etkinliklerinin yapıldığı bir açık hava sergi alanı olarak hizmet verecek. Şimdilerde de küratörlüğünü Can Altay'ın yaptığı bir sergiye ev sahipliği yapıyor. Adı, "Park: Bir İhtimal". Size biraz ilginç geleceğini başta anons ettiğimiz 'Kent Bostanı' da bu serginin çalışmalarından biri. İsmi az çok çalışmayı ele eriyor. Evet, Kent Bostanı'nda İstanbul'un göbeğinde tarım yapılıyor. Belirlenen bir alanda domates, patlıcan, biber, salatalık, mısır, fasulye, bamya, marul, dereotu yetiştiriliyor.

Farklı sanatçılar tarafından tasarlanmış sıra dışı banklar, tahtadan yapılmış sanatsal nesnelerin arasından ilerliyor ve zor da olsa parkın çıkışına yakın bir alanda kurulan "Kent Bostanı"nı görüyoruz. Görmemiz zor oluyor, çünkü parkın girişinde bostanı gösteren herhangi bir tabela ya da işaret yok. Ayrıca tarım yapılan alan çok küçük. Bir de sorularımıza yanıt verecek bir görevli ya da gönüllü arıyor gözlerimiz. Bu düşüncelerle biberlerin büyümeye başladığı, domateslerin kızardığı hatta yapraklarının sararmaya yüz tuttuğu bostanı sessiz sedasız geziyoruz.

Kafamızda beliren soruları ise ilk olarak Kent Bostanı'nın mimarı Sinek Sekiz Yayınevi'nin Genel Müdürü İrem Çağıl Tütüncü'ye soruyoruz. Bize garip gelen bu başıboşluk meğer Kent Bostanı projesinin doğal süreciymiş. İşin sırrı da burada yatıyor. İrem Hanım, bostanın başına bir bekçi koymayı hiç düşünmediklerini söylüyor. Nedenini ise şöyle anlatıyor: "Amacımız oradan belli bir mahsul almak değil, insanların orada bir canlı yetişeceğini görmesiydi. Koparsınlar, gerekirse zarar versinler ama onun bir canlı olduğunu görsünler. Etrafını çitle çevirsek, başına birini koysak amacımıza ulaşamazdık. Önemli olan, halkın orayı sahiplenmesi ve ilgilenmesiydi. Hiçbir koruma olmadığı halde şu anda sebzeler birer santimlik boylarından kocaman hale geldiler. Bostanın bu aşamaya gelmesi bunun sonucu."

Serginin küratörü Can Altay'dan projenin çıkış felsefesini dinlediğimizde taşlar yerli yerine oturuyor zihnimizde: "Bu, sanatsal bir proje. Evet, reel olarak bir iş gerçekleştiriyor, sebze yetiştiriyoruz. Ama sembolik bir boyutu var. Parkın sınırları nasıl zorlanabilir diye bir düşünceden doğdu bu sergi."

Sergi, parkın ne olabileceğine dair tezler üretiyor

Can Altay (Park: Bir İhtimal Sergisi Küratörü): Bu sergi, parkın ne olduğuna ve neler olabileceğine dair tezler üretiyor. Herkesin geçtiği bir parkta, sadece görülmeye değil, kullanıldıkça anlam kazanan ve yaşam döngüsüne sahip birtakım yapıtlarla tezlerini üretiyor. Kamusal alan denildiğinde devlete dair anlamı çağrışım yapıyor. Hâlbuki parklar vatandaşların bir yaşam alanı olduğu gibi sosyal olarak da barındıkları bir yer. Bundan dolayı o mekânı yeniden tahayyül etmek gibi bir boyutu var serginin.

Çevrede oturanların Kent Bostanı'na çok katkısı oldu

İrem Çağıl Tütüncü (Sinek Sekiz Yayınevi Genel Müdürü): Çalışmaya ocak ayında başladık. Ektiğimiz tohum, kullandığımız gübre doğal olsun istedik. Mayıs başında ekmeye başladık, sonunda açıldı sergi. Gelişim aşamasını sitemizde sürekli yayınladık. Çevrede oturanlar geldi, blogumuzu takip edenler katıldı. Zaten bu hale gelmesinde çevrede oturanların katkısı büyük. Belirli saatte parkta köpek gezdirenler, çocuklarını okula getirip götürenler bostandan gidip mısır topluyor, domates alıyor. Çok estetik ve muhteşem gözüken bir alan yapmaktansa doğal süreci göstermek istedik.