Kızılay Genel Başkanı Tekin Küçükali,
sel konusunda vatandaşların dikkat etmesi gereken noktaları bildirdi. Küçükali,
'Kızılay ile Güvenli Yaşamı Öğreniyorum' kitabını kaynak
göstererek yaptığı yazılı açıklamada, seller öncesinde, sel sırasında ve seller
sonrasında dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bilgilendirme yaptı. Buna göre,
sellerden korunmak için yapılması gerekenler şöyle:
"Sel yataklarına yerleşilmemesi, kamp kurulmaması, otomobil park edilmemesi
konusunda herkesi uyarın. Bulunduğunuz noktanın sele uğrama riskini öğrenin.
Bölgedeki sel uyarı işaretlerini ve yerel erken uyarı sistemlerini öğrenin. Sel
tehlikesi olduğu zamanlarda varsa otomobilinizin yakıt deposunu doldurun.
Kullanma amacıyla temiz banyo küvetine ve kaplara su doldurun. Afet çantanızı
kontrol edin ve varsa eksiklerini tamamlayın. Bina dışındaki malzeme ve eşyaları
içeriye taşıyın. Önemli eşyalarınızı yüksek yerlere koyun. Kullanılması zorunlu
olanlar hariç elektrikli ev aletlerini fişten çekin. Şalterleri ve vanaları
kapatın. İstenildiğinde (daha önce belirlenen yerlerden ve afet çantanızı da
yanınıza alarak) daha yüksek ve güvenli yerlere kaçmaya hazır olun. Hava durumu
raporlarını ve haberlerini sürekli izleyin. Acil durum haberleşme ve toplanma
planını uygulayın."
Seller sırasında yapılması gerekenler:
"Hiçbir zaman akan sel sularında yürümeyin. Sel sularına otomobil ile
girmeyin. Aniden sel suları ile karşılaşırsanız, durun, geri dönün ve veya başka
bir yöne gidin ve yüksek yerlere kaçın. Yalnızca bir karış yüksekliğindeki sel
suyu bile ayaklarınızı yerden kesip sizi düşürebilir. Selden korunmak için
derhal daha yüksek bir yerlere kaçarak sel bölgesini terk edin. Otomobiller diz
seviyesine kadar yükselmiş sel suyu tarafından sürüklenebilir. Otomobilinizin
etrafında sel suları yükseliyorsa hemen otomobilinizi terk edip yüksek yerlere
kaçın. Ani sellerde sular iri kayaları yuvarlayabilir; ağaçları, binaları ve
köprüleri yıkabilir.
Sel suları, 3 ila 6 metrelik yüksekliğe ulaşabilir, öldürücü çamur ve diğer
dağ kalıntılarını beraberinde getirir. Ani sellerde en iyisi en küçük bir işaret
ve uyarıda hemen ve hızla yüksek yerlere kaçmaktır. Pilli radyodan hava durumu
raporlarını ve haberleri dinlemeye devam edin. Size bağımlı kişileri,
engellileri ve hayvanları unutmayın. Gereksiz yere telefon kullanmayın. Kopmuş
elektrik telleri ile temas halinde olabilecek su birikintilerinden, bahçe
çitlerinden, ağaçlardan ve diğer ıslak cisimlerden uzak durun. Görünüşe
aldanmayın. Dibi görünmeyen sel sularına girmeyin. Su birikintilerinin
çevresinde, mazgalların etrafında, kuru vadi gibi yerlerde durmayın. Kestirme
yolları değil, önceden belirlenmiş kaçış yollarını kullanın."
Seller sonrasında dikkat edilecekler:
"Pilli radyonuzu hep yanınızda taşıyın. Böylelikle son gelişmelerden haberdar
olursunuz. Sel sularından uzak durun; zehirli maddeler içeriyor olabilir.
Unutmayın, sel suları çekilmeye başlamadan önce tehlike geçmiş sayılmaz. Yerel
yönetim tarafından izin verilmedikçe evinize dönmeyin. Merak gidermek için afet
bölgesine gitmeyin. Binanız hala su ile çevriliyse içine girmeyin.
Komşularınıza, çocuklara, yaşlı ve engellilere yardım edin. Binanıza girmeden
önce binanın temelden çatıya kadar çökme ve yıkılma tehlikesi için kontrol
edilmesini bekleyin. Ayrıca bölgedeki heyelan tehlikesini de gön önünde
tutun.
Gaz kaçaklarını, yanıcı ve parlayıcı maddeleri düşünerek bina içlerini
araştırırken meşale, çakmak ve mum gibi aydınlatma araçları yerine ışıldak veya
pilli el fenerlerini kullanın. Sel temizliği yapılırken, elektrik çarpması,
karbon monoksit zehirlenmesi, adale incinmesi, solunum zorlukları, kimyasal
maddeler ile kirlenme, yangın, boğulma vb. olaylar yaşanmaktadır. Gaz ve su
borularında kırık ve patlaklar yangın tehlikesi oluşturur. Su altında kalmış
elektrik kabloları ve elektrikli araçlar olup olmadığının kontrol edilmesini
bekleyin. Sel suları ile evinize taşınabilecek olan kimyasal maddeler ve zehirli
yılanlara dikkat edin.
Şehir elektriği kesilmiş, ışıklar veya lambalar donuklaşmış ya da titrek bir
hal almış ise tüm elektrikli aletleri kapatın. Sadece bir lambayı açık tutun.
Kopmuş hiçbir kabloya dokunmayın. Yere değen elektrik kablolarından uzak durun;
elektrik çarpabilir. Elektriğe kapılmış kimselere dokunmayın; elektriği kesin.
Sel yolun bir kısmını sürükleyip götürmüş veya çökertmiş olabilir. Eğer suyun
içinden gitmek zorundaysanız suyun durgun olduğu yerlerden yürüyün. Selden
etkilenmiş yiyecekleri, sel suları ile taşınmış sebze ve meyveleri yemeyin.
Varsa şişe suyundan başka su içmeyin."
|