|
Moda sizi ihtiyacınız olmayan şeyleri satın almaya ikna
eden şeydir. Moda sadece giyside yoktur. Düşüncelerin, inançların, ekonomik
modellerin, yatırım sahalarının, siyasi liderlerin de modası var. Erkeklerin
hangi kadınları tercih veya kadınların kendilerini nasıl görmek istediği bile
modaya bağlıdır. Bir zamanlar kilolu kadınlar makbul idi, şimdi ise çıta gibi
olanlar. Aslında, bu modayı erkekler veya kadınlar çıkarmadı. Kadınları
giydirenler çıkardı. Modacılar sıska kadınları giydirmek istiyorlar. Bir deri
bir kemik modeller kullanarak kadınlara gözde olmak için sıska olmak gerektiğini
pompalıyorlar. Başkalarına benzemek kendin olmaktan kolay olduğu için kadınların
çoğu da brokerlerin deyimiyle, bu saçmalığı satın alıyor.
Son moda yenilenebilir enerji
En son modalardan biri yenilenebilir enerjidir. Bu modayı şöyle
özetleyebilirim: İnsanların havaya püskürttükleri karbon yüzünden iklim
tehlikeli bir biçimde değişme eğilimi içine girdi. Karbon salımı bu hızla devam
ederse uygarlık sona erebilir hatta insanlar yok olabilir. Bunu önlemek için
kömür, petrol ve gaz gibi fosil yakıtlardan vazgeçip akarsu, rüzgâr, güneş
ışığı, termal, deniz gücü gibi yenilenebilir kaynaklara yönelmek gerekir.
Nitekim böyle yapılıyor.
Yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımlar dünyanın birçok ülkesinde rekor
düzeye yükseldi. Bizde de var. Ama bizde, her sahada olduğu gibi, geç ve güç
olmakta.
Dünyada 2005’te on beş teravolt elektrik tüketildi. Bir teravolt bir milyon
milyon volttur. Bunun yüzde 87’si fosil yakıtlardan elde edildi. Bu çok büyük
bir miktardır ve yerine yenilenebilir enerji konması çok zordur. Var olan
teknolojilerle imkânsızdır bile denebilir. Kömür, petrol ve doğalgazdan sürekli
elektrik üretimi elde edilebilir ama diğerlerinin ürettiği enerji kesintilidir.
Rüzgâr estiğinde, güneş gece olmadığında elde edilebilir.
Petrol pahalaşıyor
Yenilenebilir kaynaklardan elde elektrik klasik kaynaklardan sağlanandan
birkaç misli pahalıdır. Petrol pahalılaşıyor ama kömür hâlâ bol ve ucuzdur.
Birçok bilim adamına göre küresel ısınma o kadar hızla ilerliyor ki
yenilenebilir enerji kaynaklarına geçmeyi beklemeye vakit yoktur. Çevrecilerin
hoşuna gitmeyecek ama tek çıkar yok nükleer enerjiye yönelmektir. Nükleer
enerjinin de dezavantajları var. Ama karbonsuz elektrik üretimi söz konusu ise
havayı kirleten petrol ve gazın yerine tek aday nispeten kısa zamanda devreye
girebilen nükleer enerjidir.
Bu da bizi tekrar modaya getiriyor. Çözüm olmadığının açık olmasına rağmen
yenilenebilir enerjinin çılgın bir modası var. Derde deva olan nükleer enerji
ise cüzamlı muamelesi görüyor. Bu çelişkide bir ders var ama ne olduğunu
çıkaramıyorum.
|
