TÜİK Türkiye’yi Büyüttü, İnşaatı Küçülttü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2008 yılına ilişkin büyüme rakamlarını, yaptığı revizyonla toplamda 2.8 puan birden yükseltti. Buna göre yılın tamamı için büyüme oranı yüzde 0.5 yerine, yüzde 1.1 oranına yükselmiş oldu. Aynı tabloyu inşaat sektörüyle karşılaştırdığımızda, revizyon öncesi 3.45 oranındaki küçülme, yapılan düzenlemeyle yüzde 7.6 olarak gerçekleşti.

IMF’ye mesaj mı veriliyor?

Rakamlarda geriye doğru yapılan “düzeltme“ sık rastlanan bir durum değil. GSYH için 2.8 puanı bulan büyüklükteki bir revizyonun en son 1990 yılında yapıldığına dikkat çeken Referans gazetesi, eski TÜİK Başkanı, Işık Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Kaytaz’ın görüşlerine yer veriyor:
“Kısa dönemli çalışmalar daha çok büyük firmalardan toplanan verilerle yapılıyor. Küçük firmalardan gelen veriler ise daha sonra değerlendirmeye alınarak revizyon yapılıyor.“

TÜİK’in rakamlarını inşaat sektöründe okuduğumuz zaman ise daha çarpıcı bir tabloyla karşılaşıyoruz. GSYH için yukarı doğru yapılan revizyon, inşaat söz konusu olunca, yüzde 8’e yaklaşan küçülme gösteriyor.
Aklımıza şu soru geliveriyor: Yüksek düzeyde istihdam yaratan inşaat sektörünün canlanması için, kamunun, altyapı yatırımlarına daha çok kaynak ayırması bekleniyor. Acaba hükümet IMF’nin önüne tabloyu en çarpıcı haliyle koyma eğilimi mi gösterdi?

Kaytaz’ın açıklamalarını dikkate alırsak, inşaat sektörü verilerinde yapılan revizyon “küçük firmalardaki“ gerilemenin büyüklere göre çok daha vahim boyutlarda olduğunu da ortaya koyuyor olabilir mi?

‘Biz de anlamadık!’

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren şu vurguyu yapıyor:

“Geçmiş yıllardaki büyüme oranlarına bakıldığında, ülke toplamı ile inşaat sektörü arasındaki ilişki bire iki oranında olurdu. Revizyon öncesi de açıklanan rakamlar bu yöndeydi, son durumu biz de anlamadık.”
Revizyon öncesine göre inşaat sektörü 2008’in ilk çeyreğinde GSYH yüzde 6.7, inşaat sektörü 3.1; ikinci çeyrekte yine GSYH yüzde 2.3, inşaat sektörü 0.9, üçüncü çeyrekte GSYH 0.5, inşaat sektörü eksi 4.3, dördüncü çeyrekte GSYH ise eksi 6.2 olarak açıklanmıştı. Revizyon sonrası inşaat sektöründe rakamlar ise sırasıyla eksi 3.1, eksi 5.0, eksi 8.5 ve son çeyrekte de eksi 13.5 olarak ilan edilmişti.

Kamu yatırımı artmalı

TMB bu hafta sonu yapacağı arama konferansı öncesinde, “Taahhüt Sektörü Geleceğini Arıyor“ başlıklı bir rapor çıkardı. Buna göre:

1- G-20 ülkelerinin dörtte üçü, altyapı ve ulaşım yatırımları harcamalarını artıracağını açıkladı.
2- ABD’nin 850 milyar dolarlık kurtarma paketinin yüzde 20’sini kentsel altyapı, sulama şebekeleri, ulaşım ve enerji dahil kamu yatırımları oluşturuyor.
3- Çin’in 586 milyar dolarlık kurtarma paketinde, 2 yıllık dönemde uluslararası pazarlardaki faaliyetler askıya alınıp, ülke içindeki inşaat sektörünü canlandırma hedeflendi.
4- Avustralya 26 milyar dolarlık pakette ağırlıklı olarak altyapı yatırımlarını destekleyeceğini açıkladı.
Küresel kriz önceki hükümet, iç piyasaları hareketlendirmeye yönelik olarak GAP, DAP ve Konya Ovası gibi kamu altyapı yatırımlarına özelleştirme gelirlerinden kaynak aktarıyordu.
Müteahhitler hükümetin bu yaklaşımının devam etmesini umut ediyorlar.