Vitrinler, Depremde Birer Ölüm Tuzağı

zmanlara göre, Japonya’da büyük depremler en az hasarla atlatılırken, Türkiye’de rekor ölümlerin yaşanmasının bir nedeni de Türklerin ev eşyalarına duyduğu derin aşk.

Japonlar, geleneksel yaşam şekilleri ve Kobe depreminde verilen kayıpların etkisiyle evlerinde ‘az çoktur’ ilkesini benimseyerek en az eşyayla hayatlarını sürdürüyor. Türkler ise, yaşanan felaketlere rağmen, evlerin her yerini vitrin, büfe gibi depremde katile dönüşen eşyalarla dolduruyor.

Kocaeli Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Deniz Demirarslan’ın iki ülkenin depremsellik açısından konut ve eşya kullanım alışkanlıklarını incelediği çalışması, çarpıcı tespitler içeriyor. Demirarslan’a göre, Japon halkı Kobe depreminde 65 kişinin mobilya ve eşya devrilmesi sonucu ölmesinin ardından, geleneksel yaşam şekillerinin de verdiği avantajla çok daha yalın ve emniyetli iç mekanlar oluşturdu. Türkiye’de ise bu yönde ciddi bir değişim hâlâ gözlenmiyor.

Japonlar az eşya, Türkler ise vitrinleri tercih ediyor

Geleneksel ve çağdaş Japon konutlarında günlük yaşam alışkanlıkları, yaşam tarzı, gelenek ve göreneklere bağlı olarak az sayıda, hafif, çok işlevli mobilyalar kullanılıyor. Yatma eylemi mobilyadan çok döşek, yastık ve yorgan ile gerçekleşiyor ve bunlar sürme kapaklı gömme dolaplarda depolanıyor. Televizyon, video, müzik seti gibi iletişim araçları özel kapaklı alçak mobilyalarda depolanıyor, deprem sırasında devrilme riski en aza indiriliyor.

Türkiye’de Tanzimat’tan günümüze kadar ailelerin statüsünü simgeleyen yegâne mekân olan salon, giderek önemini artırdı. Büfe ve vitrin kullanılan en önemli statü belirleyici mobilya oldu. Batı’dan gelen her ürün hayat kültürümüzle uyuşmasa da alınarak konutlara yerleştiriliyor. Sayısız cam, porselen, gümüş gibi süs eşyaları en önemli köşelerde sergilenmek üzere hantal eşyalarla birlikte yerini alıyor.

Mutfaklar yemek kültürümüzle uyuşmayan mikrodalga, fırın, fritöz, mutfak robotu gibi elektrikli aletlerin işgali altında.

Salonlar, sadece misafir gelindiğinde kapıları açılan pahalı ve süslü mobilyaların sergilendiği bir mekan olarak kullanılıyor.

Evlerde depolama imkanları yetersiz kaldığı için yatak odaları, banyolar, tuvaletler hatta balkonlar birer eşya yığını haline gelmiştir.